Wat moet er gebeuren?

Onze standpunten

1. Slachtoffers van letselschade hebben niet alleen te maken met schade, maar komen vaak ook nog in de problemen als verzekeraars weigeren om op tijd en fatsoenlijk uit te keren. Aan dat onrecht maken we een einde. Verzekeraars moeten slachtoffers van schade voortaan sneller helpen en beter behandelen. Als een verzekeraar zich niet goed gedraagt krijgt het bedrijf een boete of kan het zelfs de vergunning verliezen.
2. De SP is voorstander van een streng gokbeleid. We willen niet dat Nederland een Las Vegas aan de Noordzee wordt en stellen daarom veel strengere eisen aan het gokken. Op ons initiatief is er een verbod gekomen op reclames voor online gokken. Wij gaan dit verbod uitbreiden naar een totaalverbod op gokreclames. Holland casino en de nationale loterijen blijven in handen van de overheid en streven niet langer naar groei en het aantrekken van nieuwe klanten.
3. De SP was tegen de opening van de online gokmarkt. Wat de SP betreft is onderdeel van een restrictief gokbeleid dat er strenge regels moeten gelden voor kansspelaanbieders om voor een goed verslavingspreventiebeleid te zorgen, maar ook dat mensen niet ongevraagd geconfronteerd worden met gokreclames of andere uitingen die aanzetten tot gokken. Daarom is er op ons initiatief een verbod op reclames voor online gokken gekomen.
4. Het recht op privacy is een belangrijk grondrecht. Het is niet mogelijk om te stellen dat 'veiligheid belangrijker is dan privacy', zoals sommige politici doen, dat is een schijntegenstelling. Bij ieder voorstel dat inbreuk maakt op de privacy bekijken we of die inbreuk noodzakelijk is voor het te bereiken doel, of het niet op een andere manier kan, en of de voorgestelde maatregel wel effectief is. Ook de Europese Unie heeft de neiging zowel binnen de EU, als in relatie tot andere landen (zoals de VS) veel te gemakkelijk om te gaan met de ter beschikking stelling van persoonsgegevens. Daar moet een einde aan komen. Niet alleen de overheid maakt inbreuk op de privacy. Ook bedrijven schenden de privacy van burgers geregeld. Het moet voor iedereen volstrekt helder zijn door wie persoonsgegevens worden verzameld, met wie deze mogen worden gedeeld en voor welk doel. Er moet een centraal punt komen waar slachtoffers van internetcriminaliteit en privacyschendingen terecht kunnen voor snel en goed advies, het beëindigen van de privacyschending en het starten van de strafzaak. De Autoriteit Persoonsgegevens is de privacywaakhond maar heeft onvoldoende mogelijkheden haar tanden te laten zien. Om te zorgen voor voldoende daad- en slagkracht wordt de capaciteit van de AP fors uitgebreid.
5. Het belang van het kind moet bij adoptie altijd voorop staan en het uitgangspunt moet zijn dat kinderen zoveel als mogelijk in hun oorspronkelijke omgeving op kunnen groeien. Dat veel adoptieouders zich met hart en ziel inzetten voor hun geadopteerde kinderen valt alleen maar te prijzen, maar doet tegelijk niets aan deze uitgangspunten af. Te vaak zijn er in het verleden dingen misgegaan bij adopties. Bij interlandelijke adopties zijn de misstanden dusdanig hardnekkig gebleken dat de SP, in navolging van de commissie Joustra, pleit voor het stoppen met interlandelijke adopties. De Nederlandse staat moet erkennen dat er in het verleden, onder het toeziend oog van de staat, zaken zijn misgegaan en moet betrokkenen hiervoor financieel compenseren. Ook voor zoektochten (‘rootsreizen’) krijgen mensen voortaan een financiële tegemoetkoming.
6. Jaarlijks maken meer dan 50.000 kinderen de scheiding van hun ouders mee. Kinderen hebben ook na echtscheiding recht op verzorging door en contact met beide ouders. Behalve als er dringende redenen zijn om het contact met één van de ouders te ontzeggen. De SP is voorstander van gelijkwaardig ouderschap en heeft het voor elkaar gekregen dat dit ook in de wet verankerd is. Ouders zullen hierover met elkaar afspraken moeten maken. Komen zij er niet uit dan zal de rechter dat moeten doen. Het niet naleven van de afspraken na echtscheiding is strafbaar maar heeft tot nu toe nauwelijks consequenties. Alles moet er op gericht zijn dat voorkomen wordt dat kinderen bij een echtscheiding door toedoen van de ene ouder vervreemd raken van de andere ouder.
7. Het heeft de voorkeur dat mensen er samen uitkomen en zelf afspraken maken over alimentatie en omgang, bijvoorbeeld in een echtscheidings- en partneralimentatieplan. Als mensen er niet samen uitkomen dan moet de rechter de knoop doorhakken. De rechter moet dan kijken naar de relevante omstandigheden. Het hangt van de omstandigheden van het geval af hoe lang alimentatie betaald moet worden.
8. Kindhuwelijken, dwanghuwelijken en achterlating in landen van herkomst door ouders of (ex-) partners moeten worden voorkomen. Er moet meer onderzoek worden gedaan naar de omvang van deze problemen en vrouwen die hier het slachtoffer van zijn moeten worden gesteund, zodat niet zijzelf maar de daders aangepakt worden.
9. Meer aandacht is nodig voor het voorkomen van eerwraak, femicide en huiselijk geweld. Die extra aandacht moet er zijn bij politie en justitie, maar ook op school en in de jeugdzorg. Er komt een integraal programma tegen seksisme en huwelijksdwang, tegen eergerelateerd geweld en vóór de zelfbeschikking van vrouwen.
10. De SP is voorstander van de invoering van een vergunningstelsel om het zicht en de controle op de sector voor sekswerk verder te vergroten. Er moet voldoende (opsporings)capaciteit beschikbaar zijn bij politie en het Openbaar Ministerie. Om gecontroleerd legaal sekswerk aantrekkelijker te maken dan illegaal sekswerk moeten de drempels voor legaal sekswerk niet te hoog zijn. Banken en verzekeraars moeten sekswerkers daarom gaan behandelen als normale bedrijven. Dat is goed voor de veiligheid van sekswerkers.
11. Veel slachtoffers van mensenhandel werken in Nederland onder afschuwelijke omstandigheden in onder andere de gedwongen prostitutie. Klanten die willens en wetens gebruik maken van een prostituee die gedwongen aan het werk is moeten keihard aangepakt worden. Een wet die mede door de SP is ingediend kan daar aan bijdragen. De SP vindt dat deze mensen, als slachtoffers van een misdrijf, recht hebben op bescherming door de Nederlandse overheid. Wie een geloofwaardige aangifte doet van mensenhandel of uitbuiting heeft recht op een verblijfsvergunning.
12. Er moet alles aan gedaan worden om meiden en jongens uit de handen van mensenhandelaren te houden. Goede voorlichting is daarom essentieel. Het is wenselijk dat hierover op scholen en in jeugdzorginstellingen voorlichting wordt gegeven. Er moet meer opvang voor en begeleiding van slachtoffers van mensenhandel komen. In de gesloten jeugdzorg moet er specifiek aandacht zijn voor slachtoffer van mensenhandel.
13. De teelt en de verkoop van softdrugs voor gebruik in Nederland gaan we reguleren en legaliseren. Dit is de meest effectieve manier om drugscriminaliteit tegen te gaan. Zo kunnen we ook de veiligheid van softdrugs beter controleren en belasting innen bij een miljardenindustrie. Alle drugsgebruik ontmoedigen we, maar gebruikers van drugs criminaliseren we niet. Legalisering van softdrugs leidt ook tot een forse besparing voor politie en justitie en tot extra inkomsten door belastingheffing. Er moet meer ingezet worden op preventie en het geven van goede voorlichting aan de jeugd. Handel in harddrugs moet strafbaar blijven. We willen structureel onderzoek naar de schade van drugs, om de lijst met verboden harddrugs actueel te houden.
14. De SP vindt dat de jaarwisseling voor iedereen een feestelijke aangelegenheid moet kunnen zijn. Veel mensen beleven plezier aan (het afsteken van) vuurwerk. Maar we zien ook dat vuurwerkmisbruik zorgt voor veel ellende, zoals hulpverleners die bekogeld worden of vernielingen. Dit moet streng bestraft worden; de jaarwisseling is geen excuus voor geweld. Een algeheel vuurwerkverbod is echter geen garantie voor een rustige maar feestelijke jaarwisseling. Zo wordt er steeds meer illegaal vuurwerk afgestoken. In 2020 zijn de vuurwerkregels aangescherpt. Zo kwam er een verbod op gevaarlijk knalvuurwerk en vuurpijlen. De SP pleit er daarom voor dat eerst het bestaande verbod in praktijk wordt gebracht, voordat het verder wordt uitgebreid. Daarnaast wil de SP meer geld voor de politie en douane, zodat gevaarlijk illegaal vuurwerk beter opgespoord kan worden. Ook pleit de SP voor meer budget voor gemeenten, zij kunnen zo zorgen voor een goed alternatief zoals een gemeentelijke vuurwerkshow.