Smaling: ‘Geef omwonenden een luide stem bij plaatsing windmolens’
Bij de bouw van windmolens moeten de omwonenden in een vroeg stadium veel meer te zeggen krijgen. Ook moeten ze financieel kunnen meeprofiteren van de molens die in de omgeving worden geplaatst en compensatie krijgen voor de waardedaling van hun woningen. Deze voorstellen doet SP-Kamerlid Eric Smaling om het draagvlak voor de bouw van windmolens te vergroten.
Smaling: ‘De bouw van windmolens stuit regelmatig op fel protest van omwonenden. Dat komt omdat ze te weinig en te laat betrokken worden in het proces van de aanwijzing van geschikte locaties. Het is nu vaak een proces tussen Rijk, provincie, landeigenaar en energiebedrijf. Het Rijk geeft daarbij de provincie de opdracht een bepaald aantal megawatts te realiseren. Dat vertaalt zich in de hoeveelheid turbines. Windmolens veroorzaken geluidshinder, trillingen en slagschaduw. Bovendien kunnen ze het landschap ernstig aantasten en daalt de waarde van je eigen huis. Aan de andere kant zijn windmolens belangrijk in de verduurzaming van de energievoorziening. Ze verminderen onze afhankelijkheid van fossiele energiebronnen. Maar zonder draagvlak keert de publieke opinie zich tegen de windmolens en dat moeten we niet willen.’
Uit onderzoek in Friesland (Fryslan foar de wyn) blijkt dat je met een zorgvuldig proces van onderop zelfs meer megawatts zou kunnen plaatsen dan het Rijk nu eist van de provincie. Zo kweek je vertrouwen, geef je omwonenden de gelegenheid afwegingen te maken en beperk je de onvrede. Een grote meerderheid van de bevolking wil immers ook overstappen op duurzame energie. Smaling: ‘Er zijn nu twee gedragscodes in omloop. Dat werkt niet goed. De gedragscode van de Nederlandse Vereniging Omwonenden Windturbines (NLVOW) legt de nadruk op draagvlak, financiële participatie en compensatie. De noodzaak van draagvlakontwikkeling wordt ook dik onderstreept in een net verschenen rapport van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), in opdracht van de drie planbureaus’. De overheid moet stoppen met het van bovenaf bepalen waar windmolens komen te staan, aldus het CBS.
Vooral in het Noorden van het land leeft de kwestie erg. In Groningen is veel onvrede bij de bewoners van het dorp Meeden, waar een reusachtig windpark is gepland op korte afstand en de Stadskanaal en de Drentse Veenkoloniën, een groot open gebied met lange lintdorpen, krijgen het ook flink voor de kiezen. De afweging is hier wat Smaling betreft tussen duurzame energie en mensen doodongelukkig maken. ‘Het Energieakkoord biedt vele mogelijkheden om de samenleving te verduurzamen. Windmolens is daar één van. Maar doe het mét en niet ondanks de bewoners.’