Eerste Kamer start parlementaire enquête gevolgen privatisering

De Eerste Kamer houdt voor het eerst in zijn bestaan een parlementaire enquête, naar de gevolgen voor de burgers van 25 jaar privatisering en verzelfstandiging van overheidsdiensten. CDA, VVD en SGP stemden tegen. SP-fractievoorzitter Tiny Kox, mede-initiatiefnemer tot de enquête, betreurt die tegenstem. Hij hoopt wel op loyale medewerking van de tegenstemmers aan het nu startende onderzoek. Kox: 'We zijn niet uit op politieke koppensnellerij. We willen weten of een kwart eeuw van privatisering van overheidsdiensten de burgers bracht wat werd verwacht – of niet. En of de besluitvorming terugblikkend adequaat was. Om straks onze burgers beter te kunnen dienen.'

Volgens de SP-fractievoorzitter verdient het onderwerp de inzet van dit parlementaire middel: 'Dat we het middel nooit eerder gebruikten, wil niet zeggen dat we dat dan ook maar nooit zouden moeten doen. We moeten ons wel bewust zijn dat we een zwaar middel inzetten. Het maatschappelijke proces dat we onder de loep gaan nemen, verdient dat ook.' Kox: 'Dit jaar is het 25 jaar geleden dat de Postcheque- en Girodienst van de PTT werd afgesplitst tot de Postbank, die daarna opging in ING. Daarna volgden de spoorwegen, het busvervoer, de luchtvaart, het loodswezen, de energiebedrijven, de communicatiesector, de woningbouw, delen van de zorg, de beveiliging en nog veel meer. De rol van de overheid is er verregaand door beperkt, de invloed van het bedrijfsleven op de publieke dienstverlening buitengewoon sterk uitgebreid. En ook de positie van de burgers is wezenlijk anders geworden. Maar is die burger er ook wezenlijk beter van geworden?'

Die vraag moet volgens Kox centraal staan in het parlementaire onderzoek dat er nu gaat komen. Volgende week stelt de Eerste Kamer een voorbereidingscommissie in. Die gaat de onderzoeksvragen en de onderzoeksaanpak vaststellen en aan de nieuwe Eerste Kamer voorleggen, die op 23 mei gekozen wordt door de leden van Provinciale Staten.

Begin dit jaar kwamen de fractievoorzitters van ChristenUnie, SP en PvdA met het voorstel een parlementaire enquête te houden naar een van de meest ingrijpende maatschappelijke hervormingsprocessen van de afgelopen decennia. Veel positieve reacties volgden, waarna de initiatiefnemers de Senaat per motie voorstelden het onderzoek daadwerkelijk in gang te zetten. Met 38 voor en 37 tegen besloten de senatoren vandaag ja tegen dat voorstel te zeggen. Kox: 'Nu de kogel door de kerk is, hoop ik dat CDA en VVD loyaal aan de uitvoering van het onderzoek zullen deelnemen.'