Onderzoek SP: Bouwers houden last van oneerlijke concurrentie
Nederlandse aannemers hebben nog veel last van oneerlijke concurrentie uit Oost-Europa, ondanks de aantrekkende economie. Dat concludeert de SP uit een eigen steekproef onder twintig aannemersbedrijven. “Het is duidelijk dat de klachten hetzelfde blijven, terwijl veel voorstanders van open grenzen steeds zeiden dat de problemen zouden verdwijnen door de aantrekkende economie,” concludeert SP-Kamerlid Paul Ulenbelt. “Het maakt duidelijk dat je heel voorzichtig moet zijn met het toelatingsbeleid en dat het zeer onverstandig is om de grenzen nu verder te openen.”
Een groot deel van de aannemers die de SP sprak, meldt dat ze per uitgeschreven offerte steeds minder opdrachten binnenhalen. Enkele jaren geleden was dit aantal nog groeiende. Achttien van de twintig ondervraagde aannemers zegt dat dit voor een belangrijk deel is te danken aan oneerlijke concurrentie van Oost-Europeanen. Deze werkers werken voor tarieven waarmee je in Nederland een bedrijf niet draaiende kunt houden. Volgens de respondenten is het onmogelijk te concurreren met Polen die zich voor 10 á 12 euro aanbieden. De ondervraagde aannemers pleiten voor gelijkheid op het gebied van afdrachten en Arbo-wetgeving.
In een aantal gevallen is niet het aantal opdrachten verminderd, maar zijn onderdelen van het werk geschrapt. Het schilder- en stucwerk wordt dan later door Polen gedaan, constateren de ondernemers. “Soms moet ik het werk opknappen dat niet goed was gedaan door een Pool. Het is te zot voor woorden,” aldus één van de respondenten. Veel van de bedrijven die de SP sprak onderzoeken zelf waarom ze een opdracht niet krijgen. Vaak blijken er Poolse auto's voor de deur te staan. “Het is geen klein probleem,” zegt Ulenbelt, woordvoerder Sociale Zaken van de SP. “Wat deze twintig willekeurig aangesproken aannemers melden, is representatief voor wat in heel Nederland speelt. Bij een vergelijkbaar onderzoek dat we een jaar geleden hielden, werd dit ook bevestigd door de brancheorganisatie Bouwend Nederland.”
“Het is schokkend dat de klachten hetzelfde blijven,” vindt Ulenbelt. “Zodra de economie zou aantrekken, zouden de problemen die we toen constateerden vanzelf verdwijnen, zeiden de werkgevers en de regeringspartijen toen. Dat is dus niet waar, wijst de praktijk uit. Het toont nog eens aan hoe voorzichtig we moeten zijn met het openen van de arbeidsmarkt voor werkers uit Midden- en Oost-Europa. Het is dan ook een erg slecht plan van de huidige regering om per mei de grenzen helemaal open te gooien en steeds meer beperking te schrappen. Dit gaat nog veel meer oneerlijke concurrentie geven, ook in andere sectoren.”
“De gemeenten zouden meer verantwoordelijkheden moeten krijgen door bouwvergunningen te koppelen aan controle. Gemeenten moeten niet alleen meer controleren op naleving van de bouwvergunning, maar ook of het gebeurt volgens onze normen voor arbeidsvoorwaarden en arbeidsomstandigheden. Gemeenten kunnen sneller dan wie dan ook kijken welk bedrijf het uitvoert en of het legaal gebeurt.” Ook denkt de SP erover om het verplicht te maken voor bouwbedrijven om bouwborden te plaatsen, zodat duidelijk is wie het werk uitvoert.