Wat hebben een boer, een zorgverlener en een leraar gemeen?
Wat hebben een boer, een zorgverlener en een leraar gemeen? Het klinkt als het begin van een slechte mop uit de jaren 80 of 90. Het is ook precies die periode waar we naar terug moeten om te begrijpen waar de boosheid én actiebereidheid van zovelen nu vandaan komt. In die decennia bekeerden politici, van links tot rechts, zich massaal tot het neoliberale geloof. Als een soort heilige drie-eenheid van de Vader, Zoon en Heilige Geest, met marktwerking, bezuiniging en zelfregulering. De verzorgingsstaat werd afgebroken en publieke voorzieningen werden aan de markt overgelaten.
Onder invloed van het neoliberalisme werd schaalvergroting de standaard: scholen werden leerfabrieken, zorginstellingen moesten fuseren en in de veehouderij werd de megastal de norm om als boer te kunnen overleven, alles onder de dekmantel van ‘efficiëntie’. Maar in de praktijk was de menselijke maat zoek en nu betalen de samenleving, onze aarde en dieren een zware prijs voor deze schaalvergrotingsdrang.
Nederland verkeert in crisis: een wooncrisis, een stikstofcrisis, een publieke sector in crisis. Het is onvoorstelbaar dat de regering hier nog niet het begin van een oplossing voor heeft gevonden. Er lijken nu, onder druk van alle acties, wat kleine eenmalige stappen te worden gezet, maar dit kabinet gaat gewoon door op de ingeslagen weg en fundamentele veranderingen blijven uit.
Wat hebben een boer, een zorgverlener en een leraar gemeen? Dat zij een overheid zien die er niet voor hen is, die niet aan hún kant staat. Zij delen de terechte verontwaardiging dat zij niet een eerlijk deel van de welvaart krijgen, dat zij de prijs betalen. Maar ze hebben meer gemeen: als ze samen opstaan is echte verandering mogelijk. De belangen van mensen moeten weer voorop komen te staan.
Er is een hoop te doen, maar het kan. Er is een alternatief. Vanaf nu dringen we de markt terug en investeren we in dat wat van ons allemaal is: goede zorg, goed onderwijs, betaalbare woningen, betaalbaar openbaar vervoer en duurzame energie. We geven de zeggenschap aan de mensen die het werk doen, aan de leerkrachten voor de klas in plaats van de bestuurders van grote scholenkoepels, aan de thuiszorgmedewerker in de wijk in plaats van de zorgverzekeraar, aan de agent op straat, in plaats van de bureaucratie. En we pakken de zeggenschap terug daar waar het nodig is: over onze energiebedrijven, volkshuisvesting, publieke sector en ons openbaar vervoer.
Wat hebben een boer, een zorgverlener en een leraar gemeen? Ze hebben een prachtig beroep dat wordt uitgehold. Maar ze staan nu op voor de toekomst van dat beroep. En terecht.
Ina Kreuning, zorgverlener
Martine Lokhorst, leraar
Lilian Marijnissen, fractievoorzitter SP
Martijn van Middelaar, boer
Dit opinieartikel verscheen in het AD van 7 november 2019.
Blijf op de hoogte van de SP. Schrijf je in voor onze nieuwsbrief.
