GroenLinks - ‘light’
GroenLinks heeft een nieuw beginselprogramma: 'GroenLinks, partij van de toekomst'. Politici moeten zich niet te veel bemoeien met interne discussies in andere partijen, maar hier blijft toch wat knagen. GroenLinks wil een ideeënpartij zijn, op zoek naar macht. In dit beginselprogramma staan weinig slechte ideeën. Maar ze zijn vaak ook nietszeggend. Deze beginselen zouden evengoed van D66 kunnen zijn, of zelfs van de VVD.
GroenLinks schetst een aantal perspectieven op 2018. ‘Er zijn voldoende stopcontacten voor elektrische auto’s’; ‘Jan Zhou en Aisha Jansen hebben evenveel kans op een baan’ en ‘Nieuwe vormen van inspraak zijn gebruikelijk in bedrijven en instellingen’. Dat is heel goed, maar hoe gaan we dat bereiken?
In 'GroenLinks, partij van de toekomst' wordt afscheid genomen van de opvatting dat mensen samen sterker staan. En dat politici solidariteit moeten organiseren. De huidige sociale voorzieningen voldoen niet meer: ‘Wij geloven niet in behoud of restauratie van wat vroeger goed leek.’ Maar onduidelijk is wat daarvoor in de plaats komt.
De ‘nieuwe zekerheden’ die GroenLinks biedt liggen vooral bij het individu, dat door onderwijs een ‘verantwoordelijke burger’ wordt. Maar wat moeten jonge allochtonen hiermee die zonder diploma het onderwijs verlaten, of ouderen die na een leven hard werken ziek worden? Armoede en uitbuiting worden aangepakt. Niet door politici die grenzen stellen aan de neoliberale markteconomie, maar door ‘bewuste consumenten’ die bijdragen aan verbetering van de omstandigheden in arme landen. Zelfs groene politiek lijkt niet in de eerste plaats een zaak van de overheid, maar vooral van ‘maatschappelijke organisaties, bedrijven en universiteiten.’
De beginselendiscussie binnen GroenLinks wordt nog niet van harte gevoerd. De partij relativeert het belang van ideologische programma’s: ‘Mensen laten zich niet vertellen hoe de samenleving eruit ziet; zij denken daar zelf over na.’ Ook hier wringt de individuele vrijzinnigheid van een partij, die mensen bij elkaar wil brengen, maar bang lijkt voor wat mensen bindt.
Beginselen zijn geen ideologisch keurslijf, maar een formulering van gemeenschappelijke idealen. De komende maanden wordt dit beginselprogramma binnen GroenLinks bediscussieerd. Ik hoop dat de leden in november een minder ‘light’-versie afdwingen.
