Marijnissen: Open grenzen maken Nederland putje van Europa
De SP vindt het onbegrijpelijk dat het kabinet per 1 januari de grenzen geheel open zet voor werknemers uit nieuwe EU-landen. Jan Marijnissen: “Een onverantwoord besluit. De landen om ons heen handhaven de regulering, Nederland wordt het putje van Europa. De maatregelen van het kabinet om problemen op te vangen zijn volstrekt ontoereikend. Ik vrees een grote en ongecontroleerde instroom.”
Tot nu toe bij wordt een aanvraag voor een tewerkstellingsvergunning gekeken of werklozen in Nederland de vacature kunnen vervullen. Die eis laat de regering per 1 mei aanstaande los. Het CWI moet nog wel kijken of het loon klopt en of er huisvesting is, maar daar blijft het bij. De belangrijkste beschermende maatregel voor de Nederlandse werknemers valt weg en de SP vreest dat de instroom dan al op gang komt. De kabinetsmaatregelen die per 1 januari moeten gaan gelden stellen niet veel voor. Los van de vraag of het gaat lukken om die maatregelen op tijd door de Tweede en de Eerste Kamer te loodsen. Controle alleen op het minimumloon, maar niet op het CAO-loon. Geen CAO-autoriteit die op naleving gaat controleren en voor de werknemer achterstallige loon verhaalt op de werkgever. En geen maatregelen om buitenlandse zelfstandigen aan banden te leggen om concurrentievervalsing tegen te gaan.
Uit inventarisaties van de SP blijkt dat de toestroom van werkers uit nieuwe EU-landen nu al leidt tot verdringing op de arbeidsmarkt, oneerlijke concurrentie voor kleine zelfstandigen en uitbuiting van goedkope werknemers. Veel Poolse werkzoekenden hebben te maken met slechte woon- en werkomstandigheden, verdienen minder dan 3 euro per uur en kosten daardoor zo weinig dat Nederlandse werkzoekenden daar niet tegenop kunnen concurreren. Maar ook binnen de mogelijkheden van de wet vindt verdringing plaats. Veel Nederlandse vrachtwagenchauffeurs zijn al ingeruild voor Poolse rijders. Ook een fors deel van de aannemers ondervindt ernstige hinder van oneerlijke concurrentie uit Oost-Europese landen, blijkt uit onderzoek dat de SP eerder hield onder aannemers in de regio Den Haag. Brancheorganisatie Bouwend Nederland verklaart dat het een landelijk probleem is en vreest faillissementen en ontslagen.
Marijnissen: “We nemen ook grote risico’s met de toekomst van onze kinderen. Stel dat de toestroom groter wordt dan verwacht – want de schattingen van de regering worden tot nu toe steeds fors overtroffen. Waar gaan dan de tienduizenden VMBO-leerlingen werken die nu worden opgeleid voor de bouw, het vervoer en de industrie? Waar gaan zij een eerlijke boterham verdienen als tienduizenden Polen, Letten en Roemenen hun werk komen doen voor 10 euro per uur? Nederland en Europa worden niet beter van concurrentie op lonen. Mensen uit Oost-Europa worden misbruikt om hier de loonkosten te drukken, dat is de kern van het verhaal en daar blijven wij ons tegen verzetten.”