Terechte kritiek op ‘twee op één cel’
“Het plaatsen van twee personen op één cel is een bezuinigingsmaatregel zonder visie, levert spanningen op tussen gedetineerden onderling en hun bewaarders, en is momenteel niet noodzakelijk vanwege een overschot aan celcapaciteit.” SP-Tweede Kamerlid Krista van Velzen deelt deze kritiek van de Raad voor Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming (RSJ).
In Nederland hebben zich nog geen echt ernstige incidenten voorgedaan als gevolg van meerpersoonscelgebruik, maar de situatie blijft risicovol. “Dat het nooit echt uit de hand is gelopen is te danken aan bewaarders die de boel net onder controle kunnen houden”, zegt Van Velzen. “En er zijn wel degelijk meldingen van agressie en seksuele intimidatie geweest. Je kunt je wel indenken dat een situatie waarin je moet zien te ‘overleven’ niet echt een gezond klimaat is om je daden te overdenken. Als we willen voorkomen dat gedetineerden gefrustreerd in de samenleving terugkomen, moeten we ze niet nodeloos met meer man op een cel zetten.”
Van Velzen heeft ook felle kritiek op de manier waarop ‘twee-op-een-cel’ nu vorm heeft gekregen. “In éénpersoonscellen is gewoon een stapelbed geplaatst met een stoel erbij. Mensen zitten vanaf 17.00 uur achter de deur zonder enige privacy. Met het huidige sobere dagprogramma is dit onacceptabel.” Het SP-Kamerlid vindt het ook onterecht dat iemand die een meerpersoonscel weigert enkele maanden in een strafcel kan worden geplaatst.
De RSJ stelt vast dat de voor- en nadelen van meerpersoonscelgebruik nog nooit goed zijn geëvalueerd. In de plannen van het kabinet wordt het aantal meerpersoonscellen juist sterk uitgebreid. De reden hiervan is enkel te vinden in de wens te bezuinigen op het gevangeniswezen.
Van Velzen heeft zelf onlangs voorgesteld om daar waar mogelijk gedetineerden een eigen cel te bieden, nu er weer een overschot een celcapaciteit is. Dit voorstel haalde het echter niet. Van Velzen: “Meerpersoonscelgebruik wordt steeds meer geaccepteerd als standaardvorm van detentie. Deze bezuinigingsmaatregel wordt nu toegepast terwijl er cellen over zijn. Ik was al niet blij met deze maatregel maar nu de noodzaak wegvalt vind ik zeker dat gedetineerden een eigen cel moeten krijgen.”