Van Apeldoorn over het Belastingplan: Kabinet klampt zich vast aan het oude denken
Het kabinet houdt ondanks mooie woorden nog steeds vast aan het oude denken en brengt de omslag van neoliberaal naar sociaal nog niet in de praktijk. Dat concludeert SP-Eerste Kamerlid Bastiaan van Apeldoorn bij de behandeling van het Belastingplan 2021. Het belangrijkste bewijs van dat oude denken is dat het kabinet, na het niet doorgaan van de afschaffing van de dividendbelasting, met een nieuw cadeau van vier miljard over twee jaar aan het bedrijfsleven komt: de zogenaamde ‘Baangerelateerde Investeringskorting’ (BIK). ‘Baangerelateerd’ is een buitengewoon misleidende naam, want uit onderzoek van het Centraal Planbureau (CPB) blijkt dat deze korting helemaal geen banen schept. En dit terwijl premier Rutte eerder riep dat deze korting voor bedrijven een enorme stimulans voor de werkgelegenheid is.
Van Apeldoorn: ‘Natuurlijk is mijn fractie verheugd dat het kabinet onder grote maatschappelijke en politieke druk heeft afgezien van de voorgenomen verlaging van de winstbelasting voor grote bedrijven. Maar wat nu niet langer wordt weggeven aan het bedrijfsleven komt terug in de vorm van een ander cadeau aan VNO-NCW. De BIK schept geen banen en leidt in 2025 zelfs tot een iets hogere werkloosheid. Eigenlijk is niemand enthousiast over dit voorstel behalve het kabinet, en de werkgevers die dit plan dus ook bedacht hadden.’
Vervolgens doet het kabinet niets tegen de extreme en groeiende vermogensongelijkheid. Van Apeldoorn: ‘De SP pleit al jaren voor een miljonairsbelasting. Dat inmiddels 1,6 % van de huishoudens 16 % van het vermogen bezit, laat zien hoe noodzakelijk dat is. Als je nu echt wil dat de sterkste schouders de zwaarste lasten dragen dan is zo’n vermogensbelasting daar een heel goed instrument voor. Gelukkig komt ook hier de politiek steeds meer onze kant op en zijn er meer partijen die open staan voor een vermogensbelasting. Alleen de VVD blijft fel opkomen voor de 207.000 miljonairs die Nederland heeft. Zoals de VVD-woordvoerder, die vorig jaar nog instemmend Margaret Thatcher aanhaalde, duidelijk maakte: “we gaan niet herverdelen tussen de beter bedeelden en de minder bedeelden.’
Wel komt het kabinet met een voorstel voor een vliegbelasting. Hoewel de SP zeker voor het aanpakken van de vervuilende luchtvaart is, kan dit plan niet op haar steun rekenen. Van Apeldoorn: ‘Er is op dit moment geen enkele regulering van prijzen in de luchtvaartsector. Ticketprijzen variëren enorm. Op die manier heeft een heffing weinig zin, het is een fiscale prikkel die niets doet. Nu voor deze niet effectieve vliegbelasting stemmen zou greenwashing van het kabinet zijn. Dan zouden we dus meegaan in de valse claim van de regering dat ze heel groen bezig zijn. Maar het doet niets voor het milieu maar is vooral bedoeld om geld in het laatje te brengen, wat ook niet in milieumaatregelen geïnvesteerd wordt.’
Ook moet het kabinet nog meer prioriteit geven aan belastingontwijking. Van Apeldoorn: ‘Ondanks enkele goede ontwikkelingen hebben we volgens de SP-fractie nog een lange weg te gaan. Volgens het laatste Tax Justice rapport verliezen regeringen wereldwijd jaarlijks 427 miljard dollar door belastingontwijking en -ontduiking, waarvan 245 miljard aan multinationals die met hun winsten schuiven. 427 miljard staat gelijk aan het verlies van 34 miljoen aan jaarlijkse salarissen van verpleegkundigen, oftewel een verpleegkundigen-salaris per seconde. Nederland staat in de top-5 van alle landen die het meeste bijdragen aan de belastingverliezen van andere landen op nummer 3.’ Volgende week stemt de Kamer, maar het is nu al wel duidelijk dat het Belastingplan het ruim zal halen. Maar met de BIK in dit plan, waarmee opnieuw publiek geld over de balk gesmeten wordt voor bedrijven die dat niet nodig hebben, kan de SP in de Eerste Kamer geen steun geven.