Tribune 6/2011 :: Thuiszorgmedewerkers staken

Thuiszorgmedewerkers staken

tekst: Rob Janssen foto: Robert Koelewijn

foto archief SP

Als thuiszorgmedewerkers staken, dan moet er wel heel wat aan de hand zijn. Je laat je cliënten toch niet in de steek? Op 11 mei zagen thuishulpen in Haarlem zich gedwongen het werk neer te leggen. Hun cliënten stonden vierkant achter hen.

Staying alive! Toepasselijker dan deze Bee Gees-klassieker, als muzikaal intermezzo ten gehore gebracht door een viermansband, kan het haast niet. Want om overleven gaat het, vandaag op het Nieuwe Kerksplein in Haarlem. ‘We staan met de rug tegen de muur’, spreekt thuiszorgwerker Annemiek Couzy haar ruim honderd collega’s toe, verenigd in de actiegroep ‘Wij zijn de thuiszorg’.

‘Een actie van nationaal belang’

Zij hebben het werk neergelegd en staan op de stakingsbijeenkomst die samen met vakbond AbvaKabo FNV is georganiseerd. Als hun werkgever zijn zin krijgt, de Viva Zorggroep, hangt hun een loonkorting van 20 tot 30 procent boven het hoofd. Hoe dat kan? Door in totaal 650 medewerkers collectief te ontslaan en ze daarna – hoogstwaarschijnlijk onder een schoonmaak-cao – weer aan te nemen voor veel minder geld. Kan niet, zegt de vakbond. Mag niet, zeggen thuiszorgwerkers én hun cliënten.

‘Ons loon moet omlaag, vindt de directeur die twee ton verdient’

Dat ook cliënten de staking ondersteunen is wellicht even veelzeggend als de staking zelf. Want zorgwerkers staken liever niet, uit angst hun cliënten in de steek te laten. Maar vandaag staan ze juist door angst zij aan zij: angst voor de kwaliteit van de zorg.

Els Blom heeft diabetes en een handicap aan haar been. Vanaf het podium steekt ze haar stakende thuishulp Liesbeth Willems een hart onder de riem: ‘Ik ken Liesbeth al vijf jaar en het is heel fijn dat er iemand weet hoe mijn situatie is, mocht er iets met mij gebeuren. Thuiszorg is niet alleen schoonmaken. Werkgever: u snapt niet wat thuiszorgwerkers dóén!’ Annemiek Couzy: ‘Voor 13,10 euro per uur moeten wij kunnen herkennen en signaleren, daarvoor moet je wel over inlevingsvermogen beschikken. Wij onderhouden contacten met de huisarts. Ons loon moet omlaag naar 9,80 euro per uur, vindt een werkgever waarvan de directeur twee ton verdient.’

‘Overal worden goede banen omgezet in pulpbanen’

Viva Zorggroep schittert door afwezigheid vandaag, evenals de ondernemingsraad van het bedrijf. Hetzelfde geldt voor zorgwethouder Van der Hoek (D66), toch geen onbelangrijke speler in het geheel. Maar ondanks het feit dat de Haarlemse SP-raadsfractie

de gemeente Haarlem voortdurend op haar verantwoordelijkheid heeft gewezen, verwijst deze naar Viva. ‘De gemeente doet alsof het niet haar conflict is’, sneert vakbondsbestuurder Ruud Kuin van AbvaKabo FNV. En Viva wijst impliciet weer naar de gemeente, getuige een brief die in februari naar alle cliënten gestuurd werd: ‘Op dit moment zijn de tarieven die Viva Zorggroep ontvangt niet voldoende om de kosten te dekken.’

Van de landelijke politiek zijn alleen de Kamerleden Linda Voortman (GroenLinks) en Renske Leijten (SP) bij de manifestatie. Leijten onderstreept de vérstrekkende betekenis van de thuiszorg-actie: ‘Deze staking is van belang voor behoud van salaris, maar ook voor het behoud van een mooi beroep. Overal in Nederland worden in de thuiszorg goede zorgbanen omgezet in pulpbanen. Dit is een zeldzame staking in de zorg, een sector waar vrijwel nooit gestaakt wordt. De actie is daarom van nationaal belang.’ Ruud Kuin trekt het nog breder: ‘Deze staking is uniek. Maar wat er gaande is, is helaas niet uniek in ons land.’ Waarna hij melding maakt van een solidaire groet van de stakers in het Rotterdamse openbaar vervoer, die eerder die dag eveneens het werk neerlegden. Niet voor loon, maar voor kwaliteit. De groet uit Rotterdam wordt met luid gejuich ontvangen in Haarlem.

Nog voordat de manifestatie eindigt, kondigt ‘Wij zijn de thuiszorg’ alweer de volgende stakingsactie aan. Een week later zullen de Viva-werknemers in IJmuiden het werk neerleggen.

Lees online