Een nerts is geen kanariepiet
Afgelopen zaterdag verkondigden Wim Verhagen en oud-Kamerlid voor de VVD Gert Jan Oplaat in deze krant dat zij tegen een verbod op het houden van dieren voor bont zijn. Dat is natuurlijk weinig verbazingwekkend: beiden zijn werkzaam voor de Nederlandse Federatie van Edelpelsdierenhouders.
Wat mij wel verbaast is hun argumentatie. Nu uit de laatste opiniepeilingen blijkt dat minder dan 3 procent van de bevolking het doden van dieren voor bont zeer aanvaardbaar vindt (Planet Panel juli 2008), wringen de heren zich in rare bochten om dit tij te keren. Ze waarschuwen de lezer nog een laatste maal: als dit verbod op nertsen fokken wordt toegelaten, gaat de overheid straks je kanariepietje verbieden!
Zou er werkelijk iemand rondlopen met het idee om in Nederland miljoenen kanaries in kooitjes te gaan houden om ze na een paar maanden te vergassen voor een of ander decadent kledingstuk? In dat geval zou ik de angst van beide heren namelijk nog wel begrijpen. Verhagen en Oplaat zijn ook bang dat de politiek het rijden met paarden op de Olympische Spelen zal gaan verbieden. Ook dat is een bizarre angst. Paarden houden van draven. Zij horen daarvoor beloond te worden met een goede verzorging. Er is toch niemand van plan paarden na een goede race te vergassen?
Nee heren, laten we bij het onderwerp blijven. Ik wil niet het houden van kanaries of renpaarden verbieden, maar het houden van pelsdieren voor de bontproductie. In dit land hebben we het over het verbod op het houden van jaarlijks 4,5 miljoen nertsen die in april van dit jaar werden geboren en volgende maand vergast zullen worden: klaar voor de bontjas.
“Een verbod op het houden van nertsen kan niet worden gestaafd met argumenten over het gebrekkige welzijn van deze dieren”, stellen de heren Verhagen en Oplaat. Een inventarisatie in opdracht van het ministerie van Landbouw toonde verleden jaar opnieuw aan dat nertsen de enige ‘productiedieren’ zijn die in Nederland worden gehouden en die niet geschikt zijn om in gevangenschap te leven. Hoe nuttig is een discussie over een paar centimeter kooiruimte erbij als je weet dat nertsen wilde dieren zijn? Het bieden van goede omstandigheden voor de nerts zou betekenen dat elke nerts in een natuurlijke en rustige omgeving zou moeten leven op een territorium van 1 tot 5 vierkante kilometer met de beschikbaarheid van zwemwater. Soortgenoten zijn er niet welkom: die duldt het solitaire diertje alleen in paartijd. Vergelijk dat eens met de huidige omstandigheden waarbij dit roofdiertje in een fokkerij met een of twee soortgenoten opgesloten zit in een kooi van 85 bij 30 bij 45 cm.
Nee, de discussie die we echt moeten voeren met elkaar is een ethische discussie. Moet je als mens dieren willen doden voor een overbodig luxeproduct? Het is gelukkig nog steeds zo dat je in Nederland geen dieren mag doden tenzij het een te rechtvaardigen doel dient, zoals in de Gezondheids- en Welzijnswet voor dieren staat beschreven. Een bontjas is geen gerechtvaardigd doel om jaarlijks miljoenen dieren voor te doden. Dat andere landen dit wel toelaten en misschien zelfs onze productie over zullen nemen moet geen argument zijn om maar niks te doen, maar een stimulans om ook die landen in de groeiende rij van landen te krijgen die het fokken van dieren voor bont al heeft verboden.
Het wetsvoorstel kiest niet, zoals de schrijvers stellen, voor een “sluitingstijd” van tien jaar omdat de indieners ervan vinden dat er dan geen schadeloosstelling hoeft te worden betaald. Natuurlijk moeten de 180 nertsenfokkers in Nederland niet van vandaag op morgen zonder broodwinning zitten. Het wetsvoorstel stelt juist voor om de sector ruim de tijd te geven om investeringen terug te verdienen. De overgangstermijn van tien jaar is er een die de overheid al langer hanteert en waar ook de Raad van State geen bezwaar tegen heeft. Sterker nog, toen werd besloten het fokken van chinchilla’s en vossen voor bont te verbieden, een verbod dat per april dit jaar is ingegaan, werd ook een overgangstermijn van tien jaar ingezet waar zelfs de VVD geen bezwaar tegen heeft gemaakt.