Tijd voor vakkenvullers, klaar met zakkenvullers
‘Overleg supermarkt-cao mislukt, medewerkers gaan erop achteruit.’ Dit was deze week de kop in het nieuws. Dit bericht volgt op een brandbrief van supermarktmedewerkers zelf, waarin zij vragen om waardering voor hun werk in de frontlinie van deze crisis. Terecht leggen zij de vinger op de zere plek: ‘We kregen een bos bloemen, een reep chocolade per post, een bedankmail en zelfs applaus. Maar van een bos bloemen of van applaus kan de schoorsteen thuis niet roken’.
De afgelopen maanden werd glashelder hoe essentieel dit werk is: zonder vakkenvullers waren er lege schappen. Ten opzichte van het jaar ervoor verdubbelde Ahold haar winsten, en maakte in het tweede kwartaal van dit jaar maar liefst 693 miljoen euro winst. Ondertussen werken vakkenvullers en caissières nog steeds vaak voor het minimumloon.
Omdat het minimumloon zo laag is en mensen anders hun gezin niet kunnen onderhouden, moet hun inkomen aangevuld worden met huur- en zorgtoeslag. Deze toeslagen betalen we natuurlijk allemaal samen uit de belasting. Maar het is onrechtvaardig dat de Nederlandse belastingbetaler op moet draaien voor miljarden euro’s aan toeslagen, omdat grote bedrijven het vertikken om hun werknemers beter te betalen, dit terwijl zoals bij Ahold er wel veel winst wordt gemaakt.
Het is een patroon dat te zien is in onze gehele economie: het reëel besteedbaar inkomen van de meeste mensen is er de afgelopen veertig jaar niet noemenswaardig op vooruit gegaan. Ook toen het afgelopen jaren uitstekend ging met onze economie en er veel winst is gemaakt, kwam dit vaak niet terecht bij de mensen die ervoor hebben gewerkt.
Ingrijpen is noodzakelijk om deze groeiende tweedeling te stoppen. Veel werknemers van Albert Heijn werken hard, maar omdat Albert Heijn ze te weinig betaalt zijn ze aangewezen op huur- en zorgtoeslag. Afgelopen jaren zijn er op deze manier honderden miljoenen euro’s aan gezamenlijk opgebracht belastinggeld gesponsord aan de winsten van Albert Heijn. Anders gezegd: de huur- en zorgtoeslag voor vakkenvullers wordt opgehoest door andere harde werkers.
De afgelopen decennia zijn de uitkeringen aan aandeelhouders vele malen harder gestegen dan de lonen van werknemers. De coronacrisis heeft nog maar weer eens aangetoond hoe essentieel de cruciale beroepen van mensen in de zorg, distributiecentra en supermarkten zijn. Maar het heeft ook aangetoond dat bedrijven het liefst zo snel mogelijk terug willen naar ‘het oude normaal’.
Dat mogen we niet laten gebeuren. Daarom moeten de winsten en lasten eerlijker verdeeld worden. Het kabinet moet af van de belastingcadeaus en kortingen aan grote bedrijven. Eerst was het de afschaffing van de dividendbelasting, toen de verlaging van de winstbelasting en nu is het de zogenaamd ‘investeringskorting’ voor bedrijven. Het is tijd dat de grote bedrijven hun eerlijke deel aan belasting gaan betalen. Werknemers verdienen een hoger (minimum)loon zodat bedrijven een eerlijke prijs betalen voor het werk dat gedaan wordt en we voorkomen dat de Nederlandse belastingbetaler de winsten van bedrijven subsidieert. De tijd van de zakkenvullers is voorbij. Het is de hoogste tijd dat we kiezen voor onze vakkenvullers.
Lilian Marijnissen
SP-fractievoorzitter
Dit artikel is op 9 december gepubliceerd in het Algemeen Dagblad