'Invoering zorgzwaartepakketten verloopt dramatisch'

Er moet direct gestopt worden met de invoering van de zorgzwaartepakketten in de geestelijke gezondheidszorg, de ouderenzorg en de gehandicaptenzorg. Dit heeft SP Kamerlid Leijten de staatssecretaris laten weten in een debat hierover. Leijten: “Deze nieuwe manier van financieren zet de hele gezondheidszorg op zijn kop, en helaas niet ten goede. De invoering moet nu gestopt worden. Beter ten halve gekeerd, dan ten hele gedwaald.”

Een groot gedeelte van de gezondheidszorg wordt vanaf 1 januari 2009 betaald via zorgzwaartepakketten. Nu krijgt een instelling geen geld meer voor het aantal bedden dat zij beheerd, maar wordt er gekeken naar de hoeveelheid zorg die een patiënt nodig heeft, een zorgzwaartepakket. Met een pakket op zak kunnen de patiënten nu zelf kiezen waar zij zorg willen stelt de staatssecretaris. Leijten: “Dit klinkt natuurlijk erg logisch, maar er wordt totaal vergeten dat er gewoon ook vaste kosten zijn, zoals personeel en de behuizing. Door deze manier van financieren komen instellingen in grote problemen.”

Leijten somt op. “Ten eerste zijn de pakketten slecht samengesteld. Het beetje geld dat een instelling krijgt voor iemand met een kleine zorgbehoefte, een laag pakket, is niet genoeg om de totale zorg rondom die mensen te organiseren. Mensen die gecompliceerde zorg nodig hebben of een zeldzame ziekte hebben passen ook weer niet in een pakket waardoor instellingen ook voor deze mensen niet voldoende worden vergoedt.”

De gevolgen van de nieuwe financiering zijn dramatisch, stelt Leijten. “Kleinschalig wonen kan niet meer gefinancierd worden, de tarieven zijn zo laag dat kleinschaligheid enkel nog maar mogelijk is als bewoners zeer zware zorg nodig hebben. Stom natuurlijk, vooral omdat zelfs de coalitie graag mensen kleinschalig wil verzorgen.”

Volgens Leijten zijn zorgaanbieders zich nu gaan ‘specialiseren’ op de pakketten die wel een goede prijs geven. “En dus moeten mensen die ergens al jaren wonen in eens verplaatst worden naar andere verpleeghuizen, omdat ze niet in het pakket vallen.

Een andere bijkomstigheid van de maatregel is dat mensen nu ineens moeten bijbetalen voor zorg die niet in hun pakketje valt. Leijten: “Zorg moet individueel worden afgestemd. Dat past niet altijd in een pakketje. Mensen voor noodzakelijke zorg extra laten betalen is gewoon belachelijk.”

De hele herfinanciering van de langdurige zorg kent een overgangstermijn. CDA en PvdA vroegen vandaag of de ‘kinderziektes’ en de fouten in het systeem snel kunnen worden weggewerkt. Leijten: “Het is geen fout in het systeem, het systeem is fout. Deze individuele vorm van financieren leidt ontkent dat in de zorg juist continuïteit erg belangrijk is. Daarom is het beter om de invoering nu stil te leggen.”