Economen op SP-avond over schuldencrisis: laat ook banken crisis betalen

Niet alleen de belastingbetaler moet opdraaien voor de Europese schuldencrisis. Daarover waren economen Harald Benink en Alfred Kleinknecht het roerend eens tijdens de discussieavond in een tot de rand toe gevulde zaal in het Haagse café Dudok in Den Haag. SP-Kamerlid Ewout Irrgang leidde de avond en zorgde ervoor dat iedereen de soms technische discussie begreep.

Kijk hier de hele discussieavond terug

De avond werd geopend door Emile Roemer. Die was net terug uit Griekenland waar hij met Grieken heeft gesproken over hun kant van het verhaal. Volgens Roemer is er veel wantrouwen in de politieke elite: ‘Je moet daar niet met een stropdas het parlementsgebouw uitlopen. Wij stapten in een taxi na een gesprek bij een ministerie en de taxichauffeur vroeg ons of we van het IMF waren, want dan konden we meteen weer uitstappen.’

Heleen Mees, econome en publicist, spreekt haar column uit

Econoom en publicist Heleen Mees gaf in een column een minicollege over de crisis. De door de invoering van de euro kunstmatig lage rente heeft in landen als Ierland, Griekenland, Portugal en Spanje tot grote problemen geleid.

SP-Europarlementariër Dennis de Jong verzorgde ook een column, met als titel: ‘Oorlogsverklaring aan de financiële lobby in Brussel’. Volgens De Jong is de lobby van de financiële wereld in Brussel veel te sterk. Dat heeft in het verleden geleid tot minder regels – wat ten grondslag lag aan de crisis. En nu regelt de lobby dat de Europese Unie de problemen die de banken zelf veroorzaakt hebben op de belastingbetaler worden afgeschoven. De Jong kondigde de oprichting aan van ‘Finance Watch’, een organisatie die met eigen onderzoek tegenwicht moet bieden aan het gelobby van de financiële wereld.

Hoogleraren Harald Benink (universiteit van Tilburg) en Alfred Kleinknecht (TU Delft) gingen in discussie met elkaar en de mensen in de zaal. Volgens Benink is de angst voor een nieuwe crisis als Griekenland failliet gaat ongegrond: ‘Het verschil met toen de bank Lehman Brothers omviel (in 2008, het begin van de crisis) is dat dat toen een schok teweegbracht in het vertrouwen in de financiële wereld. De schattingen dat Griekenland zijn schulden niet kan terugbetalen zijn nu 80 procent. Men verwacht het dus, en dan is het schokeffect veel minder.’ Volgens Benink blijven Europese regeringsleiders geld naar Griekenland brengen vanwege de angst prestige te verliezen: ‘Als we binnen tien jaar na de invoering van de euro al een failliet land hebben, is dat slecht voor het prestige van de mensen die het opgezet hebben.’.

Harald Benink (l) en Alfred Kleinknecht

Volgens Kleinknecht is er echt maar één oplossing voor de schuldencrisis: saneren. Dat betekent dat de banken een deel van het aan Griekenland geleende geld niet terugkrijgen. Wat er nu gebeurt, Griekenland meer geld lenen en de economie kapotbezuinigen, is volgens Kleinknecht een doodlopende weg: ‘Er wordt gesproken over de slechte concurrentiepositie van Griekenland. Dat zou komen door de hoge lonen. Het probleem zit hem juist ook in de staat van het onderwijs, in te weinig innovatie.’ En bezuinigingen verbeteren die niet. Benink voegt eraan toe dat het ook eerlijker is als de banken een deel van het verlies nemen: ‘Zij hebben te risicovol belegd, dus dan moeten ze ook op de blaren zitten. Dat kan betekenen dat we banken die dreigen om te vallen, moeten steunen. Maar: dát is tijdelijk en het wordt terugbetaald. De leningen aan Griekenland niet.’

Vragen uit de zaal