Via belasting is veel recht te trekken bij de groeiende vermogenskloof
‘Diep socialistisch’ noemde Mark Rutte ons land nog niet heel lang geleden. Wie hem gelooft en denkt dat ons land een oase van gelijkheid in de wereld is zit er flink naast. We zijn een rijk land, maar de rijkdom is slecht verdeeld. Zo heeft de tien procent rijkste huishoudens in Nederland, bijna twee derde van al het Nederlandse vermogen in handen.
Dat betekent dat negen van de tien huishoudens steeds harder moeten vechten om de rest. Het vertrouwen in de overheid is op dit moment historisch laag en zelden ging een nieuw kabinet van start met zo weinig steun vanuit de bevolking. Als het kabinet Rutte 4 niet snel verandering brengt in deze enorme ongelijkheid, dreigt verdere ontwrichting. De hoogste tijd om in te grijpen dus.
Onderzoek na onderzoek laat zien dat er ruime steun is voor het aanpakken van de grote vermogensongelijkheid in ons land. Nederlanders accepteren geen torenhoge verschillen, maar zagen die jarenlang wél ontstaan.
Alle politieke partijen beloofden vorig jaar daarom de belasting op vermogen te verhogen, om met dat geld de vermogensongelijkheid te bestrijden. Maar na de verkiezingen en een lange formatie, bleek dit kiezersbedrog: VVD, D66, CDA en CU kondigen aan dat de lasten voor vermogenden niet omhoog, maar verder omlaaggaan. Plotseling was er niets meer overgebleven van de ambities uit hun verkiezingsprogramma’s, voor bijvoorbeeld een miljonairsbelasting.
Des te pijnlijker werd het toen de Hoge Raad, slechts twee weken na de bordesscene van het nieuwe kabinet, ook nog eens de bodem wegtrok onder de bestaande belasting op vermogen. Dat gaat namelijk uit van een fictief rendement, dat veel mensen helemaal niet maken met bijvoorbeeld hun spaargeld. De rechter oordeelde dat dit in strijd is met het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens. En omdat de fiscus niet op korte termijn een nieuwe deugdelijke belasting kan invoeren, betaalt voorlopig dus helemaal niemand belasting over vermogen in ons land.
Mogelijk hebben honderdduizenden mensen recht op herstel. En mensen die slapend rijk worden door beleggingen betalen nauwelijks belasting.
Deze week is er een spoeddebat in de Tweede Kamer. Het kabinet Rutte 4 hoeft niets anders te doen dan datgene waar Nederlanders voor hebben gestemd, namelijk: vermogensongelijkheid verkleinen.
Terwijl veel mensen hun zorgkosten of de huur niet kunnen betalen en wakker liggen van de gierende inflatie, groeit het aantal miljonairs in Nederland al jaren. Meerdere partijen hadden een miljonairsbelasting in hun programma staan, die structureel veel geld zou opleveren. Ook coalitiepartijen.
Waar wachten we dan nog op? Ook de afschaffing van de regeling die vermogenden in staat stelt belastingvrij een ton te schenken aan hun kinderen - de zogenoemde jubelton - hoeft helemaal niet jarenlang te wachten. Een snelle afschaffing zou volgens de kersverse minister van financiën Sigrid Kaag niet mogelijk zijn vanwege aanpassingen aan de achterliggende computersystemen, maar haar eigen ambtenaren en IT-deskundigen zeggen wat anders.
Zolang de belastingvrije schenking niet direct wordt teruggeschroefd naar nul euro, maar bijvoorbeeld eerst naar één euro, kan die afschaffing mogelijk volgend jaar al gerealiseerd zijn. Dit is ook nog goed voor het tegengaan van de woningnood. Doen dus! Aan mogelijkheden geen gebrek.
Dit opiniestuk verscheen ook in de Trouw op 02-02-2022
