Voor de gek houden
Het is bijna zover. Prinsjesdag. Bij Prinsjesdag horen rituelen. Hoeden, blinkende koets, mooie Maxima, wuivende koningin, menigte voor de Ridderzaal, troonrede, fotomoment om vervolgens over te gaan tot de orde van de dag. Het schijnt ook ritueel te zijn dat iemand – vraag mij niet wie – de belangrijkste cijfers over bijvoorbeeld onze koopkracht lekt naar de pers. Om de geesten rijp te maken voor wat komen gaat, verschijnen in augustus de eerste – vaak onheilspellende – berichten.
Dit jaar kent veel gelijkenissen met vorig jaar. De koopkrachtcijfers zien er niet al te best uit. Vooral de mensen met de laagste inkomens moeten het ontgelden. Vreemd, of het economisch nou goed, matig of slecht gaat, het zijn de zwakste groepen die het hardst getroffen worden. Merkwaardig omdat dat niet strookt met “de waarden en normen” van Balkenende en ook niet met het sociaal-democratisch beginsel van Bos dat “de sterkste schouders de zwaarste lasten dragen”. Dat vindt het kabinet ook moeilijk uit te leggen dus slaat zij halverwege het jaar aan het repareren zodat deze groepen “niet in de min” raken.
Zo ging het vorig jaar ongeveer en zo zal het – uitgaande van de recent uitgelekte cijfers – ook dit jaar weer gaan. En het kabinet maar klagen dat het vertrouwen van mensen in de politiek afneemt. Ik maar uitleggen dat niet alle politici hetzelfde zijn. Laat ik eens een voorspelling doen: de coalitiepartijen PvdA, CDA en CU vinden volgende week plotseling een paar miljoen om de pijn te verzachten. Dat gebeurde in september 2007 ook. En afgelopen voorjaar was er plotseling een meevaller van 150 miljoen. De coalitiepartijen mochten ieder 50 miljoen verdelen. De PvdA koos ervoor 50 miljoen voor armoedebestrijding te bestemmen. Dus kon het kabinet vorige week bekendmaken dat arme gezinnen in december eenmalig een extraatje van 50 euro krijgen uitgekeerd.
Ik vind het jammer dat mensen met de laagste inkomens weer sluitstuk van de begroting vormen. Dat zij weer moeten inleveren. Pijnlijk ook dat het leven zoveel duurder is geworden dit jaar, dat bijvoorbeeld de energierekening fors is gestegen en mensen een paar tientjes meer aan eten moet uitgeven vanwege duurdere levensmiddelen.
Rituelen kunnen mooi zijn maar houd ons niet voor de gek. Niet weer.