opinie
Agnes Kant:

Voer actief systeem donoren nu in

Het Actieve Donor Registratiesysteem is een mooie 'aanbouw' aan het huidige systeem. Het richt zich op de burgers die op eerdere oproepen niet reageerden en dus niet zijn geregistreerd. Van hen is nu nog onbekend of ze donor willen zijn. Zij worden aangeschreven en hen wordt gevraagd alsnog een keuze te maken. De keuzemogelijkheden blijven: ja ik wil donor zijn, nee ik wil niet, en: ik laat de keuze aan mijn nabestaanden. Als men niets laat weten, wordt men geregistreerd als donor, maar krijgt nadrukkelijk bericht over hoe die inschrijving kan worden gewijzigd.

Het voorstel voor invoering van dit systeem haalde eerder dit jaar net geen meerderheid in de Tweede Kamer. Het is goed dat er werd besloten tot een wervingscampagne, maar nu is gebleken dat die onvoldoende resultaat heeft gehad, kunnen we een systeemaanpassing niet uitstellen.

Jaarlijks sterven er alleen al ongeveer tweehonderd nierpatiënten op de wachtlijst. Dan hebben we het nog niet over de kwaliteit van leven, bijvoorbeeld van de vijfduizend nierpatiënten die zijn aangewezen op dialyse. Het grote belang van wachtenden en toekomstige patiënten, maakt dat je van iedereen mag vragen om er minstens over donatie na te denken en een keuze te maken.

De minister zegt dat een betere organisatie in de ziekenhuizen, voorlichting en het aanstellen van donatiefunctionarissen leiden tot 10 procent meer donaties. Maar hij onderbouwt die opvatting niet. En waarom zouden we ons beperken en niet alles verbeteren wat verbeterd kan worden, dus ook het registratiesysteem?

Volgens deskundigen leidt een Actieve Donor Registratiesysteem tot meer donaties. Ook het gezond verstand zegt dat, domweg omdat we dan van veel mensen hun wil kennen, en dat kunnen nooit alleen nee-zeggers zijn. Internationale vergelijkingen zijn lastig te maken omdat er veel factoren meespelen. Toch bevestigt onderzoek, waarbij allerlei factoren in een internationale vergelijking tegelijk zijn meegenomen, dat het beter werkt.

Met een Actieve Donor Registratiesysteem wordt het recht op zelfbeschikking niet aangetast. Je lichaam wordt geen eigendom van de staat, iedereen houdt keuzevrijheid en kan die keuze ook elk moment bijstellen.

Het is buitengewoon vreemd dat de minister een unaniem advies heeft genegeerd van het college van deskundigen uit het gehele donatie-en transplantatieveld. Uit opinieonderzoek blijkt dat de meerderheid van de bevolking voor aanpassing van het systeem is, naar minder vrijblijvendheid: 54 procent in het onderzoek van NIVEL en 70 procent in onderzoek van het Rathenau Instituut.

Het belang van de patiënt – en dat zijn wij in potentie allemaal – is groot. Er is draagvlak voor een nieuw systeem, er zijn geen ethische en juridische bezwaren, een nieuwe wervingscampagne heeft niet geholpen en het is een financieel zeer rendabele investering. Maar het belangrijkste argument blijft natuurlijk dat we er veel mensenlevens mee redden.

Betrokken SP'ers