Experiment marktwerking in zorg mislukt; niet oplappen, maar afschaffen
De kosten van de ziekenhuiszorg, onder juk van de marktwerking in de zorg, stijgen explosief. Dat blijkt uit de uitgelekte beleidsplannen van minister Schippers. De minister wil nu een uitgavenmaximum instellen voor de ziekenhuiszorg. ‘Dit is het failliet van de marktwerking in de zorg. In plaats van dat de kosten dalen, stijgen ze harder dan ooit. Maar een uitgavenplafond is een foute heelmeester die de stinkende wond van marktwerking niet gaat oplossen. Ze moet gewoon erkennen dat de marktwerking is mislukt en stoppen met dit onzalige experiment,’ aldus SP-Kamerlid Renske Leijten.
Vanaf 2005 is de marktwerking in de ziekenhuizen ingevoerd. Door de concurrentie tussen ziekenhuizen en het vrijgeven van een steeds groter deel van de tarieven voor behandelingen zou de ziekenhuiszorg beter worden en de kosten minder snel stijgen. Het experiment dreigt echter op een compleet fiasco uit te lopen. De bureaucratie, de administratieve lasten en daarmee de kosten voor de zorg zijn enorm toegenomen door het ingewikkelde financieringssysteem van de zogenaamde diagnose behandeling combinaties (dbc's). Leijten: ‘Marktwerking heeft niets opgelost. De wachtlijsten zijn er nog steeds en de kwaliteit is niet aantoonbaar verbeterd. Recente sterftecijfers laten zelfs een groei van het aantal vermijdbare sterftes van 1700 naar 2000 per jaar zien. Het enige waar de marktwerking voor heeft gezorgd is een forse kostengroei van 7,4% in 2009, tegenover een gemiddelde van ruim 5% in de jaren daarvoor. We hebben het dan over extra kosten van circa 400 miljoen in 2009.’
Het grote risico bij marktwerking in de zorg is dat de ziekenhuizen steeds meer behandelingen gaan verrichten die niet nodig zijn. Ze concurreren namelijk op basis van het aantal patiënten en ingrepen dat ze doen. Leijten: ‘Meer verrichtingen is meer geld, maar daarmee ook meer kosten voor de samenleving als geheel. Dat los je niet op door een maximum in te stellen. De kern van de marktwerking verdwijnt niet. De concurrentie in de ziekenhuizen gaat door en dus ook de onnodige behandelingen en de bureaucratie van de dbc's. De kosten blijven dus onnodig hoog, in plaats van dat we ze omlaag brengen door niet de concurrentie maar de werkelijke zorgbehoefte leidend te laten zijn.’
