Van Bommel: Rusland heeft nog forse stappen te maken
SP-Kamerlid Harry van Bommel, in Rusland als verkiezingswaarnemer namens de OVSE, heeft dit weekeinde verschillende Russen gesproken die eigenlijk niet wilden stemmen, maar het toch deden omdat ze bang waren dat thuisblijven bestraft zou worden. Tevens heeft hij in een stemlokaal van lokale waarnemers gehoord dat het stembiljet in een enkel geval werd gefotografeerd. Zijn collega-waarnemers van de OVSE stuitten eveneens op misstanden. "Deze parlementsverkiezingen maken duidelijk dat er nog behoorlijk wat moet gebeuren, wil Rusland zich een echte democratie kunnen noemen," concludeert Van Bommel.
De OVSE (Organisatie voor Vrede en Samenwerking in Europa) heeft verschillende onregelmatigheden geconstateerd bij de verkiezingen van zondag in Rusland. Volgens Van Bommel blijkt dat uit de briefing die hij vanochtend heeft gehad met waarnemers uit Moskou, St. Petersburg, Rostov en Wladiwostok. In verschillende plaatsen konden mensen stemmen zonder absentenkaarten, die nodig zijn om buiten het eigen kiesdistrict te stemmen. In Moskou konden kiezers soms niet in het geheim stemmen omdat ze hun stembiljet opengevouwen van het stemhokje naar de computer moeten brengen. In veel stemlokalen waren politieagenten en mensen van veiligheidsdiensten aanwezig. Ook Van Bommel heeft gezien dat de politie soms met de neus bovenop de stembus stond. "Dat hoort niet in een vrij en democratisch klimaat, dat werkt intimiderend, vooral richting de aanhang van de oppositie."
De buitenlandse waarnemers kregen niet overal volledige medewerking. In St. Petersburg kreeg men alleen de adressen van stemlokalen in het centrum van de stad, in de buitenwijken waren ze niet welkom.
Ook de aanloop naar de verkiezingen verliep niet volgens de Europese democratische standaard. Zo had de oppositie zeer beperkte toegang tot de media, terwijl president Poetin via de door het Kremlin gecontroleerde tv-zenders onbeperkt propaganda kon maken voor zijn partij Verenigd Rusland. "Dit toont aan dat langetermijn waarneming, weken voor de verkiezingen, van groot belang is," aldus Van Bommel. Die waarnemingsmissie werd dit keer gefrustreerd door de Russische autoriteiten.
De winst van Poetin's partij komt allerminst als een verrassing. Voor velen stond de uitslag al vast. De vraag was wat de opkomst zou zijn en die lijkt behoorlijk hoog, boven de 60%. Dat wordt door Poetin uitgelegd als een breed mandaat. Van Bommel: "De vraag is wat hij nu gaat doen aan het einde van zijn tweede en volgens de wet laatste termijn als president. Gaat hij macht overdragen, of verhangt hij slechts wat naambordjes en blijft hij als sterke man aan de touwtjes trekken? Op 20 december heeft Verenigd Rusland een congres. Vermoedelijk maakt Poetin dan zijn toekomstplannen bekend. Ook dat zal een lakmoesproef zijn voor het democratisch gehalte van Rusland."