VERSLAG PARTIJRAAD 22 NOVEMBER 2014
Intro: filmpje over inkomensverschillen voor de campagne 'Er is genoeg voor iedereen'
Paul Ulenbelt over het basisinkomen
Het idee van een 'basisinkomen' kent al een lange geschiedenis. In de jaren '80 is de discussie ook gevoerd, met net als nu de werkloosheid en de automatisering als aanleidingen. Maar nog eerder, al ten tijde van de Franse Revolutie, kwam de filosoof Thomas Paine met plannen voor een basisinkomen. In 1962 werd het weer voorgesteld door de rechtse econoom Milton Friedman en in 1992 weer door Gerrit Zalm. Het basisinkomen is van oudsher een liberaal idee. Men denkt dat een laag basisinkomen mensen zou stimuleren aan het werk te gaan, het minimumloon kan dan worden afgeschaft. Ook nu weer wordt door de grootste pleitbezorgers dit argument gebruikt, zoals in het boek Gratis geld voor iedereen.
De pleitbezorgers hebben een aantal sterke punten: je krijgt een onvoorwaardelijk vast bedrag maandelijks op je rekening (kinderen minder dan volwassenen), je wordt niet meer vernederd bij het UWV, er is geen armoede meer en er is geen tegenprestatie nodig voor deze uitkering.
Maar hoe gaan we dat betalen? De WW, de AOW, de toeslagen en aftrekposten van de belasting zullen sowieso worden afgeschaft; in feite berust het basisinkomen op het totaalbedrag aan uitkeringen en toeslagen gedeeld door het totaal aantal Nederlanders (waarbij onderscheid gemaakt wordt tussen volwassenen en kinderen. Het totaalbedrag dat tot nog toe naar de uitkeringsgerechtigden en lagere inkomens gaat, zou dus hoofdelijk verdeeld worden onder alle burgers.
Voor het bepalen van de hoogte van het bedrag zijn veel verschillende rekenmodellen, maar de meeste komen op zo'n €700,- euro per maand. Maar dan zou er bijvoorbeeld een btw-verhoging van 50% nodig zijn, wat desastreus voor de economie zou zijn.
Daarnaast geldt nog een ander, ideologisch argument tegen het basisinkomen: iedereen heeft recht op werk en moet zich naar vermogen inzetten. Het werk moet eerlijk verdeeld worden. Het basisinkomen zorgt ervoor dat mensen die geen werk kunnen aan hun lot worden overgelaten. Zij krijgen dan wel een basisinkomen, maar dat is minder dan een bijstandsuitkering. Kortom, deze mensen komen door een basisinkomen van de regen in de drup.
Uit de zaal:
Tijdens de discussie met de zaal komt naar voren dat enkele partijgenoten voorstander blijven van het idee van een basisinkomen voor iedereen. Anderen wijzen op het feit dat ook mensen die het helemaal niet nodig hebben dan een vast bedrag krijgen, en dat dit juist zal leiden tot een verdeelde samenleving met een bezittende klasse, een werkende klasse en een onderklasse die misbruikt wordt. Ook wordt benoemd dat het als socialist vreemd is om voor 'gratis geld' te zijn, en dat het basisinkomen het collectieve belang ondermijnt.
De reactie van Paul is dat de SP natuurlijk al jaren pleit voor verhoging van bijstand en lonen, zodat bijvoorbeeld de toeslagen niet nodig zijn. Dit is ook de boodschap van de campagne 'Er is genoeg voor iedereen' die we vandaag starten. Het basisinkomen zorgt niet voor het oplossen van de ongelijkheid, het basisinkomen staat haaks op het idee dat we het geld moeten halen waar het zit en brengen waar het nodig is.
Interviews met afdelingen over herindelingsverkiezingen
Afdelingsvoorzitter Guus van Zanten en lijsttrekker Hans Mellink vertellen over de verkiezingswinst bij de herindelingsverkiezingen in de gemeente Nissewaard afgelopen woensdag. We zijn daar van één naar drie zetels gegaan, onder andere door lokaal actief te zijn en goed campagne te voeren. De opkomst was laag: maar 35 procent.
Afdelingsvoorzitter Patty Hamerslag vertelt over de verkiezingen in Den Bosch, waar we gewonnen hebben en net geen vier zetels hebben behaald. Rechtse partijen hebben behoorlijk gewonnen in Den Bosch. Patty denkt dat we net niet voldoende voor elkaar hebben gekregen in en buiten de raad. De opkomst was hier ook laag – zoals vaak bij herindelingsverkiezingen – namelijk 40 procent.
Afdelingsvoorzitter Jan Zoll uit Oss vertelt dat we in Oss 35 procent van de stemmen hebben gekregen. Een heel mooi resultaat! Sinds 2003 zijn er elke keer herindelingsverkiezingen geweest, en komen er steeds dorpen bij. De uitdaging is om de mensen uit de dorpen erbij te blijven betrekken.
Uit de zaal:
Uit de zaal wordt opgemerkt dat de lokale partijen wel erg groot zijn geworden. Wat hebben we gedaan om ons te onderscheiden? Ook wordt gevraagd of er is samengewerkt in de regio. Dit is zeker het geval geweest in de campagne.
LUNCHPAUZE
Filmpje: de flashmob 'Solidariteit' in Den Bosch
Vincent Mulder
Vincent feliciteert de afdeling Slochteren met haar 'geboorte' die lokaal gevierd is met beschuit met muisjes.
Hans van Heijningen
Hans spreekt zijn complimenten uit voor de afdeling Den Bosch voor de professionaliteit van de flashmob. Vervolgens worden de afmeldingen voor vandaag doorgenomen.
Hans merkt op dat 11 afdelingen samen een brief hebben geschreven omdat zij willen mee praten over de organisatie van een nieuw congres. In het partijbestuur is hierover gesproken. De voorbereidingen vergen veel tijd, discussiestukken moeten in de afdelingen besproken worden. Daarom stelt het partijbestuur voor om na de zomervakantie volgend jaar een congres te laten plaatsvinden.
Uit de zaal:
De briefschrijvers stellen dat elke twee jaar in principe een congres moet plaatsvinden, dus ook nu. Sommigen van hen vinden dat het congres moet wel vóór de zomer zou moeten plaatsvinden, en vragen zich af waarom het uitgesteld moet worden tot na de zomer. Eén afdelingsvoorzitter stelt dat er een nieuw partijbestuur moeten komen omdat vernieuwing en verjonging nodig zijn.
Niet alle afdelingen willen nu direct een congres. Niet alle voorzitters zijn het eens met het initiatief van de 11 afdelingen en ook niet alle afdelingen kennen het initiatief. Sommige voorzitter spreken uit dat zij het jammer vinden dat zij zich niet op het agendapunt hebben kunnen voorbereiden omdat de briefschrijvers hen niet vooraf benaderd hebben.
De reactie van Hans is dat de lijnen in onze partij kort zijn, dus als je iets aan de orde wil stellen dan kan dat. Het partijbestuur neemt de partijdemocratie heel serieus en wil graag input op de thema's die de briefschrijvers zelf genoemd hebben. In januari zal op de Partijraad verder worden gesproken over de congresvoorbereiding. Dat voorstel wordt door alle aanwezigen ondersteund.
Rosita van Gijlswijk over de begroting van 2015
Rosita licht de begroting toe. 51 procent van onze inkomsten komt voort uit de netto afdracht. 38 procent komt uit subsidies, 10 procent uit contributies en 1 procent uit overig. Bij onverwachte Tweede Kamerverkiezingen zouden we in de min kunnen komen, maar er worden voldoende exploitatieoverschotten verwacht.
Uit de zaal:
Het Wetenschappelijk Bureau verandert van opzet, wat houdt dat in? Het Bureau wordt omgevormd tot een soort SP-rekenkamer. Volgend jaar weten we meer daarover.
Kan er een toevoeging komen op de bijdragenregeling voor reiskosten i.v.m. de Partijraad? We kunnen beter de hele bijdrageregeling integraal bekijken, en bespreken dat op het congres. Men is akkoord met dit laatste voorstel.
De partijraad geeft unaniem akkoord voor de begroting.
Hans van Heijningen over de campagne 'Er is genoeg voor iedereen'
De inkomensongelijkheid is veel schokkender dan iedereen denkt. De financiële problemen van Nederland zijn heel makkelijk op te lossen met eerlijker delen. We zijn niet uit op de mensen die hun hele leven gewerkt hebben en een eigen huis hebben. We hebben het over miljonairs die moeten stoppen met belasting-ontduiking! Degenen die roepen 'dat kan niet' bedoelen: 'dat willen wij niet'. Als we een regering hebben die de banken kan redden, dan kan zij ook de mensen redden met een te hoge hypotheek. Marktwerking in de zorg, energie, etcetera werkt niet. Iedereen vindt dat de regering de verkeerde kant op gaat, ook dokters, advocaten, piloten en ga zo maar door.
Het boekje met feiten voor de campagne is voor iedereen beschikbaar. Daarin staat ons verhaal, neem dat tot je! We gaan dit verder uitwerken in lokale acties. Er zijn in Amersfoort al lokale acties uitgevoerd om de campagne te testen. Je kunt deze campagne op heel veel manieren gebruiken, denk aan directeuren in de thuiszorg, huurverhogingen, etc. We gaan het offensief aan en we gaan mensen winnen voor onze plannen om Nederland eerlijker en socialer te maken.
Vanuit elke afdeling wordt de meest dynamische en strijdbare vertegenwoordiger op 15 december om 19.30 uur in De Moed verwacht om de campagne te starten.
Filmpje: SP Gelderland in protest tegen topinkomens bij Alliander
Sadet Karabulut over de huurverhogingen
In twee jaar tijd zijn de huren gemiddeld met bijna 10 procent gestegen door de verhuurdersheffing. Het beleid is gericht op het aanpakken van zogenaamde scheefhuurders, maar die bestaan helemaal niet. Sociale huisvesting moet er niet alleen zijn voor de allerarmsten. Maar inmiddels dreigen er weer nieuwe huurverhogingen. We moeten de huurders uitleggen dat er genoeg is voor iedereen. Dat het anders kan. We moeten de Poppe-methode gebruiken om comités op te richten. Er is een meldpunt, en posters en flyers zijn beschikbaar. We gaan protesteren, uiteindelijk in een landelijke actie.
Sadet roept op om werk te maken van de acties tegen huurverhogingen. Een handleiding staat op SP-net. Met vragen kun je bij Sadet of Vincent terecht.
Uit de zaal:
Een idee is om in de tribune aandacht besteden aan wat we vroeger bereikt hebben en hoe.
Hans van Heijningen over leden met contributieachterstanden
We hebben duizenden leden met betalingsachterstanden. Dat komt doordat zij geen geld hebben, in de schuldhulpverlening zitten of anderszins. De namen van deze leden worden nu doorgegeven aan de afdelingen, zodat er contact met hen kan worden opgenomen: zeg dat men lid kan blijven als men gaat betalen. We maken vanaf 1 januari een schone lei.
Anne-Marie Mineur over de EU
Anne-Marie vertelt over hoe het er in het Europees Parlement aan toe gaat. Ook vertelt ze over het vrijhandelsverdrag. In heel Europa worden de gevolgen van het liberalisme steeds duidelijk: er is meer marktwerking en meer invloed voor bedrijven, de rijker worden rijker en de armen armer. Dit noemden we vroeger 'Amerikaanse toestanden'. De EU wil daar juist meer naartoe en stelt daarom een vrijhandelsverdrag met de VS en Canada voor.
Dit heeft allerlei slechte gevolgen. De EU kent bijvoorbeeld nu nog het voorzorgsbeginsel: je moet eerst aantonen dat een product veilig is voordat je het mag verkopen. In de VS is dat andersom: de producent is pas aansprakelijk als het product aangetoond onveilig is. Investeerders krijgen ook steeds meer voorrang: als een investeerder schade ondervindt van democratische wetten, wordt daar een gerechtelijke uitspraak over gedaan (ISDS). Ook komt er een raad waarin het bedrijfsleven gaat overleggen met ambtenaren om te kijken welke regels worden gemaakt (RCC). Een enorme ondermijning van de democratie!
De EP-fractie werkt hard aan het bieden van een weerwoord. De fractie (amineur@sp.nl) ontvangt graag tips over acties en andere informatie.
Merel Stoop over ROOD
We kijken een filmpje over de demonstratie van 14 november tegen het schuldenstelsel dat Bussemaker wil invoeren. Er zijn nog veel acties nodig! Leerlingen, studenten en docenten moeten weer meer te zeggen krijgen over het onderwijs. Het moet niet uit maken of je ouders een dikke portemonnee hebben bij de keuze of je gaat studeren en waar.
De oproep van Merel is: ga aan de slag met ROOD en kom op voor de jongeren!
Toespraak Emile Roemer
Het afgelopen jaar hebben we de meeste succesvolle raadsverkiezingen ooit gehad. En ook afgelopen week hebben we het weer goed gedaan. In Amsterdam gaat er 15 miljoen meer naar armoedebestrijding, in Rotterdam 15 miljoen minder. Waar wij mee besturen maken we het verschil!
We moeten ons elke dag afvragen of we nog het verschil maken, en niet verworden tot een partij die mooie beloftes doet en ze niet waar kan maken. Dit was het jaar van de EU-verkiezingen. Mooi dat de fractie zo hard aan de slag is. Het was ook het jaar van de ramp met MH 17, van Gaza, de Oekraïne, en de oorlog in Irak en Syrië. Er is onderzoek naar oorlogsmisdaden nodig. De regering moet zich inzetten voor duurzame vrede en moet Palestina erkennen. Met betrekking tot de oorlog in Irak en Syrië moeten wij als SP duidelijk maken: bommen dwingen geen democratie af !
We moeten laten zien dat onze voorstellen radicaal maar haalbaar zijn. Het voorstel van Renske Leijten voor een zorgvoorziening in plaats van zorgverzekeraars is daar een goed voorbeeld van. Het zou de premies verlagen en de marktwerking eruit halen. En natuurlijk is er onze nieuwe campagne 'Er is genoeg voor iedereen'. Er moet meer macht naar de werknemers, weg met aandeelhouderskapitalisme! Dat laatste is een aanval op de georganiseerde solidariteit. Inkomens- en vermogensongelijkheid moet onze prioriteit worden voor de komende maanden. Het moet niet uitmaken met wat voor achtergrond je geboren bent, iedereen moet kansen krijgen. We moeten doorzetten tot we gewonnen hebben!