Chaos in uitvoering sociale zekerheid dreigt

Vanaf 2001 moet volgens het kabinet de concurrentie losbarsten tussen de instellingen die de socialezekerheidswetten uitvoeren (de uvi's). Met het oog daarop moet de hele uitvoeringsorganisatie van de sociale zekerheid worden aangepast. Het enige goede aan het plan dat het kabinet heden heeft gepresenteerd is volgens SP-Tweede Kamerlid Jan de Wit dat de beoordeling van het recht op uitkering en de keuringen een taak van de overheid blijven. Voor de rest is de nieuwe organisatiestructuur, de Centra voor Werk en Inkomen (CWI's), geen verbetering. De belangen van de uitkeringsgerechtigden gaan het afleggen tegen de commerciële belangen van de nieuwe uitvoeringsinstellingen.

Voor de derde keer in enkele jaren tijd staat er een ingrijpende wijziging op stapel van de organisatiestructuur van onze sociale zekerheid. Geheel passend in het marktdenken van paars moeten de uitvoeringsinstellingen (de uvi's) de markt op en komt er concurrentie tussen de uvi's vanaf 2001. Het heden gepresenteerde plan van het kabinet zorgt opnieuw voor onrust. De Arbeidsvoorziening verdwijnt, haar taken worden opgesplitst. Mensen die een beroep moeten doen op de WW, de WAO of de bijstand moeten voortaan naar de Centra voor Werk en Inkomen. De beoordeling van het recht op uitkering en de keuringen blijft in handen van de overheid. Dit laatste is een goede zaak. Voor de rest wordt het er voor de werknemer/uitkeringsgerechtigde niet beter op. Van het zo vurig gewenste één loket is geen sprake.

De SP-fractie in de Tweede Kamer heeft tegen de nieuwe organisatiestructuur de volgende bezwaren:

• Doordat de uvi's op de markt moeten gaan opereren gaan commerciële belangen de kwaliteit van de uitvoering van onze sociale wetten bepalen.
• Er zal steeds meer druk komen op de uvi's om hun gegevens over de werknemers vrij te geven voor commerciële doeleinden.
• Het toezicht op de uitvoering van de wetten - dat nu al bemoeilijkt wordt door de ingewikkelde conglomeraten waarvan de uvi's onderdeel zijn - wordt bij volledige marktwerking nog verder bemoeilijkt.
• Er dreigt een tweedeling tussen de (lichtere) risico's die de markt wel wil verzekeren en de (zwaardere) risico's die de markt niet wil verzekeren. De uitkeringsgerechtigden zijn het meest gebaat bij rust in de uitvoering. Die is gegarandeerd indien de voorgenomen concurrentie niet doorgaat. Wat de SP-fractie betreft gaat de CWI-operatie niet door.