Onderzoek SP: Boer wil geen megastallen
Nederlandse boeren wijzen massaal de trend naar megastallen af. Dat blijkt uit een onderzoek van de SP onder 841 boeren. Slechts 16 procent vindt megabedrijven een goede ontwikkeling. Vier van de vijf ondervraagde boeren heeft liever een handzaam, gemiddeld boerenbedrijf dan een megastal. SP-Kamerlid Henk van Gerven: 'We moeten af van het huidige systeem waarin boeren zich door de bank en overheid gedwongen voelen hun bedrijf te vergroten. Elke dag stoppen zeven boeren. De opdracht aan de politiek is om de ontwikkeling naar minder boeren en meer dieren te stoppen. Dat is ook nog eens goed voor het dierenwelzijn. Koeien komen bijvoorbeeld, door de doorgedraaide schaalvergroting, steeds minder in de wei.’
De SP presenteert maandag het rapport 'De boer aan het woord'. Uit het onderzoek blijkt dat boeren somber zijn over de prijs die zij voor hun producten kunnen krijgen. Zij voelen zich vaak machteloos ten opzichte van de strak georganiseerde afnemersmarkt en benoemen daarin hun slechte onderhandelingspositie. Omdat het maken van prijsafspraken door de Mededingingsautoriteit verboden is en de inkoopmacht van supers niet wordt aangepakt, kunnen boeren zich niet organiseren om met de vuist op tafel te slaan en zo een betere prijs te onderhandelen. Van Gerven: ‘De inkoopmacht van de supers moet worden aangepakt. Mededingingsregels moeten worden aangepast zodat boeren meer mogelijkheden krijgen om zich goed te verenigen. Nu staat een boer helemaal alleen in de onderhandelingen en hij heeft maar te slikken wat de inkoper hem biedt. Daar moet gauw verandering in komen.'
Uit de enquête blijkt verder dat veel boeren het gevoel hebben dat ze in de tang zitten: de markt vraagt verdergaande kostprijsreductie, rationalisatie, productie voor de wereldmarkt en schaalvergroting, maar de maatschappij vraagt dierenwelzijn, minder uitstoot, regionalisering, kleinschaligheid en een zorgvuldige omgang met gezondheidskwesties. Hoewel zij zich er geregeld toe gedwongen zien, is verdergaande schaalvergroting en bulkproductie niet de oplossing die de meeste boeren willen. Ondanks dit alles ervaart 87 procent van de boeren het werk als positief of zeer positief.