Van Apeldoorn: De EU zal solidair en democratisch zijn of ze zal niet zijn
De SP pleit voor een Europese Unie die de nationale democratie versterkt in plaats van ondermijnt, met solidariteit als uitgangspunt. Eerste Kamerlid Bastiaan van Apeldoorn: ‘Om ervoor te zorgen dat er niet zozeer een Nexit als een EU-exit dreigt moet de EU nu, in de ogen van de SP, echt een andere afslag nemen.’
Een meer democratische EU betekent volgens Van Apeldoorn ook een flexibelere EU, met meer ruimte voor lidstaten en grenzen aan de nu grenzeloze interne markt. ‘De eenheidsworst-benadering van de interne markt zit onze democratische keuzes voor bepaalde publieke belangen soms danig in de weg. We hebben in de coronacrisis gezien dat die interne markt als het erop aankomt in noodgevallen wel degelijk beperkt kan worden. Waarom zou dat dan ook niet structureler kunnen als Europa daarmee wint aan democratisch gehalte en legitimiteit? Een democratische EU is ook een EU waarin de macht van multinationals en van financiële markten aan banden wordt gelegd. Nu we ook in dit land in meerderheid afscheid lijken te nemen van het neoliberalisme is het ook de hoogste tijd afscheid te nemen van de neoliberale EU.’
Solidariteit is volgens Van Apeldoorn van groot belang voor de toekomst van Europa. ‘Door heel Europa heeft de coronacrisis de al sinds jaar en dag oplopende ongelijkheid pijnlijk voor iedereen blootgelegd. En als ramp op ramp worden die sociale kloven in onze samenlevingen door de crisis nog verder vergroot. Dit maakt de opdracht om ook de EU socialer te maken dus des te urgenter. Dus laat de EU eindelijk aansluiten bij het Europees Mensenrechtenverdrag, zoals het verdrag van Lissabon eist, en bij het Europees Sociaal Handvest van de Raad van Europa. Maar bovenal: geef ruim baan aan landen om hun eigen democratische gelegitimeerde sociale beleid te voeren, ruimte aan de Italianen laten om Italië socialer te maken, en aan de Nederlanders om Nederland socialer te maken. Een sociaal Europa is ook een Europa waarin we definitief afscheid nemen van de bezuinigingsorthodoxie die zoveel landen in de ellende hebben gestort.’
Tot slot maakt de SP zich grote zorgen om de plannen voor een Europees leger. Van Apeldoorn: ‘Wat begon als vredesproject mag niet eindigen als oorlogsproject. Natuurlijk, er zijn geopolitieke ontwikkelingen waar wij ons ook zorgen over maken, maar het antwoord hierop is wat de SP betreft niet Europese militaire machtspolitiek. Beter kan Europa het goede voorbeeld geven als het gaat om internationale samenwerking en zich inzetten voor een mondiale ontwapeningspolitiek, juist nu er weer een nieuwe wapenwedloop dreigt.’
