Dag 1 VS-reis: New York: strijd en overdenken
Aan het begin van het nieuwe jaar bezoeken SP-leider Emile Roemer, Hans van Heijningen (algemeen secretaris SP) en Kees Slager (oud SP-senator) de Verenigde Staten. Voor de website van de SP houden zij een dagboek bij. Aflevering één. New York: strijd en overdenken
Maandagochtend sneeuwt het licht in hartje New York. Van ons hotel lopen we naar het kantoor van de Rosa Luxemburg Stiftung, het wetenschappelijk bureau van de Duitse Linke, dat daar sinds twee-en-een-half jaar vertegenwoordigd is. Albert Scharenberg, gespecialiseerd in de recente geschiedenis van de VS en een van de twee leidinggevenden, praat ons bij. Samen met Larry Moscowich, een Amerikaan van Joodse origine, die al tientallen jaren actief is binnen de Amerikaanse arbeidersbeweging.
Net als in ons land zijn het juist de mensen die op de arbeidsmarkt het zwakst staan, die het goede voorbeeld geven: de mensen die in de car wash-bedrijven werken, verpleegsters en vrouwen in de thuiszorg. Organizers spelen net als in Nederland een centrale rol in de strijd voor betere arbeidsvoorwaarden en respect voor de werkers. Hoewel de progressieve beweging in de VS op nationaal niveau maar weinig klaar speelt, vinden er in steden als Jackson, Seattle en Minneapolis inspirerende dingen plaats. Bill de Blasio, de progressieve burgemeester van New York, doet het met steun van de vakbonden ook goed. Voor de arme bevolking van de stad heeft hij in de eerste paar maanden van zijn burgemeesterschap tal van materiële verbeteringen tot stand gebracht. Ook heeft hij een paar honderdduizend illegalen van een identiteitsbewijs voorzien, wat een eerste vorm van erkenning is dat zij als inwoners van de stad bestaan.
Op weg naar de VN komen we langs een groepje mensen die, tussen hekken geklemd, rondlopen met borden op hun nek waarop 'Locked out' staat. Het blijken werknemers van een restaurant te zijn. Hun ziektekostenpremie was van 700 naar 1.100 dollar verhoogd, waarop zij van de eigenaar van het restaurant een loonsverhoging van 200 dollar vroegen. Toen ze die niet kregen, gingen ze op 10 december in staking, waarop hun baas alle 40 stakers ontsloeg. Voor de deur van het restaurant voeren ze met steun van hun vakbond nu al vier weken actie – vandaag in de snijdende kou – waarop zij potentiële klanten van het steakrestaurant vragen om daar niet te gaan eten. New Yorkers geven daar massaal gehoor aan, maar vooral toeristen, dat ligt moeilijker.
Door Karel van Oosterom, de Nederlandse ambassadeur bij de VN, worden we hartelijk ontvangen in zijn schitterende appartement – door de Nederlandse regering al tientallen jaren geleden aangekocht –. Karel en zijn medewerkers bij de VN informeren ons over hun werk, waarna we een rondleiding krijgen door het reusachtige gebouwencomplex van de VN, dat aan de Hudsonrivier ligt. We vallen met onze neus in de boter omdat er vanmiddag binnen de Veiligheidsraad gedebatteerd wordt over de VN-missie in Mali. De politieke en militaire situatie is er de afgelopen maanden sterk verslechterd.
Van de VN op weg naar Ground Zero, waar de verwoeste WTC-torens stonden. In Grand Central Station, het prachtige centraal station van New York, stuiten we op een groep van tientallen demonstranten die in de grote hal ageren tegen het politiegeweld en het vermeende racisme binnen het korps. De demonstranten zijn een opvallende mix van jong en oud, zwart en blank, alternatieve en conventioneel geklede mensen. Ze houden borden omhoog met de namen van slachtoffers van politiegeweld. Tientallen verschillende namen worden luid geroep, afgewisseld met leuzen. Even dreigt er een confrontatie tussen de demonstranten en enkele tientallen opgetrommelde agenten, maar vandaag lijkt niemand belang te hebben bij een confrontatie.
Bij Ground Zero aangekomen, is de avond inmiddels ingetreden. Om de hoek van het nieuwe WTC-gebouw staat het Museum ter nagedachtenis van de bijna 2,8 duizend slachtoffers. Daarvoor ligt een groot monument dat bestaat uit een indrukwekkende constructie waar water langs de kanten omlaag loopt om in het midden van het enorme bassin in een groot vierkant zwart gat te verdwijnen. Op de marmeren rand van het monument zijn 2.797 namen uitgebeiteld van de mensen die hun leven verloren bij de terroristische aanslag die de wereld de afgelopen dertien jaar zo ingrijpend veranderd heeft.
Lees ook:
