Internet wordt poel van ellende

Spyware, ook wel spionagesoftware of malware genoemd, is de nieuwe plaag voor internet. Het vormt voor internetgebruikers zelfs een veel groter gevaar dan computervirussen. Autodialers, programmatjes waardoor mensen automatisch verbinding maken met betaalde telefoonnummers, met als gevolg torenhoge telefoonrekeningen, en een mailbox vol spam zijn tegenwoordig meer regel dan uitzondering. Meer dan de helft van de kinderen wordt tegenwoordig lastiggevallen op internet en over de rol van ict bij terroristische activiteiten tast men nog vrijwel in het duister. Toch lijken de internetters en de overheid zich niet echt druk te maken over deze bedreigingen. Dat is vreemd.

De verantwoordelijkheid voor internetveiligheid ligt in de eerste plaats bij de gebruiker. Deze kan zich beveiligen door op tijd alle updates op te halen en beveiligingsprogramma's op zijn computer te zetten. Toch lijkt de internetgebruiker dit niet te doen, en ik begrijp dat wel. Het gros van de mensen wil gewoon rustig surfen, een vakantie boeken of cd'tjes kopen, en zich ook niet nog eens verdiepen in moeilijke termen als adware, spyware, phish mails, trojan horses, autodialers of het hacken van de computer. Bovendien kan men zich niet voorstellen dat iemand geïnteresseerd is in zijn computer- of internetgebruik.

En toch is dat zo. Een kleine test. U heeft uw vakantie met de autotrein geboekt via de website van DB Autozug. Ineens krijgt u allemaal Duitse spam. Grote kans dat uw computer besmet is met spyware. Met een simpel programmaatje kunt u dit controleren.

De overheid durft de regie niet op zich te nemen als het om internetcriminaliteit gaat. Terwijl nu vijf ministeries over ict-kwesties gaan, zou de regie in handen moeten komen van één ministerie, bij voorkeur dat van Economische Zaken of Justitie.

Er moet meer aandacht komen voor wetgeving op dit gebied. Zo kan men denken aan een wet die regelt dat consumenten van tevoren toestemming moeten geven voordat een programma informatie over hen mag verzamelen en doorsturen. In de Verenigde Staten bestaat al zo'n wet, de Spy Act. In ons land is onlangs de nieuwe Telecomwet aangenomen. Deze wet bepaalt dat toestemming gevraagd moet worden voor gebruik van spyware. Een duidelijk verbod op spyware zou beter zijn. Immers welke internetgebruiker is gebaat bij spyware?

Eén van de belangrijkste taken van de overheid is een betere voorlichting aan internetgebruikers. De overheid maakt de fout te denken dat degene die informatie wil, die kan vinden. Maar de gebruiker die niet weet dat hij informatie nodig heeft, zal er niet naar op zoek gaan.

Ondertussen berichten de media steeds vaker over virussen, spam, spyware en gevaren voor kinderen. Het risico is nu dat mensen internet voor gezien houden, omdat zij door deze berichten worden afgeschrikt.

Zo ver hoeft het niet te komen, als de overheid dit probleem serieus aanpakt, met wetgeving, handhaving en voorlichting. Ook providers en media moeten hierbij een rol spelen, om te voorkomen dat internet een poel van ellende wordt waar de gewone gebruiker zich niet meer onbevangen op durft te vertonen.