Maak einde aan goklobby, veroorzaker van ellende
Sinds online gokken legaal is, zijn er honderdduizenden personen die grote verliezen maken. De gokwet moet worden gerepareerd, stellen Michiel van Nispen en Mirjam Bikker. De samenleving lijdt hieronder.
Online gokken is toegestaan sinds oktober 2021 en de gevolgen zijn dramatisch. Honderdduizenden (nieuwe) gokkers, die per persoon enorme verliezen maken. De enorme winsten zijn voor de gokbedrijven, de verliezen voor de individuen, hun families en uiteindelijk de hele samenleving.
Dit moet drastisch anders. Dat dit nu zo vreselijk fout gaat hoeft helaas niet te verbazen. Dit is feitelijk hoe het gokkapitalisme werkt. Na een indringende lobby van het grootkapitaal van de gokbedrijven gaf de nieuwe wet Kansspelen op Afstand de 'Kansspelaanbieders' ruim baan. De belangrijkste reden voor deze wet was immers geld verdienen over de ruggen van de (vaak jonge) gokkers, alle mooie beloftes ten spijt.
Dat hebben we geweten: Kort na de opening van de online gokmarkt werd Nederland overspoeld met reclames. Maar ook het verslavingspreventiebeleid dat kansspelaanbieders moeten hebben is te vrijblijvend. Er zijn nog steeds geen overkoepelende speellimieten en de toezichthouder, de Kansspelautoriteit, heeft te weinig mogelijkheden om haar tanden te laten zien. Nog geen enkele keer is er een vergunning ingetrokken. Bijna iedereen ziet het: deze wet is een slechte wet. Ook de gehele Tweede Kamer dringt aan op nieuwe beperkende maatregelen, is bezig met het bestrijden van de uitwassen van rauw kapitalisme, waar heel veel mensen verliezen, zodat een paar gokbedrijven de winnaars zijn.
Dit kan niet wachten. Iedere dag gaan er jonge mensen kapot. Vrijwel ieder voorstel dat nu wordt gedaan moet worden bevochten, niets gaat vanzelf. Er zijn altijd allerlei redenen om het niet te doen. Of is de goklobby gewoon té machtig? Onze Kamervragen over het openbaar maken van de contacten tussen ministerie en goklobby zijn nu al maanden niet beantwoord, omdat het zo gigantisch veel werk was dit document op te stellen. Dat zegt genoeg.
Aan ideeën en voorstellen om de boel te repareren geen gebrek. Het reclameverbod moet verder worden uitgebreid. Met speellimieten moet haast worden gemaakt. Er moet een koppeling komen met het BKR en banken moeten een grotere verantwoordelijkheid krijgen om opvallende verliezen te voorkomen. De Kansspelautoriteit moet meer bevoegdheden krijgen. Er moet een afdwingbare richtlijn komen voor de zorgplicht op het gebied van verslavingspreventie, opgesteld door onafhankelijke deskundigen. Wie zich daar niet aan houdt, krijgt eerst een forse boete, bij recidive wordt de vergunning van het gokbedrijf ingetrokken.
Wat ons betreft is het einde verhaal voor gokbedrijven zonder moraal. Tenslotte moet er een verbod komen op lobbyactiviteiten van gokbedrijven. De gokwet is willens en wetens te ruim gemaakt. Dat moet gerepareerd worden, vanaf nu staan de belangen van de samenleving centraal. We gaan luisteren naar de spelers, naar (ex-)verslaafden, naar de zorgsector en deskundigen. Niet langer naar de lobby. Die is al te goed gehoord in het verleden.
Daardoor zitten we nu met grote ellende, de geest is nauwelijks nog in de fles te krijgen. Maar dat moet wel en daar moet alles nu op gericht zijn. Daarbij kunnen we de goklobby missen als kiespijn.
ChristenUnie-fractievoorzitter Mirjam Bikker en SP-Kamerlid Michiel van Nispen
Dit opiniestuk verscheen op 23-03-2024 ook in het Algemeen Dagblad
