Kabinet introduceert migratie-apartheid
Vandaag bespreekt de Tweede Kamer het 'moderne migratiebeleid'. Namens de SP voert Agnes Kant het woord: "Ik begrijp ineens waar premier Balkenende op doelde met de terug naar de VOC mentaliteit: kolonialisme in een modern jasje. Na de koloniale jacht op grondstoffen zitten wij echter niet te wachten op een neokoloniale jacht op 'brains' en talent in armere landen."
Kant noemt het stuitend dat asielzoekers als oud vuil worden behandeld, gevangen worden gezet, worden gescheiden van partner en kinderen, terwijl het tegemoet komen aan personeelswensen van werkgevers geen grenzen kent. "De mensen die een generaal pardon nodig hebben krijgen het niet, werkgevers die weigeren op te leiden, weigeren te voldoen aan de eis om eerst in ons land te zoeken, die krijgen wel een generaal pardon. Zij hoeven niet meer vooraf te verantwoorden waarom ze over de grens gaan. De SP wil de arbeidsmarkttoets in het moderne migratiebeleid voor zowel hoog als laagopgeleiden laten gelden. We moeten de armen en rijken, de laag- en hoogopgeleiden op dezelfde voorwaarden ontvangen en behandelen. Wat het kabinet nu introduceert is migratieapartheid."
Bij de voorstellen van het kabinet om de migratieregels aan te passen is ook ten onrechte geen aandacht voor wat vooral in ontwikkelingslanden wordt aangericht als daar de knappe koppen worden weggeroofd. Agnes Kant: "Het kabinet schrijft wel dat er aandacht zal zijn voor het voorkomen van een 'braindrain', maar dat blijkt nergens uit. Ik zie nog geen begin van een concreet voorstel om richtlijnen op te stellen tegen ongewenste werving of om werkgevers te weerhouden van ongewenste werving."
Er zijn meer verpleegsters uit Malawi in Manchester dan in heel Malawi, en meer Ethiopische artsen in Chicago dan in Ethiopië. Afrika heeft bijna een miljoen artsen en verpleegkundigen tekort. Deze ontwikkeling moeten we niet aanjagen. Niet voor niets werd door de SP deze ethische kant ingebracht bij de discussie rond het werven van buitenlandse verpleegkundigen. Dat leidde tot afspraken: er wordt niet geworven in landen waar ze harder nodig zijn dan bij ons. Dat convenant liep op 1 juli 2004 af. De minister van Volksgezondheid 'zal nagaan of de werkgevers in de zorg- en welzijnsector bereid zijn om een nieuw convenant te sluiten over personeelswerving in het buitenland.' Kant noemt het onverantwoord om dit over te laten aan de bereidheid van de werkgevers. "Dit moet geregeld worden en verbreed naar alle sectoren."
Maandag heeft de regering het mogelijk gemaakt dat buitenlandse medische specialisten die in ons land een opleiding volgen aan de slag kunnen zonder dat de werkgever een tewerkstellingsvergunning nodig heeft. Ze worden onder de kennismigrantenregeling gebracht. "Als het gaat om vluchtelingen die niet terug kunnen naar het land van herkomst is dat volgens de SP fractie terecht," zegt Kant. "Maar het is toch bizar als er het tekort aan medisch personeel eerst kunstmatig is georganiseerd via een numerus fixus? Wordt die nu opgeheven? Dit jaar alleen al weer zijn er tegen de 4000 studenten uitgeloot voor geneeskunde, het slaat dus nergens op om geneeskundigen te importeren terwijl de jeugd hier staat te springen om dit werk te doen."
En het gemak waarmee in de toekomst hoogopgeleiden door bedrijven in het buitenland besteld kunnen worden, zal ernstige afbreuk doen aan de bereidheid bij werkgevers en overheid om te investeren in scholing en opleiding. Kant: "Niet de jacht op buitenlands talent maar opleiding en scholing van binnenlands talent moet het devies zijn. Laat de minister eerst maar eens aangeven in welke beroepen een te kort aan goed opgeleid personeel zal ontstaan en waarom daarin niet voorzien kan worden door opleidingen in ons land."
De plannen zijn ook niet te rijmen met de verscheen studie van de Boston Consulting Group over de arbeidsmarkt voor hoogopgeleiden. Een van de conclusies is dat er geen tekort, maar een overschot is aan hoogopgeleiden: 4 tot 8% van de academici en HBO-ers is werkloos, 30 tot 50% accepteert werk onder zijn of haar niveau en verdringt daarmee MBO-ers. En verder wordt geconcludeerd dat er in de toekomst geen tekort zal ontstaan. Wat is de reactie van de staatsecretaris op het onderzoek? Met deze uitkomsten vervalt de basis om de EU-grenzen voor hoogopgeleiden open te zetten.
