'Actieplan tegen jihadstrijders lijkt op paniekvoetbal'
'Waarom keren mensen die hier zijn geboren zich tegen onze samenleving? Waarom steunen mensen die hier zijn opgegroeid het meest gruwelijke geweld? Hoe kan het dat sommige van onze kinderen onze vijanden worden?'
Lees hieronder de inbreng van Emile Roemer vandaag in het debat over de aanpak van Nederlandse jihadstrijders
Bij het zien van de beelden van IS-terroristen die mensen onthoofden in Syrië en Irak, het brute geweld dat ze plegen tegen vrouwen en kinderen en de gewetenloosheid waarmee ze te werk gaan, dan vraag je jezelf toch wel eens af hoe het kan dat mensen hun menselijkheid compleet verliezen.
Deze gruwelen zijn niet alleen maar ver weg, maar komen ook steeds dichterbij. Als we zien dat ook in ons land mensen deze barbarij steunen – of daarmee sympathiseren.
In onze politieke polder woedt al jarenlang een stille veenbrand, waarvan nu in sommige buurten de vlammen hoog opslaan. Jonge mensen die hun steun betuigen voor de gruwelen van de Islamitische Staat. Moslims die wel trots zijn om hier te wonen en hier leven worden als ‘verrader’ weggezet. En mensen die terugkeren uit Syrië of Irak en mogelijk aanslagen willen plegen.
Je mag in ons land heel veel zeggen, maar je mag hier niet alles doen. Je mag geen haat zaaien, niet discrimineren en niet aanzetten tot geweld. Je mag geloven of ongelovig zijn. Homoseksueel of heteroseksueel. Man of vrouw. We zijn allemaal gelijkwaardig. De wetten en regels gelden voor iedereen. En iedereen moet zijn recht kunnen halen.
Net als velen heb ik bij het zien van demonstrerende IS-ers gedacht: ‘AIVD, politie en Openbaar Ministerie, ga aan de slag.’ En als ik de berichten van de afgelopen weken mag geloven, zou dat nu ook gebeuren.
Haatzaaiers worden eindelijk aangepakt. Predikers van haat wil de regering bestrijden. Ronselaars worden eindelijk opgepakt. Maar waarom heeft dat zo lang moeten duren?
Veel te lang hebben extremisten in ons land hun gang kunnen gaan.
Mensen die zich keren tegen onze samenleving, die in Nederland aanslagen willen plegen, moeten hard worden aangepakt. Het is belangrijk dat wij deze grenzen heel duidelijk trekken.
Het optreden van de afgelopen weken laat zien dat er al heel veel mogelijk is. Maar nogmaals: waarom is dat niet veel eerder al gebeurd? Vorige week kregen we een actieprogramma tegen radicalisering en jihadisme.Een lijst met 38 voorstellen, waarvan de meeste mij al bekend voorkwamen.
Het actieplan van de regering lijkt op paniekvoetbal. Er is de afgelopen tijd namelijk geen aandacht geweest voor de aanpak van polarisatie en radicalisering. Geen aandacht voor toenemende segregatie. Wijken en buurten gaan achteruit, terwijl de regering de afgelopen jaren geen poging heeft gedaan om dat te veranderen. Is de minister het met mij eens dat we er gezamenlijk voor moeten zorgen dat iedereen zich betrokken voelt bij onze samenleving? Dat we op alle mogelijke manieren uitsluiting tegen moeten gaan?
In het actieplan worden enerzijds veel bestaande maatregelen nog eens opgesomd, dingen die we al lang konden, maar blijkbaar niet hebben gedaan. Ronselaars oppakken, paspoorten innemen, het strafrechtelijk vervolgen van haatzaaiers. Anderzijds worden maatregelen aangekondigd waarvan helemaal niet duidelijk is of ze noodzakelijk en effectief zijn.
Klopt het dat de regering zonder tussenkomst van de rechter mensen het staatsburgerschap wil ontnemen? Is de regering van mening dat dit bijdraagt aan een veiliger en socialer Nederland of zal het juist averechts werken? Waarom moeten we alle vluchtgegevens van alle burgers gaan verzamelen? Daarmee pak je geen terroristen, maar ondermijn je onze privacy en rechtsstaat.
Door met draconische maatregelen te komen die alle burgers raken (zoals het reisregister) of met rechtsstatelijk dubieuze voorstellen (zoals het ontnemen van de nationaliteit zonder strafrechtelijke veroordeling) etaleert het kabinet zijn onmacht en probeert het te verbloemen dat er al die tijd té weinig gedaan is om deze problemen aan te pakken.
Ik vind het heel goed dat de regering de politie en het Openbaar Ministerie nu meer ruimte geeft om jihadisten aan te pakken. Maar het helpt niet dat het kabinet ons zand in de ogen wil strooien, door gisteren te laten lekken dat 20 miljoen minder wordt bezuinigd op het Openbaar Ministerie. Dan blijft namelijk nog structureel 114 miljoen aan bezuinigingen over, 80 miljoen voor volgend jaar. Kan de minister deze cijfers bevestigen? Hoe moet het OM meer ruimte maken met 114 miljoen minder? Welke andere taken laat ze dan liggen? Of zijn dit alleen mooie woorden, zonder daden?
Hoe rijmt de regering deze aanpak van radicalisering met de puinhopen in de jeugdzorg, waar vriend en vijand ziet dat straks nog meer jongeren tussen wal en schip vallen? Leg dit nou eens uit.
De regering stuurde de Kamer een lijstje met voorstellen zonder enige analyse, zonder enige visie.
Niet over de oorzaken van radicalisering, over de slechte integratie en de toenemende segregatie. Waarom niet? Krijgen we die nog en zo ja, wanneer dan? Ook niet over de vraag waarom sommige Nederlanders hun eigen land zo diep haten en besluiten om in Syrië of Irak een ongewis avontuur aan te gaan. Hoe het komt dat sommigen zich gevoelig tonen voor bruut geweld en zo’n beestachtige ideologie. Is de regering bereid om dit nader te onderzoeken?
Er zijn veel moskeeën die onze strijd tegen IS-terreur steunen. Die staan ook onder onze gezamenlijke verklaring, waarin kerken, vakbonden, moskeeën en vele anderen zich uitspreken tegen extremisme en voor onderlinge solidariteit. Maar er zijn helaas ook moskeeën die gefinancierd worden vanuit Qatar, een voedingsbodem voor deze terreur. Is de regering bereid om deze financiering inzichtelijk te maken en met voorstellen te komen dit te stoppen?
Sommige mensen gaan een grens over waarna ze niet meer terug kunnen. Als ze gaan vechten voor de IS en worden getraind voor de jihad. Deze mensen blijven na terugkeer een explosief gevaar. Gelukkig zijn de meeste jongeren die sympathiseren met de IS nog niet zo ver.
De regering heeft een plan tegen radicalisering, waaruit blijkt dat we al veel kunnen. Het kabinet moet nu laten zien dat het dat ook doet. Maar kan de regering ook aangeven wat de uitslaande veenbrand betekent voor het integratiebeleid?
Wanneer komen de plannen van de regering om verdere segregatie in sommige buurten en verdere isolering van sommige jongeren in ons land te voorkomen?
Voorzitter,
We moeten hard optreden tegen extremisme maar niet zonder de oorzaken te onderzoeken en de voedingsbodem aan te pakken.
Extremisme zal altijd blijven bestaan maar de vraag is in hoeverre je het een kans geeft zich te verspreiden.
Tegelijk moeten wij de solidariteit en onderlinge lotsverbondenheid tussen bevolkingsgroepen versterken. Hier én internationaal.
Haat bestrijd je immers niet met haat, net zoals je de belangrijke waarden van een open en vrije samenleving niet kunt beschermen door diezelfde waarden en onze rechtsstaat af te breken.
