Liberalisering treft huurders keihard in de portemonnee
Gisteravond vond op verzoek van de SP in de Tweede Kamer een spoeddebat plaats over het huurbeleid van minister Dekker. De minister is voor verregaande liberalisering van de huren. Zij wil voor huurhuizen, net als voor koophuizen, de WOZ-waarde laten bepalen, en als deze waarde 115.000 euro of hoger is, krijgen huurders geen huurbescherming meer en de huren mogen dan onbeperkt stijgen. SP-Kamerlid Krista van Velzen: “Het is onbegrijpelijk dat de drang van de regering om te liberaliseren onverminderd groot is, ondanks de zeer nadelige effecten voor de huurders. De minister dreigt honderdduizenden huurders in de problemen te brengen.”
Uit een uitgelekte huurbrief van minister Dekker van Volkshuisvesting blijkt dat honderdduizenden mensen mogen verwachten dat hun huur de komende jaren tot wel 30% zal stijgen. De minister denkt dat deze maatregel ertoe zal leiden dat veel mensen zullen verhuizen naar een duurder ‘marktsegment’. Daardoor zouden meer goedkope huurwoningen vrij komen. Van Velzen: “De plannen zullen ertoe leiden dat mensen een kwart tot een derde van hun inkomen kwijt zullen zijn aan huur en de druk op de sociale huurmarkt nog groter zal worden. Mensen gaan niet verhuizen naar een duurder huis, maar zullen juist op zoek gaan naar een goedkoper huis.”
Op verzoek van de SP werd woensdagavond een spoeddebat gevoerd met de minister. Van Velzen: “Ik hoopte de minister en het CDA te overtuigen van het feit dat de plannen zoals ze er nu liggen, bijgesteld moeten worden. Het is nota bene het CDA geweest die de afgelopen jaren pleitte voor het instellen van huurquota, een maximaal bedrag dat iemand kwijt mag zijn aan huur. Helaas zijn ze van gedachte veranderd. Ze gaven geen steun aan mijn voorstel om dit in de plannen van de minister te verwerken. Het argument is dat de komende jaren de huursubsidieontvangers ontzien worden. Daar ben ik blij mee, maar wat gebeurt er daarna met deze mensen? En wat heeft dit beleid voor gevolgen voor mensen met 1 tot 1,5 keer modaal zonder huursubsidie? Kunnen zij hun huis nog wel betalen? Voor hen geeft het CDA niet thuis.”
De bijdrage van Krista van Velzen namens de SP:
Voorzitter. Ik zal het maar ronduit zeggen: ik stoor mij mateloos aan deze minister. Buiten de Kamer praat zij honderduit over haar plannen om de huurbescherming voor grote hoeveelheden woningen los te laten en de huren voor veel mensen dus fors te laten stijgen. Dan lekt er weer een brief van haar hand uit, waarop de minister zegt dat het maar voorstellen zijn. Ik keek geschokt naar het RTL Nieuws en met stijgende verbazing naar het interview met haar in Buitenhof. Toegegeven: ze voegde nog, in een klein zinnetje, toe dat het allemaal met de Kamer moet worden besproken. Maar haar lijn is wel duidelijk. Het lijkt voor de burger slechts een kwestie van slikken én stikken. De huren gaan omhoog en als mensen dat niet kunnen betalen, dan moeten ze maar verhuizen. Waarheen? Dat weet de minister nog niet...
Ik vind dat het tijd is dat de Kamer zich uitspreekt en de minister meegeeft, zeker nu er nog geen harde besluiten zijn gevallen, wat zij nog acceptabel vindt. Hoe ver mag de huurquote groeien? Hoeveel extra uitgaven aan huur vindt de Kamer nog acceptabel? Mensen zijn ongerust, wat blijkt uit de vele mails, telefoontjes en brieven waarmee ik de afgelopen dagen ben overspoeld. Mensen zijn zich rot geschrokken. Het is nu echt tijd voor duidelijkheid. Ik wil al op voorhand aangeven dat ik het onacceptabel vind dat de minister zelfs maar overweegt om de huur van 600.000 woningen te liberaliseren. Ik vind het onacceptabel dat de huurquote, het percentage van het inkomen dat mensen uitgeven aan huur, opnieuw zal stijgen. Ik verwacht bovendien steun van de heer Van Bochove, die het afgelopen jaar zoveel malen heeft gepleit voor huurmatiging, van een partij die heeft gepleit voor lastenmaximalisering en zelfs heeft gesteld dat het percentage dat mensen kwijt mogen zijn aan huurlasten, maximaal 17,5% mag zijn. Ik ben erg benieuwd naar waar de heer Van Bochove nu staat. Wat kunnen mensen die nu amper hun huur kunnen opbrengen, van hem verwachten? Wat vindt hij op dit moment nog een acceptabele huurquote en huurstijging? Mogen de huurders nog op hem rekenen?
De minister komt nog met allerhande doorberekeningen, maar de teneur is natuurlijk volstrekt helder. Maar minister, zegt u eens: kunt u uitsluiten dat mensen hun huis straks niet meer kunnen betalen ten gevolge van uw plannen? Kunt u uitsluiten dat ouderen, die veelal in huizen wonen die tegen de liberalisatiegrens aan zitten, en vaak al tegen het maximum, de dupe worden van uw voorstellen? Het is u vast en zeker bekend dat 86% van de huurwoningen in het deel dat u wilt liberaliseren wordt bewoond door mensen met een inkomen van een à anderhalf keer modaal. U heeft vast de uitzending van Netwerk wel gezien over mensen die de lasten amper meer kunnen dragen. Kunt u uitsluiten dat deze groep mensen het slachtoffer wordt van dit kabinet?
Kan de minister misschien ook de vragen beantwoorden die ik zonet aan de heer Van Bochove stelde? Wat vindt zij nu nog een acceptabele huurquote? Ik zag de minister afgelopen zondag bij Buitenhof schutteren op de vraag waar mensen naartoe moeten als zij wonen in een huis waarvan de huur zodanig stijgt dat ze wel móeten vertrekken; als ze wonen in een huis dat zal moeten worden gesloopt of gerenoveerd. Ze had niet het begin van een antwoord. Nou, ik heb dat wel: die woningen zijn er niet. De minister zegt dat ze in 2008 wil bekijken of haar afspraken met verhuurders om woningen bij te bouwen, zijn gelukt. Waar moeten die mensen tussen 2006 en 2008 naartoe, als die afspraken niet worden nagekomen?
De minister zei zelf in Buitenhof: "Er moeten eerst woningen zijn waar mensen terechtkunnen, dan kun je pas vernieuwen". Dat vind ik een prachtige uitspraak. Minister, wilt u die ook nog even waarmaken?
