Buurten in de Buurt: Schalkwijk in Haarlem leeft onder de bewoners

SP-Kamerleden Paulus Jansen, Remi Poppe, Jasper van Dijk en Ronald van Raak bezochten maandag Schalkwijk in Haarlem. Tijdens het bezoek kwamen naast wonen, ook andere onderwerpen aan de orde zoals arbeidsparticipatie. "Commerciële reïntegratiebedrijven hebben een ander belang; ze gaan alleen maar voor het grote geld."

De Slachthuisbuurt in Haarlem is een wijk waarin de Sociale Dienst veel klanten heeft. Het gemiddelde inkomen is laag en het aantal uitkeringsgerechtigden is relatief hoog. Om dit te doorbreken heeft de gemeente Haarlem nog niet zo lang geleden in een voormalige winkel midden in de Slachthuisbuurt een dependence van de Sociale Dienst geopend. Onder de noemer 'koe bij de hoorns' werken hier in een huiselijke omgeving vier klantmanagers aan de reïntegratie van uitkeringsgerechtigden. Volgens één van de klantmanagers heeft die aanpak succes, omdat de gemeente Haarlem andere belangen heeft dan de commerciële reïntegratiebedrijven die alleen maar voor het grote geld gaan: "We nemen de tijd voor de mensen en proberen hen een trapje hoger te krijgen op de sociale ladder. Voor sommigen betekent dit betaald werk, maar er zijn ook gevallen waarbij wij al blij zijn als de persoon achter de geraniums vandaan komt en bijvoorbeeld vrijwilligerswerk gaat doen."

Volgens projectleider Kees Scheepsma betaalt dit zich uiteindelijk maatschappelijk terug: "We hebben meer uitstroom van uitkeringsgerechtigden en daarnaast krijgen we veel uitkeringsgerechtigden sociaal actiever. Dit is niet in geld uit te drukken, maar het is wel ontzettend belangrijk voor de wijk." Ondertussen is er door de klantmanagers veel vertrouwen gewekt en komen mensen al regelmatig binnen lopen om hulp te vragen, bijvoorbeeld bij het schrijven van sollicitatiebrieven. Scheepsma: "We zijn begonnen met het bezoeken van de mensen thuis. Het vertrouwen wat we daarmee hebben gewekt, betaalt zich nu uit."

Gemenge wijken en gemengde scholen In basisschool de Piramide is 25% van de leerlingen van Nederlandse afkomst. De Piramide is dus een relatief zwarte school. Directeur Roel Willemse: "Schalkwijk is echter een gemengde wijk. Eigenlijk klopt onze samenstelling dus niet. We zien dat veel Nederlandse ouders hun kinderen naar scholen buiten de wijk brengen, zoals bijvoorbeeld in Heemstede." Kamerlid Jasper van Dijk vindt deze 'witte vlucht' niet goed: "Scholen moeten een afspiegeling zijn van de wijk. Dit is een wezenlijk onderdeel van de integratie." Al snel blijkt dat de schooldirecteuren in Schalkwijk dit standpunt volledig onderschrijven, maar dat er op dit moment nog weinig wordt gedaan om dit te realiseren. Van Dijk: "Blijkbaar moet iemand die boven de scholen staat hierin de leiding nemen. Wat mij betreft is dat de gemeente."

Schooldirecteur Roel Willemse legt uit aan Ronald van Raak en Jasper van Dijk

De wijkagent "Gelukkig heb ik veel vrijheid" zegt wijkagent Wil Moonen als hij met Ronald van Raak zijn wijkronde doet. Daardoor heeft hij veel tijd om in de wijk te zijn en kan hij zich richten op de voornaamste problemen in de wijk, bijvoorbeeld de overlast door de jeugd. "De echte crimineeltjes moeten we aanpakken, maar in de laag die eronder zit moet je investeren." Zo kreeg Moonen bijvoorbeeld voor elkaar dat het Marokkaans jongerencentrum Prisma veel vaker open is, waar zowel de wijkbewoners als de politie profijt van hebben.

Daarnaast ontwierp Moonen met zijn collega's een eigen lesmodule voor VMBO-scholen: "Ik geef dus regelmatig les op de VMBO-school in de wijk en de laatste tijd ook regelmatig in groep 8 van de basisschool. Je merkt dat veel jongeren een aversie hebben tegen de politie, maar als ze je kennen ontdooien ze toch een beetje. Dat is belangrijk." Moonen constateert ook andere problemen in de wijk, zoals opvoedproblemen en huiselijk geweld: "Omdat ik ook nog zes basisscholen en een VMBO in mijn wijk heb is de wijk eigenlijk te groot om alleen te kunnen behappen." Nuttige informatie voor Ronald van Raak die deze week met minister ter Horst spreekt over wijkagenten.

Wil Moonen vertelt aan Ronald van Raak dat hij zich voornamelijk richt op de jeugd in zijn wijk

Bewonersavond De druk bezochte bewonersavond leverde een levendig debat op. Vooral het verslag van Jasper van Dijk over zijn bezoek aan basisschool 'de Piramide' leverde veel stof tot discussie op. Na de pauze schoven de directeuren van de woningcorporaties Ymere, Elan Wonen en Pré Wonen -alledrie actief Haarlem- aan. De zaal legde de directeuren het vuur aan de schenen. Onder andere het woningtoewijzingsbeleid, sloop en de verkoop van woningen en open geisers passeren de revue.

Bewoners roeren zich op de bewonersavond

Maar er was op sommige punten ook overeenstemming. Bijvoorbeeld over de grepen van het kabinet uit de corporatiekas. Grischna Lowinski van Pré Wonen is het helemaal met SP-Kamerlid Remi Poppe eens: "Hierdoor kunnen we minder investeren in de wijk."

Paulus Jansen wordt in de pauze bijgepraat door wijkbewoners