SP'er kan nu in Raad van State
Vanaf nu kan ook een SP'er in de Raad van State worden benoemd. Het is niet langer zo dat wie geen lid is van CDA, VVD, PvdA of D66 automatisch buiten de boot valt. Die opmerkelijke belofte deed minister Hirsch Ballin dinsdag in de Eerste Kamer tijdens een debat over de toekomst van de Raad van State. De Raad van State is de hoogste wetgevingsadviseur van de regering maar ook de hoogste rechter van het land in bestuursrechtelijke geschillen.
SP-senator Tiny Kox is blij dat de minister de nieuwe instructie zal melden aan de Raad van State. Volgens Kox is het 'niet van deze tijd' dat alleen personen die een politieke verbondenheid hebben met partijen die al regeringsverantwoordelijkheid hebben gehad, in de Raad van State kunnen komen. De SP-fractievoorzitter werd daarin door de meeste andere partijen in de Senaat gesteund. Om geen misverstanden te wekken, meldde Kox niet uit te zijn op spoedige benoeming van een politieke geestverwant. “Als SP zijn en blijven we tegen politieke benoemingen. Of het nu gaat om een burgemeester, een commissaris van de koningin – of een lid van de Raad van State. Voor ons hoort de beste man of vrouw te worden benoemd.”
De toezegging van minister Hirsch Ballin was een van de verrassende uitkomsten van het debat. De minister deed onder druk van een Kamermeerderheid ook nog een andere toezegging. Hij wil nu alsnog nagaan of er verdere maatregelen moeten worden genomen om de rechterlijke macht in Nederland, waartoe de Raad van State behoort, beter en begrijpelijker te maken. De meeste fracties in de Senaat hadden te kennen gegeven dat het regeringsvoorstel om de adviserende en bestuursrechtelijke taak van de Raad van State scherper te onderscheiden, beter is dan de bestaande toestand maar geenszins voldoende.
Nog steeds dreigt namelijk het risico dat het Europees Hof voor de Rechten van de Mens in Straatsburg uitspraken van de Raad van State in bestuursrechtelijke geschillen vernietigt omdat er onvoldoende scheiding is tussen de rechtsprekende en adviserende taken van de Raad van State. Het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens bepaalt immers dat iedere burger recht heeft op onafhankelijke rechtspraak. De dubbelfunctie van de Raad van State als regeringsadviseur en rechter, schuurt daarmee. De meeste fracties willen daarom de rechtsprekende taak van de Raad van State helemaal losmaken van de advisering over wetgeving.
Ook de PvdA steunt in de Eerste Kamer die harde splitsing. In de Tweede Kamer had de PvdA nog een daartoe strekkende voorstel van SP-Kamerlid de Wit op het laatste moment getorpedeerd. “Als wij het hadden mogen zeggen, hadden wij dat voorstel wél gesteund”, aldus PvdA-senator Putters. Kox prees zijn collega maar vroeg zich wel af wat de PvdA aan de overkant van het Binnenhof had bewogen het SP-voorstel niet te steunen. “Het hangt er dus maar van af welke PvdA je treft”, concludeerde de SP-fractieleider in de Senaat.