Nu samenwerken op links
“Progressieve partijen moeten kritischer zijn over de modellen van het CPB met betrekking tot de arbeidsmarkt, de economische groei en de belastingdruk.” Dat stelt SP-lijsttrekker Emile Roemer in een open brief aan Marcel van Dam die in de Volkskrant van afgelopen donderdag vraagtekens zette bij het rekenwerk van het CPB.
Geachte heer Van Dam, beste Marcel,
Met veel belangstelling heb ik je artikel in de Volkskrant gelezen over de berekeningen van het CPB van het begrotingstekort. En de brief die je me stuurde. Je vroeg om een reactie, die geef ik graag. Ons was niet bekend dat het Planbureau in haar berekeningen voor begrotingtekorten op de hele lange termijn uitgaat van tariefschijven die worden gecorrigeerd voor de welvaartstijging, in plaats van de prijsstijging. Zou het CPB daar wel van uitgaan, dan zou het tekort van 29 miljard in één klap verdwijnen! Lonen stijgen in de regel harder dan de inflatie, waardoor meer mensen in een hogere schijf belasting betalen en de inkomsten voor de overheid toenemen. Dat effect wordt niet meegenomen in de rekenmethode van het CPB.
Je vondst onderstreept de vele tekortkomingen van de berekeningen van het CPB over het ‘houdbaarheidstekort’. Kort na het verschijnen van de meeste recente berekeningen hebben wij al forse kritiek geuit op het feit dat in de CPB-berekeningen voor ‘ongewijzigd beleid’ werd gerekend met een verhoging van het eigen risico in de zorg tot 775 euro. Dat is wel degelijk gewijzigd beleid! En een opzichtige poging van het CPB om het politieke debat te sturen in de richting van meer eigen betalingen in de zorg. Ook de aanname van het Planbureau dat de AOW de komende decennia welvaartsvast is, is geen ‘ongewijzigd beleid’. De AOW wordt nu met de contractloonstijging verhoogd, terwijl de loonstijging bij werknemers vrijwel altijd hoger ligt. Bovendien is in het verleden een aantal malen ontkoppeld. Voor de groei van de zorguitgaven lijkt het CPB juist erg optimistisch. Hier verwacht het Planbureau een flinke afname van de groei van de uitgaven. Het CPB baseert beleid voor de komende decennia op cijfers die iedere paar jaar veranderen.
Over de vergrijzing wordt ten onrechte paniekvoetbal gespeeld. Als enige progressieve partij heeft de SP daarom verdedigd dat we in vijf jaar niet alle begrotingsproblemen in de komende vijftig jaar moeten willen oplossen. Politici die de ernstigste crisis sinds tijden niet zagen aankomen, proberen ons nu wijs te maken dat zij de beste plannen hebben voor over vijftig jaar. De SP waarschuwde wel in een vroeg stadium voor het uit de hand lopen van het neoliberale kapitalisme. Wij laten nu zien dat er een sociale uitweg is uit deze crisis. Ik vind het erg jammer dat de PvdA zich heeft laten intimideren door rechts en haar plannen op het laatste moment heeft bijgesteld. Links buigt teveel voor rechts, we moeten rechtop staan en samen gaan voor onze sociale alternatieven.
In je brief spreek je ons als progressieve partijen gezamenlijk aan. Het is ook mijn overtuiging dat progressieve partijen kritischer moeten zijn over de modellen van het CPB met betrekking tot de arbeidsmarkt, de economische groei en de belastingdruk. Laten we wel wezen, de beroepsgroep economen heeft er nogal naast gezeten in deze crisis. Dat kan gebeuren - de economie is complex - maar iets meer bescheidenheid zou op zijn plaats zijn. Mijn partij luistert naar iedereen, maar maakt uiteindelijk zelf haar plannen. Ik hoop dat jouw brief ook andere progressieve partijen aanmoedigt om meer zelfstandig de wereld te analyseren en alternatieven te formuleren. En ik hoop dat ze eindelijk stoppen met het lonken naar rechts en de samenwerking zoeken op links. Om al die redenen bedank ik je hartelijk voor je prikkelende brief!
Met vriendelijke groet,
Emile Roemer Lijsttrekker SP