De Jong: Te vroeg om nu al conclusies te trekken over kosten grenscontroles tussen EU-lidstaten
De afgelopen dagen is in de media veel aandacht voor een studie van het Europees Parlement over de economische schade van controles aan de Europese binnengrenzen. SP-Europarlementariër Dennis de Jong stelt grote vraagtekens bij deze berichtgeving: ´De studie van het EP is er nog helemaal niet en wordt pas half april verwacht. Wel is er vandaag de presentatie, in de interne marktcommissie, van een voorlopige analyse, waarbij de onderzoekers vooral verwijzen naar een paper van de Bertelsmann stichting. Dat is net uitgekomen, maar zelf grotendeels gebaseerd op een studie van de Wereldbank uit 1994. Dat komt niet erg solide over. Bij de berekening van de negatieve economische gevolgen van grenscontroles is het van cruciaal belang waar je je op baseert: wordt er, net als bij tolpoortjes, gewerkt met moderne elektronica? Worden er alleen identiteitscontroles verricht of gaat het ook om douanecontroles? Dit is allemaal erg onduidelijk en daarom is het beter om te wachten op de definitieve studie die het EP zelf laat verrichten´.
Er zijn tal van argumenten te bedenken tegen de herinvoering van permanente grenscontroles binnen de Europese Unie. De Jong: ´Zo zullen vluchtelingen zich echt niet laten tegenhouden door controles aan de snelwegen. In de Balkan wordt iedere min of meer begaanbare route gebruikt. Dat betekent dat mensensmokkel alleen zou kunnen worden tegengegaan, als de grenscontroles zich uitstrekken over de gehele grens. Een soort IJzeren Gordijn dus, maar dan tussen de lidstaten. Los van de enorme kosten die die soort intensieve grensbewaking met zich meebrengt, heeft het ook negatieve gevolgen voor regionale samenwerking tussen gemeentes en regionale overheden´.
De Bertelsmann stichting noemt drie studies als grondslag voor haar - overigens effectief slechts 11 pagina´s lange - paper: een wetenschappelijk artikel van het Londense Centre for Economic Policy Research uit 1988, de eerder genoemde studie van de Wereldbank uit 1994 en een recent rapport van France Stratégie, een denktank van de Franse regering. Bij het rapport uit 1994 valt te achterhalen dat dit ervan uitgaat dat niet alleen personencontroles aan de grens plaatsvinden, maar ook administratieve en fysieke controles op de lading. Dan worden de wachttijden navenant langer.
De studie die het Europees Parlement zelf laat verrichten, zal volstrekt transparant moeten zijn over het type grenscontrole en rekening moeten houden met de nieuwste technieken. Zo zouden vrachtwagens door een snelle scan moeten kunnen rijden, zoals bijvoorbeeld in Calais gebeurt, en er zou bovendien gewerkt kunnen worden met een systeem, waar Transport en Logistiek Nederland al langer op aandringt, waarbij bona fide bedrijven die de juiste voorzorgsmaatregelen nemen van dergelijke scans worden uitgezonderd. De Jong: ´Ik wil graag een kritische discussie over het nut en de uitvoerbaarheid van grenscontroles, maar we moeten af van bangmakerij die deels op gebakken lucht is gebaseerd´.