Tribune 09/2012 :: ...
Verkiezingsavond
‘Wij gaan door!’
De verkiezingsavond op twaalf september in het Haagse Paard van Troje begon hoopvol. De teleurstelling over de prognoses duurde, zo zei Emile Roemer in zijn speech, vijf minuten. In zijn speech en in de zaal nam de strijdlust het snel weer over.
Teleurstelling
Hoeveel zetels zou de SP halen na de zinderende verkiezingscampagne? Met spanning kijkt een buslading SP’ers uit de afdelingen rondom Roemers thuishaven Boxmeer uit naar de uitslag. Zij zijn met de SP-touringcar speciaal naar Den Haag gekomen om ‘hun’ Emile een extra warm, regionaal hart onder de riem te steken. In de bus wordt druk gespeculeerd over de uitslag. De droom van veel zetels halen en toetreden tot de regering was deze verkiezingscampagne even binnen handbereik. Maar na de piek van 39 zetels en de daaropvolgende vrije val in de peilingen is het moeilijk een goede voorspelling te doen van het aantal zetels waar de SP op uit zal komen. Dat het geen dertig of meer zal worden was voor iedereen wel duidelijk, maar een bescheiden winst zal er toch nog wel in zitten, denken velen. Eenmaal aangekomen in het Paard van Troje in Den Haag is de teleurstelling groot. De SP zal opnieuw met vijftien mensen in de Tweede Kamer komen. Dat is niet waar alle actieve SP’ers uit het hele land die hier samenkomen op hoopten. Onder de aanwezigen zijn ook veel kandidaat-Kamerleden die drie weken daarvoor nog gegarandeerd leken van een zetel in het parlement. In plaats van de uitbundige feestsfeer die normaal gesproken overheerst op verkiezingsavonden van de SP, valt de zaal nu even stil na de eerste prognose. Iedereen moet deze uitslag even tot zich door laten dringen.
'Veel sympathie'
Terwijl iedereen in de zaal begint te discussiëren over de onverwachte uitkomst van vijftien zetels, moeten bekende SP’ers al voor de camera reageren. Veel tijd om zich voor te bereiden hebben ze niet, maar dat is niet te merken aan hun antwoorden. Op een groot scherm zijn alle mediaoptredens te volgen. ‘We hadden natuurlijk liever zetels gewonnen, maar we hebben zeker winst geboekt,’ hoort men Tweede Kamerlid Ronald van Raak vertellen. ‘Het enthousiasme dat ik de afgelopen weken aan de basis in de afdelingen gezien heb, daarin zijn we weer gegroeid en dat is de echte winst.’ Dat er veel sympathie op straat is voor de SP heeft iedereen gemerkt, juist daarom voelt gelijk blijven voor velen als verlies. Eric Smaling, de nummer zestien op de lijst, reageert nuchter op de uitslag. ‘Het is een tegenvaller ten opzichte van de peilingen, maar zonder peilingen is het helemaal niet schokkend dat je na twee jaar op hetzelfde aantal zetels uitkomt. We moeten echt loskomen van die peilingen.’ Hoe veel invloed de peilingen en de tweestrijd tussen VVD en PvdA gehad hebben, wordt ook benadrukt door Jan Marijnissen. ‘Deze verkiezingen gingen niet over sympathie, die ligt nog steeds bij de SP. Het ging om macht, en daar waar olifanten vechten wordt het gras vertrapt. Wij zijn niet vertrapt.’
Bob Fosko voorziet de verkiezingsavond van muzikale omlijsting, en weet de sfeer goed te vertolken met het lied ‘Wij gaan door’. Met de pakkende melodie van Fosko op de achtergrond vertelt Ike Teuling, nummer twintig op de lijst: ‘De eerste paar dagen zal ik best even teleurgesteld zijn, maar ik weet dat ik er daarna weer keihard tegenaan ga. Dankzij de peilingen weten we dat we steun hebben voor 39 zetels. Dat is heel veel potentieel en daar ga ik graag weer mee aan de slag.’ Arjan Vliegenthart is net zo strijdbaar. ‘Hier staat een dankbare campagneleider. De sfeer op straat was zo goed en we hebben zoveel sympathie gekregen, dat geeft vertrouwen voor de toekomst. Het materiaal was niet aan te slepen want we hebben meer weggezet dan ooit, en het ledental neemt ook toe. Nu is het zaak om werk te maken van onze beloftes aan de kiezers. Wij gaan door met het steunen van de gewone mensen in plaats van de banken.’
‘De campagne begint alweer’
Hoe meer stemmen er in het land geteld worden, hoe duidelijker het wordt: de SP blijft vijftien zetels houden. Om half elf betreedt de nieuwe Kamerploeg het podium om het applaus en de bloemen in ontvangst te nemen. Onder hen één nieuwkomer: Arnold Merkies, de nummer vijftien op de lijst. En dan kondigt ceremoniemeester Sjaak Bral de nummer een van de lijst aan, ‘Emile – er is geen alternatief voor positief denken – Roemer’. Roemer steekt meteen van wal en weet de gevoelens in de zaal te verwoorden. ‘Natuurlijk zijn we teleurgesteld, maar dat duurt ongeveer 5 minuten. Daarna begint de campagne voor de verkiezingen alweer, zoals we dat bij de SP gewend zijn. We hebben op de deur staan bonken van de machthebbers en heilige huisjes, en ik kan u één ding beloven. Ze zijn nog lang niet van mij af, en nog lang niet van ons af. De tegenwerking was deze keer nog te groot, maar als iemand denkt dat we hier negatief zijn, over my dead body! We hebben een stabiele basis en die gaan we verder uitbreiden zodat we straks ook in de eindsprint het vertrouwen krijgen. Dat wordt hard werken, maar er is geen partij die dat zo goed kan als wij.’ Na de daverende speech van Roemer komen alle emoties in de zaal los en dat is te horen aan het applaus. Direct na zijn speech zijn er journalisten die Roemer willen interviewen, maar daar krijgen ze de kans niet toe van het zingende en dansende publiek. ‘Een mens is meer’ wordt uit volle borst meegezongen en door het gedans worden de ballonnen op de vloer kapotgetrapt; het klinkt als vuurwerk. In een vervroegd 0ud en nieuw nemen de SP’ers afscheid van de campagneweken en verwelkomen zij de nieuwe politieke realiteit. En zij vieren hun vernieuwde strijdlust: ‘Wij gaan door!’