SP-verkiezingsprogramma 'Eerste weg links' kiest voor sociale wederopbouw
In plaats van rechtdoor gaan met Paars of nog verder rechtsaf slaan, kan de kiezer bij de komende verkiezingen kiezen voor de eerste weg links, het alternatief dat de SP vanmiddag presenteerde in Nieuwspoort. Eerste weg links wil zeggen: kiezen voor ingrijpende sociale wederopbouw, spreiding van kennis, inkomen en macht en voorrang voor ecologie boven economie. Hieronder een samenvatting van de "150 alternatieven voor Paars" die Jan Marijnissen vanmiddag voorlegde met het nieuwe ontwerp-verkiezingsprogramma ‘Eerste weg links’.
Sociale wederopbouw kost veel geld – maar doorgaan met sociale afbraak en versplintering zal zeker op den duur nog veel meer kosten. Sociale wederopbouw is kostbaar maar levert ook kostbare resultaten op: een beter leven voor iedereen, een fijnere samenleving voor iedereen, een leefbaarder wereld, ook voor hen die na ons in dit land zullen leven en daarbij voor een belangrijk deel afhankelijk zijn van de beslissingen die wij nu nemen en de daden die wij nu stellen.
De SP verwijst naar de wederopbouw van na de Tweede Wereldoorlog. "Als na die oorlog ons volk, ons land, niet bereid was geweest alles op alles te zetten om wat vernield was weer op te bouwen, dan waren we nu blut geweest. Er past groot respect voor al die vrouwen en mannen die op een moment dat we vrijwel bankroet waren en het land deels in puin lag, materieel en sociaal, de handen ineen sloegen en begonnen met de wederopbouw: met puin ruimen, bommen demonteren, huizen bouwen, ziekenhuizen en scholen bouwen, infrastructuur herstellen en sociale zekerheid ontwikkelen voor iedereen die door omstandigheden buiten de eigen schuld niet kon meekomen. Bij ons respect voor al die bouwers van toen, hoort de bereidheid om nu opnieuw de knop om te zetten en aan een nieuwe sociale wederopbouw te beginnen – in ontegenzeggelijk veel betere omstandigheden dan onze vaders, moeders, opa’s en oma’s. We hebben nu al de middelen, het komt er nu op aan ze effectiever en eerlijker te verdelen," aldus Jan Marijnissen.
Marijnissen: "Laten we ervoor kiezen om de belangrijkste dingen nu eerst te doen: in de zorg, het onderwijs, het milieu, de veiligheid, de inkomensverdeling. Dat is onze boodschap in de komende verkiezingscampagne. Laten we bewijzen dat we op democratische wijze kunnen en durven kiezen voor de weg naar een betere samenleving. Voor sociale wederopbouw – voor de eerste weg links!"
Hoofdlijnen van beleid
Dit is de eerste weg links:
Samengevat pleiten we ervoor om nu te beginnen met de sociale wederopbouw door de strijd aan te gaan met de sociale tweedeling, zoals die in de achterliggende tijd gegroeid is. Daarvoor zijn drie koerswijzigingen nodig:
- Geef de publieke sector weer de plaats die ze verdient: in het hart van onze beschaving.
- Kies voor drastische verkleining van de enorme verschillen in inkomens en vermogens, nationaal en internationaal.
- Reken af met de kortzichtigheid om natuur en milieu als ondergeschoven kindje te behandelen.
Dit zijn de hoofdlijnen van onze voorstellen:
- We investeren ruim 33 miljard gulden – 15 miljard euro – in de sociale wederopbouw, met name in de verbetering van zorg, onderwijs, milieu, veiligheid en inkomensverhoudingen. De privatiseringsprojecten worden bevroren en de regie van de overheid komt terug op belangrijke terreinen als zorg, vervoer, telecommunicatie en ruimtelijke ordening. We geven niet méér uit dan we binnenkrijgen, maar geven voorrang aan het inlossen van de maatschappelijke schuld boven de staatsschuld. We halen ruim 8 miljard terug bij de hoge inkomens van de 30 miljard die Paars in totaal heeft weg gegeven.
- We herverdelen lasten en lusten. Spreiding van kennis, inkomen en macht wordt kernpunt van beleid. Mensen met lage inkomens gaan er 10% op vooruit, door meer inkomen en minder lasten. We helpen tenminste 100.000 WAO’ers weer aan het werk en zorgen voor een drastische beperking van de instroom door veel betere begeleiding van werknemers. Mede daardoor kunnen de sociale uitkeringen omhoog. Wiw- en ID- banen worden echte banen. De kinderbijslag wordt inkomensafhankelijk. Grootverdieners gaan vanaf 500.000 gulden 72% betalen en er komt een vermogenswinstbelasting met een tarief van 35%. Managers vallen voortaan ook onder een CAO. Er komt een garantie op aftrek van de hypotheekrente tot een bedrag van 420.000 gulden.
- Economische aanslagen op natuur en milieu tolereren we niet. De Noordzee, de Wadden, de Biesbosch en de Veluwe verdienen extra bescherming. De IJzeren Rijn mag niet door de Limburgse Meinweg. Wij steunen het Nationaal Natuur Offensief. De uitstoot van broeikasgassen gaat omlaag overeenkomstig het Kyoto-verdrag en ook grootverbruikers van energie gaan voortaan ‘ecotaks’ betalen. Kernenergie (ook uit het buitenland) wordt verboden en de luchtvaartprivileges worden afgeschaft. Ruim baan wordt gegeven aan het bevorderen van duurzame energie en het indammen van afvalstromen en beperkingen worden opgelegd aan het gebruik van milieuschadelijke stoffen.
- Er komt een nationale zorgverzekering, gebaseerd op solidariteit tussen rijk en arm, en tussen ziek en gezond. Er komt een prijzenwet voor geneesmiddelen en hulpmiddelen. Er komen 20.000 verplegenden en verzorgenden bij. De gezondheidsverschillen tussen arm en rijk worden aangepakt en de jeugdzorg verbeterd. De verslavingszorg wordt meer gericht op preventie en maatschappelijk herstel. We brengen alle daklozen onder dak. Met een ‘Nederland Onder Dak-plan’, waarin huisvesting wordt gekoppeld aan verzorging, begeleiding, bescherming en herstel van eigen waardigheid.
- We kiezen voor voedselveiligheid ‘van boer tot bord’. We geven voorrang aan duurzaam boeren bovengrootschalige landbouw en bio-industrie, en rekenen eerlijke, kostendekkende prijzen voor boerenproducten. In 2006 moet tenminste10% van de landbouwproductie biologisch zijn.
- Leefbare buurten en wijken vereisen een evenwichtige opbouw en voldoende groen, winkels, postkantoren, buurthuizen. We trekken één miljard extra uit voor meer politie en toezichthouders. Huivesting dient voor iedereen betaalbaar te zijn. Daarom verdwijnt de automatische huurverhoging en wordt de huursubsidie verbeterd. De overheid neemt weer de regie bij de ruimtelijke ordening, gaat grondspeculatie tegen en kiest voor een socialere grondpolitiek. Er komt een belasting op waardestijging van grond door overheidsinvesteringen, zoals infrastructuur. De politiek van ’Nederland-transportband’ wordt stop gezet.
- Het openbaar vervoer moet weer in overheidshanden komen. Trein, tram, metro en bus krijgen de ruimte om adequaat mensen op een comfortabele en milieuvriendelijke wijze naar hun plaats van bestemming te brengen. Om de ergste ellende te bestrijden komen er een ‘Noodplan Spoor’ en een bevriezing van de openbaar vervoerstarieven. Het klassenverschil wordt opgeheven. Schiphol moet krimpen in plaats van uitbreiden. De Betuwelijn laten we varen.
- Onderwijs moet als investering in de toekomst gezien worden en daarom veel ruimer bemeten worden met middelen dan nu het geval is. Gelijke toegang voor iedereen moet worden gegarandeerd. Onderwijspersoneel krijgt betere arbeidsvoorwaarden, de klassen worden kleiner en de scholen schoner en veiliger. De aanvullende beurs voor studenten gaat met 250 gulden omhoog. Universiteiten worden weer onafhankelijk van het bedrijfsleven.
- Het recht moet op alle punten weer zijn loop hebben. De toegang tot de rechtshulp wordt voor iedereen gegarandeerd. Straffen dienen effectiever te worden en slachtoffers beter geholpen. Er komen inkomensafhankelijke boetes.
- We zeggen nee tegen tweedeling in de toegang tot spel, sport en cultuur. In elke wijk komt een gegarandeerde hoeveelheid speelruimte. Kinderen krijgen een ‘sportstrippenkaart’, jongeren mogen kosteloos de musea ontdekken en elke zaterdag zijn alle musea gratis. Het leengeld bij bibliotheken wordt afgeschaft. Zwemles komt weer terug op de basisschool. De amateursport krijgt meer middelen. De publieke omroep wordt versterkt. Kunstenaars mogen weer kunstenaars zijn, in plaats van ondernemers.
- We kiezen voor samen leven. Dat kan door een deltaplan voor integratie waarmee we de groeiende scheiding in witte en zwarte scholen en de segregatie in de wijken gaan bestrijden en de integratie gaan bevorderen. Bijzondere scholen mogen geen allochtone leerlingen meer weigeren. Migranten krijgen al na drie jaar stemrecht voor de gemeenteraad én Provinciale Staten.
- Een ruimhartig asielbeleid voor politieke vluchtelingen is een hoeksteen van een beschaafde samenleving. Nederland verhoogt zijn bijdrage aan UNHCR ten behoeve van de opvang van vluchtelingen in de regio.
- Er komen staatssecretarissen voor jongeren en senioren. Het minimumloon gaat gelden vanaf 18 jaar. Pensionering met 65 jaar blijft een onaantastbaar recht. De AOW gaat fors omhoog, vooral voor de mensen met alleen AOW of met een klein pensioentje. Maatschappelijke betrokkenheid van ouderen blijft in de toekomst cruciaal en wordt dan ook bevorderd. Er komen meer en betaalbare ouderenwoningen.
- De uitverkoop van de democratie moet stoppen. Er komt een brede maatschappelijke discussie over bescherming en bevordering van de democratie. Jongeren krijgen een opleiding tot ‘democraat’. De dag van verkiezingen wordt een vrije dag (5 mei). Migranten krijgen stemrecht voor de provincie. Nederland stopt met het overdragen van nog meer bevoegdheden aan de ondemocratische Europese Unie.
- Spreiding van kennis, inkomen en macht betekent afwijzen van de neoliberale globalisering, door schuldkwijtschelding aan de Derde Wereld en een betere machtsverdeling binnen de Verenigde Naties, het Internationaal Monetair Fonds en de Wereldbank. Nederland kiest voor steun aan vreedzame oplossingen van conflicten, gaat uit de overleefde NAVO en verkleint haar leger. We besteden het vrijkomend geld onder andere aan verhoging van het budget voor ontwikkelingssamenwerking naar 1% van het bruto nationaal product, als bewijs van internationale solidariteit.
Het volledige programma "De eerste weg links" is op deze site te vinden.