IS-missie Irak kansloos zonder politieke oplossing
Zonder politieke oplossing is de militaire missie in Irak kansloos. Dat stelt SP-Kamerlid Jasper van Dijk naar aanleiding van zijn tweedaagse bezoek aan de Nederlandse militairen in Irak en Jordanië. 'De inzet van de Nederlanders biedt geen oplossing voor de enorme problemen in Irak. Dan gaat het allereerst om de structurele uitsluiting van soennieten van de politieke macht. Zolang soennieten geen volwaardige invloed krijgen, is militaire inzet zinloos. Bovendien vergroot westerse militaire aanwezigheid de kans op nieuw geweld tegen Europa en de Verenigde Staten.
Sinds vorig jaar doet Nederland mee aan de internationale coalitie tegen IS. Het gaat om acht F16's die bombardementen uitvoeren op IS-doelen, om training van Iraakse special forces en om training van de Koerdische Peshmerga’s die in het noorden van Irak strijd leveren tegen IS.
De coalitie tegen IS werd gestart door de Amerikaanse president Obama. Zijn einddoel is “de vernietiging” van IS. Nog los van het feit dat dit praktisch onhaalbaar is, ontbreekt ook een politieke strategie op de lange termijn. Er is geen plan voor verzoening van de drie belangrijkste bevolkingsgroepen in Irak: de sjiieten, de soennieten en de koerden. Als IS al uit Irak zou worden verjaagd, is de kans groot dat de reeds gaande strijd tussen sjiieten en soennieten zal toenemen. Van Dijk: 'In die zin zijn de luchtaanvallen van de coalitie als bommen op een kruitvat. De VS heeft de komst van IS veroorzaakt en voert nu opnieuw oorlog in Irak. Het is een uitzichtloze strijd met talloze slachtoffers tot gevolg.'
Van Dijk bezocht op 5 juni de luchtmachtbasis in Jordanië waarvandaan Nederlandse F16's bombardementen uitvoeren op IS-doelen. Op 6 juni was Van Dijk in Erbil (Noord-Irak), waar de Nederlandse militairen de Koerdische Peshmerga-strijders opleiden. Het gaat om een militaire training van 18 dagen.
De SP is tegenstander van een louter militaire aanpak van IS, omdat dat volstrekt geen uitzicht biedt op een politieke oplossing. De opkomst van IS werd mede veroorzaakt door de Amerikaanse inval en bezetting van Irak in 2003. Vanaf dat moment zijn soennieten uitgesloten van de politieke macht. Ook de huidige regering van Irak wordt gedomineerd door sjiieten. De militaire steun van het westen aan Bagdad geeft de sjiitisch-gezinde regering weinig reden om de soennieten meer macht te geven.
In Irak voeren verschillende partijen strijd tegen IS. Ten eerste het Iraakse leger en de Koerdische Peshmerga, die gesteund worden door luchtaanvallen van de coalitie. Daarnaast zijn ook sjiitische milities actief, die in meer of mindere mate gesteund worden door Iran en net zulke wandaden verrichten als IS.
