Het kattenbak-akkoord

Ik heb de minister van Financiën gisteren een compliment gegeven. Hij kreeg voor elkaar wat daarvoor in zeven weken niet is gelukt: een meerderheid voor harde bezuinigingen, de reanimatie van het rechtse kabinet-Rutte.

De Kunduz-coalitie is bereid om keihard te bezuinigen. Juist op de dag dat Brussel zelf vraagtekens begint te zetten bij norm van 3%, gieten VVD, CDA, GroenLinks, D66 en ChristenUnie deze norm in beton. Dat is heel onverstandig.

Zeker: er zitten ook hele mooie dingen in het akkoord. Enkele bezuinigingen op het onderwijs, natuur en zorg worden (deels) teruggedraaid en het belastingstelsel wordt groener. Maar tegen welke prijs? Het deels schrappen van de bezuiniging op het persoonsgebonden budget gaat samen met een mega-zorgbezuiniging van 1,6 miljard euro, waarvan 1 miljard nog moet worden ingevuld. Waar de klappen dan wel gaan vallen is voorlopig nog onduidelijk.

De Kunduz-coalitie gaat de btw flink verhogen. Een hele domme keuze. Juist partijen die zeggen op te komen voor ondernemers moeten toch weten dat een hogere btw de sloopkogel op het economisch herstel is? Consumenten kunnen minder besteden, bedrijven gaan slechter draaien en meer mensen zullen hun baan verliezen. Een btw-verhoging is ook oneerlijk, omdat juist de lage- en middeninkomens hierdoor het hardst geraakt worden.

En dan heb ik het nog niet eens over het versneld verhogen van de AOW-leeftijd, die ouderen treft en de jeugdwerkloosheid verder verhoogt. De economie heeft juist een extra zetje nodig. Daarom presenteerde de SP een stimuleringspakket om sectoren als de bouw te ondersteunen. De gelegenheidscoalitie wil het salaris van onderwijzers, agenten, vuilnismannen en andere ambtenaren jarenlang op de nullijn houden. Dat is voor mij onacceptabel: zij hebben de crisis niet veroorzaakt maar krijgen nu wel de rekening. Het zijn deze voorstellen uit het akkoord die het vertrouwen verder doen afnemen. Dit zijn niet de sociale en menselijke maatregelen waar Nederland op zit te wachten.

Nog los van alle maatregelen blijft het natuurlijk een beetje gek om een paar maanden voor de verkiezingen een megadeal te sluiten over bezuinigingen. Want wat nu als de kiezer een heel andere kant op wil? Mevrouw Sap van GroenLinks moest gisteren al toegeven dat een nieuwe Tweede Kamer dit akkoord totaal overhoop kan gooien.

Het akkoord van gisteren was vooral goed om Rutte te helpen aan zijn briefje voor Brussel. Na de verkiezingen zal deze begroting linksom of rechtsom opnieuw worden beoordeeld en wellicht onder in de kattenbak terechtkomen. Er zit een stempel op dit akkoord: "maximaal houdbaar tot 12 september".

Want laten we wel even voorop stellen: niet de vijf partijen in de Kunduz-coalitie maar de kiezer bepaalt uiteindelijk via welke weg we ons uit de crisis knokken. Wij werken verder aan ons sociale alternatief: ik kijk uit naar een warme, linkse zomer!

Emile Roemer

Deze column als eerste ontvangen? Geef je op voor de nieuwsbrief van Emile Roemer