Dag 2 VS-reis: Integreren gaat niet vanzelf
Aan het begin van het nieuwe jaar bezoeken SP-leider Emile Roemer, Hans van Heijningen (algemeen secretaris SP) en Kees Slager (oud SP-senator) de Verenigde Staten. Voor de website van de SP houden zij een dagboek bij. Aflevering Twee. Integreren gaat niet vanzelf.
Vanochtend vroeg, het is hier zes uur later dan in Nederland, kregen we in New York het bericht door van de verschrikkelijke aanslag in Parijs. Onwezenlijk om daar op zo'n grote afstand van ons land mee geconfronteerd te worden. Onbegrijpelijk dat jonge extremisten een bloedbad aanrichten onder journalisten en cartoonisten. Laten we nooit buigen voor dit extreme geweld. Hartverwarmend dat zoveel mensen in zoveel landen spontaan de straat opgaan om te protesteren tegen extremisme en voor de vrijheid van meningsuiting.
Vanochtend gaan we naar Ellis Eiland, het eiland dat achter het Amerikaanse Vrijheidsbeeld ligt, aan de Upper New York Bay. Tussen 1892 en 1954 kwamen daar maar liefst 12 miljoen immigranten de Verenigde Staten binnen. Het US Bureau of Immigration checkte de nieuwkomers op hun geschiktheid. Getuige de foto's in wat tegenwoordig een museum is, ging de keuring er niet al te subtiel aan toe. In lange rijen werden mensen gecheckt op besmettelijke ziekten, krankzinnigheid en delinquent gedrag. Omdat het om mensen uit tientallen landen ging, waarvan slechts een heel kleine minderheid Engels sprak en enige vorm van opleiding genoten had, lag de lat niet hoog. Een en twee optellen, twee en twee misschien en de vraag aan vrouwen of je de trap van onder naar boven of van boven naar beneden schoon maakt. Het antwoord van een bijdehandje dat zij niet naar de VS gekomen was om trappen te vegen werd goed gerekend, zo valt uit een onderschrift op te maken. Mensen met een twijfelachtige gezondheid werden soms dagen of weken in quarantaine gehouden, maar uiteindelijk kwam 98 procent van de landverhuizers door de douane. De afvallers werden zonder pardon terug op een schip terug naar Europa, Afrika of Azie gezet.
De tentoonstelling over migratie en inburgering in het fraaie en uitgebreide opvangcomplex, dat naast de administratieve vleugel voorzag in een eetzaal voor 800 personen, een ziekenboeg en een gevangenis, waarin niet alleen fascisten en communisten gevangen hebben gezeten maar ook burgers met een twijfelachtige gezindheid die afkomstig waren uit landen waar de VS op enig moment mee in oorlog was. Via foto's, tekstblokjes, geluidsfragmenten, gebruiksvoorwerpen en ingerichte ruimtes krijg je een helder beeld van de volksverhuizing en het proces van settelen.
De nieuwe wereld, het land van de ongekende mogelijkheden, maar ook van bloed, zweet en tranen. Het tragische lot van de inheemse Indiaanse bevolking, de zwarte slaven die via de katoenteelt een enorme economische boom op gang hebben gebracht, de Aziaten die zich als hechte etnische groepen hebben gemanifesteerd omdat zij in de 19' eeuw bij herhaling het slachtoffer van pogroms werden. Duidelijk is dat vrijwel alle etnische en nationale groepen zich eerst onderling organiseerden zaken als huisvesting, werk en ondersteuning bij ziekte of ongevallen te regelen alvorens op te gaan in de bredere samenleving. Integreren, dat doe je niet eventjes zomaar; dat gebeurt geleidelijk en dat kan gemakkelijk verstoord raken door uitsluiting en geweld. Beschaving komt niet uit de lucht vallen.
's Middags spreken we onder andere uitgebreid met Ethan Young, een kenner van en activist binnen Amerikaans links. De onvoltooide emancipatie van de zwarten is een van de thema's van gesprek. Volgens Young is er in New York sprake van een kentering, in de zin dat niet alleen zwarten maar ook steeds meer blanken hun buik vol hebben van hufterig en racistisch politieoptreden, van de zelfverrijking van de hele kleine, superrijke bovenlaag en van een militante groep blanken, die niet groot maar wel schietgraag lijkt te zijn. Er zou een sfeer van verandering in de lucht hangen, maar tegelijkertijd onderstreept Young het prille en broze karakter daarvan. Het kan naar zijn zeggen nog alle kanten op.
Op JFK, het vliegveld van New York aangekomen, zien we op het bord dat ons vliegtug naar Washington gecancelled is. Bij de balie van Delta Airlines – partner van KLM – krijgen we het deksel op onze neus. 'Nee, your guys komen zeker uit Europa. Ja, daar is alles anders en beter geregeld. Vandaag wordt er niet meer gevlogen, als maatschappij zijn wij verder nergens verantwoordelijk voor, morgen bent u de eerste en waar u vannacht slaapt, is niet our bussines. I'm so sorry.' Voor consumentenrechten zijn we hier duidelijk aan het verkeerde adres.
Lees ook:
