Kox: tijd om afscheid te nemen van het marktdenken
Sinds de Eerste Kamerverkiezingen van afgelopen mei heeft de regering geen meerderheid meer: de regeringspartijen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie hebben samen slechts 32 van de 75 zetels. Er is dus steun van andere partijen nodig. De SP geeft die niet zomaar, waarschuwde fractievoorzitter Tiny Kox tijdens de Algemene Beschouwingen van 29 oktober.
In de Tweede Kamer hebben SP, GroenLinks en PvdA voorstellen voorgelegd die leiden tot een betere begroting. Samengevat: het lage btw-tarief naar 6% en het toptarief van de winstbelasting naar 30%, een hogere bankenbelasting, een miljonairsbelasting voor de grootste vermogens en een belastingverlaging voor kleine vermogens. Verder: het minimumloon omhoog met 2,5%, halvering van het eigen risico in de zorg en hogere salarissen in onderwijs, zorg, politie en sociale advocatuur. Plus: meer geld voor lokale overheden, een investeringsfonds voor de woningbouw, het schrappen van de verhuurdersheffing bij extra bouw, verduurzaming of huurverlaging, een hogere energiebelasting voor grootverbruikers en een lagere belasting voor kleinverbruikers. Kox: 'Hoe meer Rutte ons daar tegemoetkomt, hoe groter de kans op steun hier bij de besluitvorming in december over de begrotingshoofdstukken en vooral het Belastingplan.'
Tijdens de algemene beschouwingen in de Tweede Kamer hadden naast de linkse partijen ook VVD, CDA en D66 kritiek op de doorgeschoten individualisme en neoliberalisme Ook Rutte horen we opeens over topsalarissen. Kox: 'Ook de premier is aan het draaien. En dat zie ik graag. De vraag is: draait hij omdat het moet of draait hij omdat hij wil? Deze premier is, zoals gezegd, geen socialist, maar ook een liberaal kan concluderen dat een aanzienlijk grotere rol voor de gemeenschap in het algemeen en de overheid in het bijzonder onvermijdelijk is om onze bevolking duurzaam betere mogelijkheden voor een zekerder toekomst te bieden. En ook een liberaal kan begrijpen dat het niet deugt dat in ons land de rijkste 10% inmiddels twee derde van het totale vermogen in handen heeft, en de armste 10% meer schulden heeft dan bezittingen!'
Volgens de SP kunnen grote problemen niet aangepakt worden zolang de regering weigert om in te grijpen in de productieprocessen van met name multinationale ondernemingen. Kox: 'De gevaarlijke opwarming van de aarde kan niet effectief worden aangepakt als we de productievrijheid van vooral multinationale ondernemingen niet aan banden leggen. Wereldwijd zijn immers twintig multinationals verantwoordelijk voor de uitstoot van een derde van alle CO2. Ze stellen hún winst voor óns welzijn. Onder hen: Shell en Exxon. Sinds kort weten we ook dat de 50 grootste olieconcerns ter wereld samen de komende jaren de markt willen overspoelen met 7 miljoen vaten olie extra per dag, alle mooie klimaatpraatjes van die kant ten spijt. Onder hen: Shell en Exxon. Omdat Shell een Nederlandse onderneming is, hoort ónze regering de concernleiding de wacht aan te zeggen. En waarom zouden we Exxon nog een dag langer van ons gas laten profiteren als het schaamteloos broeikasgas blijft produceren?'
Daarnaast pleitte Kox voor maatregelen tegen Turkije, na de militaire agressie tegen de Koerden in Syrië. 'Moeten we, zo vraag ik de regering, een bondgenoot die het internationaal recht aan de laars lapt, niet schorsen als NAVO-lid? En wordt het niet tijd voor een bijdetijdse mondiale veiligheidsarchitectuur nu de NAVO rammelt en oude afspraken, zoals het INF-verdrag, door grootmachten terzijde worden geschoven?'
Tot slot vroeg Kox Rutte om een reactie op VN-secretaris-generaal Guterres. 'Wereldwijd worstelen we met de negatieve effecten van globalisering en nieuwe technologieën, waardoor de ongelijkheid in de samenleving groeit', zegt Guterres. Hij wijst op wereldwijde protesten en wil dat er harder gewerkt wordt aan eerlijke globalisatie, betere sociale banden en de klimaatcrisis. 'Met solidariteit en slim beleid kunnen leiders laten zien dat ze het snappen — en het pad tonen naar een eerlijker wereld", zegt hij. Wat zegt onze regering daarop? Zijn wij solidair? Zijn wij slim?'
