Minder fouten bij EU-uitgaven, maar vragen blijven
Op 4 oktober brengt de Europese Rekenkamer het officiële jaarverslag uit over de verantwoording van EU-uitgaven. SP-Europarlementariër Dennis de Jong is gematigd positief, maar plaatst ook kanttekeningen: ´Het is zonder meer goed nieuws dat het foutenpercentage voor betalingen als geheel is gezakt van 3,1 naar 2,4%. Net als vorig jaar moet hier waarschijnlijk zo´n 2% bij opgeteld worden aan onrechtmatigheden die de Rekenkamer buiten beschouwing laat, maar toch is de trend goed. Wel kun je je afvragen hoe de papieren werkelijkheid zich verhoudt tot alle praktijkvoorbeelden van fraude en corruptie, en van verspilling die regelmatig in de media opduiken. Tenslotte blijkt uit het Rapport van de Rekenkamer dat we beter kunnen stoppen met het zogeheten Juncker-fonds voor investeringen: dat blijkt duidelijk niet te werken´.
In het verleden waren de foutenpercentages reden voor de Rekenkamer om geen goedkeurend oordeel af te geven. Sinds vorig jaar is er wel zo´n goedkeurend oordeel, zij het met een verklaring voor beperking voor betalingen. De Jong: ´Vorig jaar publiceerde de Rekenkamer in een voetnoot nog dat het werkelijke foutenpercentage zo´n 2% hoger zou liggen, als je de letter van de wet zou volgen, maar dit jaar zijn die gegevens weggemoffeld. Maar zelfs dan is er sprake van een positieve ontwikkeling. Althans op papier. In de praktijk stuiten onderzoeksjournalisten op veel misstanden: de corruptie in Hongarije, waarbij de regering nutteloze projecten laat financieren voor eigen gewin, de lege hogesnelheidstreinen in Spanje of de lege kades en vliegvelden die allemaal mede met EU-geld zijn gefinancierd. Bij het Asielagentschap lopen onderzoeken naar fraude door de vorige directeur en een aantal andere managers en het zal nog lang duren voordat het Agentschap goed zal kunnen financieren. Op het gebied van Veiligheid en Justitie heeft de Rekenkamer helemaal geen onderzoek verricht, terwijl juist daar de uitgaven sterk stijgen. Al met al kan het op steekproeven gebaseerde onderzoek van de Rekenkamer dan ook een te rooskleurig beeld geven en dat is verwarrend´.
De Rekenkamer is ernstig bezorgd over het Juncker fonds, waarbij de Europese Commissie aan het roer zit. De Jong: ‘Inmiddels blijken de projecten niet erg snel van de grond te komen. Er zijn wel verplichtingen aangegaan maar de betalingen voor concrete uitvoering van de projecten blijven achter. Dit wijst erop dat er kortsluiting is tussen de werkelijke behoeften in de lidstaten en het Junckerfonds. Voor lidstaten is het fonds vooral aantrekkelijk omdat investeringen onder dit Europese fonds niet worden meegeteld bij hun begrotingstekort. Maar het werkt dus niet. Daarom is het beter om terug te keren naar nationale investeringen en die dus niet mee te tellen bij de berekeningen van het begrotingstekort: investeringen zijn gericht op rendement in de toekomst en niet als ´overheidsconsumptie´.
