opinie
Harry van Bommel:

Netanyahu is een obstakel voor vrede

Harry van Bommel

Dinsdag sprak de Israëlische premier Benjamin Netanyahu het Amerikaanse Congres toe. Hij had maar één boodschap: 'Voorkom dat Obama een nucleair akkoord sluit met Iran!' Hij zei de strijd tegen Iran veel belangrijker te vinden dan de strijd tegen IS.

Dinsdagochtend schreven 2600 Amerikaanse Joden in de New York Times dat zij het niet eens zijn met het beleid van Netanyahu inzake Iran en de Palestijnen. Volgens mij hebben zij gelijk: Netanyahu vormt met zijn beleid in de regio een groot obstakel voor de vrede.

Netanyahu is groot tegenstander van de onderhandelingen met Iran over diens nucleaire programma, vooral omdat Iran niet te vertrouwen zou zijn. Geregeld wordt Iran door Israël verweten in het geniep aan een kernwapen te werken. Ook zou het land op zeer korte termijn al over dit destructieve wapen beschikken. Netanyahu waarschuwt hier overigens al ruim twintig jaar voor, wat de geloofwaardigheid geen goed doet. Ook het internationaal atoomagentschap IAEA heeft de beweringen van Netanyahu nooit bevestigd.

De Israëlische premier voert een permanente angstcampagne. Dat blijkt ook uit recente onthullingen over de speech van Netanyahu in 2012 voor de VN. Toen waarschuwde de Israëlische premier dat Iran bijna de beschikking had over een kernwapen, maar de Israëlische geheime dienst Mossad was het kennelijk niet met hem eens. Die concludeerde immers dat Iran geen activiteiten liet zien die noodzakelijk zijn voor het produceren van een wapen. Netanyahu leidt met zijn beweringen over Iran de aandacht af van zijn binnenlandse beleid. Dat is omstreden vanwege de uitbreiding van nederzettingen in Palestijns gebied en het onbetaalbaar worden van huisvesting in Israël.

Of er met Iran vertrouwenwekkende afspraken gemaakt kunnen worden over het nucleaire beleid, zal nog moeten blijken. Goede en controleerbare afspraken zijn veruit te verkiezen boven verdere sancties die mogelijk uitmonden in militaire actie. Bij controle op nucleaire activiteiten heeft Israël overigens een kanjer van een geloofwaardigheidsprobleem. Anders dan Iran is Israël geen partij bij het Non-Proliferatie Verdrag dat verspreiding van kernwapens tegengaat en voorwaarden stelt aan vreedzaam gebruik van nucleaire technologie. Recent werd een document van het Amerikaanse ministerie van Defensie uit de jaren ’80 openbaar gemaakt waar eens te meer uit blijkt dat Israël in die periode intensief aan een kernwapenprogramma werkte. Dat Israël inmiddels over kernwapens beschikt, is al lang geen nieuws meer. Netanyahu verwijt Iran te doen als Israël eerder deed.

De speech voor het Amerikaanse Congres moet gezien worden tegen de achtergrond van de aanstaande verkiezingen in Israël. Het is een gotspe dat Netanyahu beweert dat zijn bezoek 'niet politiek' is. In verkiezingstijd is alles politiek. President Obama heeft met zijn weigering tot een ontmoeting met de Israëlische premier gedaan wat elke staatshoofd zou doen: een politicus op campagne geen podium bieden. Netanyahu heeft op zijn beurt geen boodschap aan Obama. Hij spreekt liever over oorlog nu er vrede dreigt om zo politiek in het zadel te kunnen blijven zitten. Daarmee is het Netanyahu zelf die nu het grootste obstakel vormt voor vrede in het Midden-Oosten.

Dit artikel verscheen eerder op Joop.nl 

Betrokken SP'ers