De Geus kan sociale gezicht redden
Maak de kinderbijslag afhankelijk van het inkomen, dan hebben arme gezinnen meer te besteden.
Goede sociale voorzieningen hoeven niet duur te zijn, zoals het kabinet nu doet voorkomen. De economische groei zal ook de komende jaren gering zijn, de staatsschuld zal niet snel kleiner worden en de bevolking zal vergrijzen. Dit zijn allemaal redenen waarom minister De Geus wil bezuinigen op de sociale zekerheid.
'Nu afzien van pijnlijke, maar noodzakelijke maatregelen zou onverantwoord zijn', zo heet het in de Miljoenennota. In plaats van algemene bezuinigingen kan echter ook worden gekozen voor herverdeling van voorzieningen. Door bijvoorbeeld de kinderbijslag inkomensafhankelijk te maken kunnen mensen die nu het meeste nadeel ondervinden van de bezuinigingspolitiek zonder extra kosten toch worden tegemoetgekomen.
Veel politieke partijen zijn de afgelopen weken geschrokken van de negatieve gevolgen van de bezuinigingen. Het resultaat was een ondoorzichtige discussie over koopkrachteffecten voor de sociale minima, waarin partijen van links en rechts elkaar met cijfers en puntenwolken om de oren sloegen. Voorstellen om de sociaal zwakkeren enigszins te ontzien, zoals een eenmalige extra toelage, werden door minister De Geus als te duur afgedaan. Voorstellen om de fiancieel krachtigen minder te laten profiteren, bijvoorbeeld via de hypotheekrenteaftrek, stuitten op politieke bezwaren.
Alternatieven van De Geus om rijken via een Robin-Hood-rekening vrijwillig te laten bijdragen werden terecht afgedaan als een terugkeer naar de negentiende eeuwse caritas. Een overheid die meent te weinig geld te hebben om sociale voorzieningen in stand te kunnen houden moet deze niet overlaten aan particuliere organisaties als kerken of rijke weldoeners, zoals de Geus nu lijkt te willen. In plaats van een beroep te doen op caritas kan het kabinet ook kiezen voor herverdelen. Het koopkrachtverlies van de sociale minima doet zich met name voelen bij gezinnen met kinderen. Door invoering van een inkomensafhankelijke kinderbijslag kan geld efficiënter worden gebruikt en komt het daar terecht waar het op dit moment het hardst nodig is.
Ondanks het morele belang dat De Geus stelt in het gezin wordt ook de kinderbijslag door het kabinet niet ontzien. Jaarlijks geeft de overheid bijna 3,5 miljard euro uit aan kinderbijslag. Deze wordt nu ontkoppeld van de loonontwikkeling en de toeslag voor het eerste kind wordt losgelaten. Gezinnen met kinderen die moeten rondkomen van een laag inkomen worden door deze maatregelen onevenredig hard getroffen. Een toenemend aantal kinderen in de grote steden groeit op in armoede; naar schatting gaat het om ruim 360.000 kinderen die leven onder het sociaal minimum.
Als de kinderbijslag inkomensafhankelijk wordt verdeeld, krijgen ouders met lage inkomens wat meer ruimte om de kosten van opvoeding te dekken. Als we ervoor kiezen om huishoudens met een inkomen boven de 90.000 euro per jaar geen kinderbijslag meer te geven en huishoudens met een inkomen boven de 45.000 euro de helft, dan hebben we voldoende geld om huishoudens met een inkomen lager dan 16.000 euro per jaar 275 euro extra kinderbijslag te geven. Eerder onderzoek van de SP, in samenwerking met het NIPO, wees uit dat twee op de drie gezinshoofden positief staat tegenover een dergelijke inkomensafhankelijke kinderbijslag. Dinsdag is in de Eerste Kamer een debat over de kinderbijslag. Dit voorstel biedt minister De Geus de mogelijkheid om na de voor hem ongelukkige debatten over de koopkrachtontwikkeling alsnog zijn sociale gezicht te tonen.
