Eigenaardigheden van het polderjihadisme

Een leuk boek voor op het strand is het niet, De Banier (PDF), een uitgave van De Nederlandse Mujahideen in Bilaad As-Shaam. Het is een kritiek op het ‘kapitalistisch liberalisme’, waarin vrijheden worden gebruikt als ‘marketing tools’ en consumptie leidt tot parasitair gedrag. Natuurlijk, de vermeende superioriteit van de ‘zuivere’ islam en de plicht tot gewapende jihad komen in dit boek ruimschoots aan de orde, maar daarmee begint het niet. Eerst wordt geklaagd over de omgang in ons land met zwakkeren en over oneerlijke handel met andere landen.

“Wij wensen dat mensen gered worden uit deze trieste gemeenschappen waarin ze nu leven; waarin ze hun zwakkeren afdanken en hun ouderen niet respecteren; hun kinderen laten aborteren; zich troosten met drank en drugs; hun vrouwen voor een miezerige prijs als prostituees verkopen en (laten) misbruiken in de porno-industrie; hun kinderen in dagverblijven dumpen en carrière voorop stellen; gemeenschappen waarvan de overheden dood en verderf zaaien op de wereld, middels oorlogen, bezettingen, en oneerlijke handel.”

Rechten voor vrouwen en dieren
Ook vallen in dit boek harde woorden over de slechte omgang met het milieu: ‘De fossiele brandstoffen industrie, vernietigt ondertussen meedogenloos het ecosysteem voor de winst.’ Hoe dat in olierijke moslimlanden gaat verteld het boek niet. Wel dat de sharia economische stabiliteit zal brengen, evenals bescherming van de privacy – zelfs vrijheid van godsdienst. En dat het rechten zal geven aan vrouwen (die eindelijk ‘in harmonie’ kunnen leven met hun man) en aan dieren (een vrouw komt in de hel als ze haar kat niet voldoende te eten geeft).

Afkeer van onze democratie
‘Bilaad As-Shaam’ is een oude verwijzing naar het huidige Syrië, Libanon, Jordanië, Israël en de Palestijnse gebieden, maar De Banier richt zich volledig op jongeren in Nederland en de onvrede die zij kunnen voelen. In ons land wonen ongeveer 825.000 moslims. Enkele tientallen mensen worden door de AIVD aangemerkt als mogelijke aanslagplegers, de dienst stelt dat ruim duizend mensen het jihadisme zouden steunen. Het overgrote deel van de moslims is echter blij in een vrij land te leven waar ze gewoon moslim kunnen zijn. Een kleine groep ‘salafisten’ vindt echter dat moslims onze democratie en rechtstaat niet moeten erkennen en zich hiervan moeten afkeren.

Polderende salafisten
Het zijn juist dit soort salafisten die in het verleden vaak op de voorgrond zijn getreden als vertegenwoordigers van grote groepen moslims. Daarbij maakten zij handig gebruik van ons poldermodel, waarin overheden graag spreken met belangenbehartigers. Te vaak is het gebeurd dat salafisten namens de moslimgemeenschappen eisen stelden of subsidies kregen, bijvoorbeeld voor integratieprojecten – zoals huiswerkondersteuning in de moskee – die in de praktijk vooral werden gebruikt om jongeren te winnen voor extremistische ideeën.

Toenemende invloed
Veel propaganda, zoals De Banier, komt ook uit salafistische hoek. In het recente rapport Transformatie van het jihadisme in Nederland laat de AIVD zien dat salafisten steeds meer invloed krijgen binnen moskeeën. In sommige moslimgemeenschappen wordt kritiek op deze extremisten steeds moeilijker. Moslims die wel kritisch zijn worden steeds vaker bedreigd en geïntimideerd. Volgens de AIVD is De Banier geschreven door ‘een of meer Nederlandse strijders in Syrië’. Dat geloof ik niet. Dit boek is veel te omvangrijk – meer dan 150 pagina’s – en zit veel te goed in elkaar om spontaan door enkele jongeren in Syrië te zijn geschreven.

Organisatie achter de chaos
De AIVD stelt dat de jihadistische beweging in Nederland steeds meer het karakter krijgt van een ‘zwerm’, van spontane beïnvloeding door vrienden, familie en buurtgenoten, waarbij ‘slechts in beperkte mate sprake is van leiderschap en hiërarchische structuren.’ Ik denk dat achter deze ogenschijnlijke chaos meer organisatie zit. Dat zie je aan de propagandafilmpjes op internet, dat blijkt uit het gemak waarmee jongeren die in Nederland worden geronseld in Syrië, Irak of elders terechtkomen. En je ziet het aan de ontwikkeling van de ideologie, zoals in De Banier. Een mooie taak voor de AIVD om meer zicht te krijgen op de organisatie achter deze eigenaardige polderjihadisten.

Deze column verscheen eerder op The Post Online