Tribune 11/2008 :: Afdrachtregeling :: We doen het zelf wel

Afdrachtregeling

“Ter Horst moet zich er niet mee bemoeien”

Via een truc probeert het kabinet de afdrachtregeling van de SP te verbieden.

De regeling, bedoeld om baantjesjagers te weren en de verschillen tussen volksvertegenwoordigers en ‘gewone’ mensen te verkleinen, ligt al geruime tijd onder vuur. “Karaktermoord”, vindt Tweede Kamerlid Ronald van Raak.

Tekst Daniël de Jongh Illustratie Arend van Dam Foto Ari Versluis

Je bent boos op minister Ter Horst. Waarom?

“Er is sprake van een bewuste, kwaad-willende campagne om de SP te bescha-digen. Door keer op keer in de media de suggestie te wekken dat er iets mis is met de SP en geld. Karaktermoord, want steeds weer blijkt dat we niets onwettigs doen. SP-volksvertegenwoordigers geven hun vergoedingen aan de partij, die daar nuttige zaken als acties, informatiemate-riaal en scholing van financiert. Een deel van hun vergoeding krijgen ze terug. Dat is allemaal wettelijk toegestaan, concludeerde de Vereniging van Nederlandse Gemeenten in 2006 na onderzoek. Ook de Kiesraad kwam tot die conclusie. Maar dat zint de minister niet, ze probeert de wet te veranderen om de huidige afdrachtregeling van de SP alsnog onmogelijk te maken. Ik noem dat machtsmisbruik.”

Waarom sta jij een groot deel van je inkomen af aan de partij?

“Dat is een uiting van solidariteit. Volksvertegenwoordigers in gemeente-raden, Provinciale Staten en Eerste en Tweede Kamer ontvangen een riante vergoeding. Tweede Kamerleden behoren met bijna 6.000 euro per maand zelfs tot de vijf procent rijkste Nederlanders! Als je zo veel verdient, heb je geen idee meer hoe het mensen vergaat die van minder moeten rondkomen. De SP is voor kleinere verschillen. We zeggen dat niet alleen met woorden, maar onderstrepen het ook met daden. Ik krijg als Tweede Kamerlid een mooi inkomen van 2.300 euro terug. Dat hebben we afgesproken met onze leden. Onze afdrachtregeling bestaat al sinds de SP in 1974 voor het eerst in gemeenteraden kwam. Waarom zouden mensen die binnen met een kop koffie zitten te vergaderen veel geld krijgen, terwijl mensen die buiten in de kou actie voeren het gratis doen? Op het partijcongres van november vorig jaar is deze afspraak door een overgrote meerderheid van de leden opnieuw bevestigd. Als Ter Horst het daar niet mee eens is, moet ze lid worden van de SP en een voorstel doen op het partijcongres. In plaats van met een doorzichtige truc onze partijdemocratie te dwarsbomen.”

Wat bedoel je precies met ‘een doorzichtige truc’?

“Ze probeert alleen de afdrachtregeling van de SP onwettig te maken, niet die van andere partijen. Ook PvdA, CDA, GroenLinks, ChristenUnie, D66 en de Partij voor de Dieren kennen een afdrachtregeling – al gaat het daar maar om enkele procenten. Ter Horst richt haar pijlen op de ‘cessie’. Om administratieve rompslomp te voorkomen, kiezen SP’ers ervoor om de vergoedingen die ze voor hun werk als volksvertegenwoordiger ontvangen rechtstreeks te laten overmaken aan de partij. Die houdt vervolgens de afgesproken afdracht in en maakt de rest van de vergoeding over aan de volksvertegenwoordiger. Ter Horst gaat niet de afdracht verbieden, want dan zou ze ook haar eigen PvdA benadelen. Ze gaat ook de cessie niet verbieden, die het mogelijk maakt om inkomsten op een andere dan je eigen rekening te laten storten. Daar maken immers ook andere mensen gebruik van. Nee, de minister zegt alleen dat politici voortaan geen gebruik meer mogen maken van cessie. Dat is willekeur, en een inmenging in de interne democratie van de SP. Ook bij andere partijen is de afdrachtregeling niet vrijblijvend, maar zij zitten met de handen in het haar als iemand zich er niet aan houdt. Bij ons geldt: afspraak is afspraak. Daar moet Ter Horst zich verder niet mee bemoeien.”

Waarom doet Ter Horst dit, volgens jou?

“Dat weet ik niet. Maar ik heb wel een vermoeden. Kamerleden, Statenleden en raadsleden van de PvdA klagen voortdurend dat ze meer geld willen. Ze lobbyen daarvoor bij de minister. Ook andere partijen zeggen dat ze hogere vergoedingen willen, omdat ze anders geen mensen meer zouden kunnen krijgen. Die argumenten maken weinig indruk zolang er SP’ers zijn die het juist voor veel minder geld doen!”

Dat is een ander argument dan de minister zelf gebruikt. Zij beweert dat de onafhankelijkheid van SP-politici in het geding is.

“Dat gevaar ligt juist op de loer als je veel verdient. Je hebt dan meer te verliezen. Een hoog salaris trekt baantjesjagers aan. Die denken vooral aan hun eigen carrière en zijn daarom veel minder kritisch ten aanzien van allerlei voorstellen. De SP heeft heel andere volksvertegenwoordigers. Het gaat ze niet om het geld, ze zijn betrokken, werken hard en hebben het hart op de juiste plaats.

De minister beroept zich op de Groningse professor Douwe Jan Elzinga, die nota bene zelf actief is binnen de PvdA!

Hij schrijft al jarenlang duurbetaalde columns tegen de SP. En heeft al die jaren ongelijk. Hij zegt terecht dat Kamerleden moeten stemmen ‘zonder last’, maar dat heeft niets te maken met de afdracht-regeling. Ook Kamerleden van andere partijen worden geacht zich te houden aan hun verkiezingsprogramma,

de afspraken in de fractie en andere afspraken.”

Ter Horst zegt ook dat de SP door de afdracht meer geld krijgt dan andere partijen.

“Ik hoor telkens andere argumenten. Maar de SP krijgt helemaal niet meer geld. Het geld wordt alleen anders verdeeld: onze politici delen hun vergoedingen met de partij. Door de contributie van onze leden en de afdracht van onze politici probeert de SP zoveel mogelijk de eigen broek op te houden. Voorzitters van andere partijen bedelen elk jaar bij de minister om meer geld, maar ik vind het helemaal niet goed als partijen te afhankelijk worden van de overheid. Wij moeten die overheid immers controleren. De laatste jaren worden trouwens ook steeds meer partijen gesponsord door bedrijven. Dat geldt echt niet alleen voor Wilders en Verdonk. Dát is pas een bedreiging voor de onafhankelijkheid. Ondernemers en miljonairs kopen zo invloed in de politiek.”

De SP wordt niet gesponsord door het bedrijfsleven?

“Nee. Wij dringen er ook steeds op aan om politieke partijen nu eindelijk wettelijk te verplichten om openbaar te maken voor welke bedragen ze gesponsord worden. Want dat hoeft nu niet eens! De regering heeft zo’n wettelijke regeling ooit wel toegezegd, maar we wachten er nog steeds op. Zo gaat dat, zodra het over hun eigen inkomsten gaat hoor je politici niet.”

Hoe zit het met aantijgingen dat SP’ers misbruik zouden maken van belastingmaatregelen, door de afdracht als gift van de belasting af te trekken?

“Dat is de zoveelste suggestie in de media om onze partij in het verdachtenbankje te zetten. Wij doen precies hetzelfde als alle andere Nederlanders: wij geven aan een goed doel. Of, zoals dat in fiscale termen heet: een Algemeen Nut Beogende Instelling. Daar vallen ook politieke partijen onder en zo’n gift mag je gewoon aftrekken. Ook daar is niets onwettigs aan, de overheid heeft niet het recht om te bepalen aan wie je een gift doet.”

Wat gaat de SP doen, als deze wet wordt aangenomen?

Maar mocht de wet er toch doorkomen, dan vinden we wel andere manieren om onze afdrachtregeling in stand te houden. We moeten onze eigen principes en partijdemocratie verdedigen tegen de machtswillekeur van de PvdA!”