Spanning 6/2017 • Voor Elkaar
Er heeft zich de afgelopen decennia een ware revolutie voltrokken. De verzorgingsstaat, met georganiseerde solidariteit door de overheid, heeft plaatsgemaakt voor een kille samenleving van ieder voor zich. Ruim dertig jaar neoliberaal beleid heeft de verschillen tussen arm en rijk vergroot, de bestaans- en werkzekerheid van een toenemend aantal mensen in gevaar gebracht en mensen tegen elkaar opgezet.
Het gevolg is dat veel mensen zich ontworteld en onthecht voelen. Van elkaar en van de politiek. De toegenomen onzekerheid zorgt voor een grotere hang naar ‘identiteiten’ en hokjesdenken. Als de samenhang in ons land afneemt, komen empathie en solidariteit onder druk te staan. Economische onzekerheid voedt de angst voor de ander. Dit leidt ertoe dat meer mensen hun onvrede met de huidige situatie uiten door een stem uit te brengen op partijen die appelleren aan hun religieuze of etnische achtergrond, of die groepen met een andere achtergrond de schuld geven en uitsluiten.
Socialisten ontkennen het bestaan van identiteiten niet. Discussies over identiteit kunnen interessant en van belang zijn, maar dragen het risico in zich dat ze verschillen uitvergroten. Dat moet voorkomen worden. Socialisten willen alle mensen – ongeacht afkomst, religie of etniciteit – die uitgesloten, uitgebuit, of onderdrukt worden, verenigen in de strijd tegen de heersende klasse. Zij verzetten zich tegen racisme en discriminatie. Zij strijden voor samenhang, solidariteit en vooruitgang voor de hele samenleving. Daarvoor is het nodig dat de overheid de juiste omstandigheden creëert én dat mensen zelf opstaan voor een betere wereld.
In maart 2017 is de SP na de Tweede Kamerverkiezingen de buurtencampagne gestart met als doel om 1 miljoen mensen in honderden buurten bij elkaar te brengen om te strijden voor een betere woon- en leefomgeving. Dat dit mogelijk is, hebben we de afgelopen maanden al op tal van plekken in het land gezien. Van het behoud van metrolijn 53 in Amsterdam, tot de invoering van een 30-kilometerzone in Heerlen. Van het opknappen van een speeltuin in Veendam, tot de aanpak van schimmelwoningen in Arnhem.
Door mensen bij elkaar te brengen kun je verandering afdwingen. Niet alleen in de buurt, maar ook op het werk, in de politiek, en in de samenleving. Voor jezelf en voor elkaar.
Dit nummer van Spanning probeert een antwoord te formuleren op de vraag wat er nodig is om sterke gemeenschappen te bouwen. Hoe kan de overheid daaraan bijdragen? Wat kunnen mensen zelf doen? Welke omstandigheden brengen mensen bij elkaar, of verdelen ons juist? Hoe kan technologie ons verenigen? Dit zijn enkele belangrijke thema’s die in deze Spanning aan bod komen.
