‘Dankzij houding kabinet tiert Nederland Fraudeland voort’
Op initiatief van de SP vindt vandaag in de Tweede Kamer een spoeddebat plaats over milieucriminaliteit in de veevoersector. Krista van Velzen is woordvoerder namens de SP: “Dat de veevoersector het niet zo nauw neemt met de volksgezondheid, is al lang bekend. Wat echt shockeert is dat de overheid het oogluikend toelaat. Al twintig jaar lang lapt de overheid het ene na het andere alarmerende rapport over milieucriminaliteit aan haar laars. Zo tiert Nederland Fraudeland welig voort.”
Het Korps Landelijke Politiediensten stelt in een geheim rapport dat deze week is uitgelekt, dat er door gebrekkige handhaving sprake is van structurele milieucriminaliteit. Niet alleen in veevoerproductie, maar ook in afvalverwerking, asbestverwijdering en bodemsanering. Volgens het Korps zijn ’valsheid in geschrifte en fraude meer regel dan uitzondering’ en ’stelt de overheid zich op als dader.’
De bijdrage van Krista van Velzen aan de eerste termijn van het spoeddebat, dat live te volgen is via, www.tweedekamer.nl:
Het is in dit land nog steeds winstgevend om te kiezen voor je spaarvarken in plaats van voor volksgezondheid en dierwelzijn.
De pakkans is zo laag, de winst zo hoog en de strafmaat zo laag, zo staat in het politierapport waar we het hier over hebben, dat het eigenlijk naar mijn idee een kwestie van gecalculeerd risico geworden is in een sector die naar verluid 4 miljard per jaar omzet.
Om dit te illustreren: een diervoederfabrikant die verdacht werd van het verhandelen van met verboden hormonen bijgemengd varkensvoer kreeg een boete van 2500 euro opgelegd! Dat is disproportioneel laag.
Voorzitter, wat is dit voor land, waar nadat er puur uit winstbejag chemische troep in het veevoer wordt gemengd, er geen eens strafrechterlijke vervolging plaats vindt, terwijl er tienduizenden varkens zijn afgemaakt, de volksgezondheid mogelijk in gevaar is gebracht en de overheid op grote kosten is gejaagd!
Vertel eens, minister Veerman, dat bedrijf dat die 3,7 miljoen met dioxine vervuild veevoer produceerde, had dat ook zo’n GMP certificaat van het productschap?
En wat vindt u van de constatering dat het Openbaar Ministerie en de toezichthouders een groot gebrek aan capaciteit, prioriteit en expertise hebben bij handhaving van milieuwetgeving. In meer dan de helft van de gevallen is er sprake van aantasting van bestuurlijke integriteit en in sommige gevallen de overheid zelf de dader is.
Afvalverwerking is de grote boosdoener.“Valsheid in geschrifte en fraude zijn meer regel dan uitzondering,” wordt uit het rapport opgetekend. Complexe wetgeving biedt uitstekende gelegenheidsstructuur om te frauderen met vergunningen.
En de veevoedersector blijkt de favoriete afnemer van frauduleuze afvalverwerkers. Illegale bijmenging in veevoer van gevaarlijk afval lijkt op grote schaal plaats te vinden. KLPD spreekt van “structureel” karakter.
En dan wordt er ook nog gesproken over de grote verwevenheid tussen politiek en de diervoersector. Daarover moet de onderste steen boven komen!
“Ongefundeerde aantijgingen” zegt ex-CDA Kamerlid, nu voorzitter van productschap, dhr. Meijer. Maar waarom schiet ruim 1 op de 10 mengvoederbedrijven tekort in naleving van wettelijke voorschriften, zoals het VWA gister bekendmaakte?
Wat blijkt: er zijn grote tekortkomingen in tracking & tracing, kwalificatie van personeel, hygiënevoorschriften en kwaliteitshandboeken.
En dan zou er niks aan de hand zijn met veevoer, als alles onder controle is.
VVD-Kamerlid Oplaat stelde in de media dat het een bewijs is dat controle werkt, maar de KLPD en de AID spreken van toevalstreffers en het topje van de ijsberg.
Er is dus wel degelijk iets aan de hand:
- Zelfregulering in afvalverwerking en veevoer stinkt als rotte vis. Dat na alle schandalen!
- Voedselveiligheid en volksgezondheid zijn volgens de KLPD in het geding geweest, volgens Veerman niet, onduidelijkheid over recall, hoe zit het nu precies?
- Dit alles komt voort uit Nederland Fraudeland. Een land waarin ambtenaren medeplichtig zijn aan criminele activiteiten en waarin verantwoordelijke bestuurders de andere kant opkijken.
Door deze houding tiert Nederland Fraudeland al minstens twintig jaar welig voort!
De Uniser onderzoeken uit 1983 en de commissie Van Traa stelden al dat handhaving in de afvalsector krakkemikkig verloopt.
Maar na twintig jaar blijkt niets veranderd. De open markt heeft alleen aan kracht gewonnen. Er woedt een genadeloze concurrentiestrijd om wie het goedkoopste stukje vlees produceert. Met een eindeloze hoeveelheid stoffen die bijgemengd kunnen worden.
In deze spaghettistructuur zullen marktpartijen elke mogelijkheid uitbuiten om op het randje van de wet te gaan zitten.
De Kaderwet Diervoeders geeft meer mogelijkheden tot overheidsingrijpen en heeft, godzijdank, toezicht overgeheveld van productschap naar de overheid.
Maar nog steeds constateert het KLPD aantasting van de bestuurlijke integriteit en gebrek aan prioriteit, capaciteit en expertise bij handhaving.
Wat moet er gebeuren? Op te beginnen: de bezem halen door het productschap diervoeder. Het verwerpt het KLPD rapport als ongefundeerde aantijging, terwijl ze in één handomdraai de schuldige van de MPA-affaire een GMP certificaat teruggeeft. Bovendien voldoet 1 op de 10 mengvoerbedrijven niet eens aan wettelijke normen. En krijgen wij berichten uit de sector dat initiatieven tot verbetering stuklopen op een blinde muur.
Er moet geld worden vrijgemaakt voor kwalitatieve en kwantitatieve uitbreiding bij de toezichthouders en het OM. Ik diende bij de begroting al een amendement in dat de Kamer wegstemde. Is uitbreiding van regionale milieuteams afdoende? Zou er nu wel voldoende onderzoekscapaciteit zijn om bedrijven te vervolgen? Genoeg om de omslag te maken van reactief naar proactief ingrijpen?
Ook moeten er afschrikwekkende boetes en straffen worden ingevoerd.
Ook recent onderzoek van de voedsel en warenautoriteit toont aan dat het openbaar bestuur door en door rot is. Zelfregulering werkt dus niet: 1 op de 10 mengvoederbedrijven voldoet niet eens aan wettelijke voorschriften, laat staan aan de bovenwettelijke GMP.
