publicatie

Spanning september 2012 :: De verkiezingsuitslag nader beschouwd

Spanning, september 2012

De verkiezingsuitslag nader beschouwd

Tekst: Tijmen Lucie

De verkiezingsuitslag heeft het politieke landschap stevig door elkaar geschud. Terwijl PvdA en VVD na een nek aan nekstrijd stevig groeiden, bleef de SP stabiel op 15 zetels. Veel kiezers stemden strategisch waardoor de winst die zo lang in de peilingen in het verschiet leek te liggen, niet werd gerealiseerd. Toch bleef de SP overeind, terwijl partijen als de PVV (-9), het CDA (-8) en GroenLinks (-6) fors verloren. In totaal brachten 909.853 hun stem uit op de SP, die daarmee samen met de PVV de derde partij van het land is geworden.

Als we kijken naar de verkiezingsuitslag per gemeente dan valt een aantal dingen op. In de eerste plaats zien we landelijk een zeer gelijkmatig beeld: zowel het verlies als de winst valt in alle gemeenten binnen een marge van 0-5%. Hieruit blijkt de SP zich ontwikkeld heeft tot een zeer stabiele partij, die overal in het land kan rekenen op een trouwe kiezersschare.

Hoewel de uitslagen in grote mate hetzelfde zijn als bij de laatste landelijke verkiezingen in 2010, zijn er wel een aantal regio’s aan te wijzen waar de SP sterk tot zeer sterk vertegenwoordigd is. Zo is de SP in Boxmeer, waar Emile Roemer wethouder is geweest, ondanks een klein verlies, met 31,6% van de stemmen de grootste partij gebleven. Ook in de omgeving van Boxmeer heeft de SP goed gescoord. In de Limburgse gemeente Bergen boekte de SP een winst van 3,30% en werd daarmee de tweede partij. In het aangrenzende Gennep won de SP eveneens (+3,20%) en werd met miniem verschilde tweede achter de VVD.

Ook in de regio Heerlen heeft de SP haar machtsbasis verstevigd. In Heerlen, waar de SP in het college zit en nog niet zo lang geleden tot meest sociale gemeente van Nederland werd uitgeroepen, kreeg de SP 2,7% meer stemmen dan in 2010 en werd met 21% de tweede partij achter de PvdA. In het nabijgelegen Onderbanken groeide de SP zelfs met 3,1%.

De SP deed het eveneens goed in Nijmegen en omgeving. In Nijmegen zelf behaalde de partij een winst van 1,9% en in het naastgelegen Groesbeek 2,2%.

Kijken we tot slot op provinciaal niveau dan valt op dat de SP in bijna heel Limburg en in grote delen van Noord-Brabant gewonnen heeft, terwijl de partij in Noord-­Holland, Zuid-Holland, Utrecht, Flevoland, Friesland en Drenthe in de meeste gemeenten een klein verlies leed.

In Gelderland, Overijssel, Zeeland en Groningen was de verhouding winst/verlies ongeveer gelijk.

Zie voor een volledig overzicht van de verkiezingsuitslagen per gemeente:

Boxmeer de grootste SP-gemeente van Nederland

Met de verkiezingen van 12 september is Boxmeer de grootste SP-gemeente van Nederland geworden. Bijna 32% van alle kiezers in Boxmeer stemde SP. Het ‘Roemer-effect’ straalde ook af op de gemeenten rondom Boxmeer, want in de andere gemeenten van het Land van Cuijk (St. Anthonis, Cuijk, Grave en Mill en St. Hubert) scoorde de SP eveneens erg goed. In de grafieken hieronder zijn de stemverdelingen in Boxmeer en het Land van Cuijk terug te lezen.

Boxmeer 2010 en 2012 (% stemmen)

Land van Cuijk 2012 (% stemmen)