Een tweede kans
De economische crisis wordt steeds heftiger. Bedrijven kondigen ontslagen aan en de overheid heeft een tegenvaller van miljarden euro. Belastinginkomsten nemen af, het aantal uitkeringen neemt toe. Wat is wijsheid?
Op korte termijn kan de overheid werk ‘naar voren halen’ om banen te creëren. Bijvoorbeeld in de sociale woningbouw, de infrastructuur en duurzame energie. Of door het inhalen van achterstallig onderhoud aan ziekenhuizen, scholen en het spoor.
Op lange termijn is een goede opleiding van belang, zodat mensen beter bestand zijn tegen onverwachte tegenslagen. Oftewel: investeer in onderwijs. Een hogere opleiding maakt mensen weerbaarder, ze gaan meer verdienen en ze worden gezonder. De schooluitval neemt af en de kwaliteit van de leraar neemt toe. Goed beroepsonderwijs betaalt zichzelf terug omdat jongeren hun vak verstaan. Elke euro die naar het onderwijs gaat, heeft een rendement van 10 procent.
Toch laat de regering het volledig afweten. Als het gaat om onderwijsuitgaven, bungelt Nederland onderaan in Europa. Omringende landen investeren 6 procent van hun nationaal inkomen aan onderwijs, Nederland blijft hangen op 5 procent, een verschil van ruim 5 miljard euro per jaar. Tegelijk verlaat driekwart van de leraren de komende jaren het onderwijs. De investeringen in onderzoek en ontwikkeling zijn helemaal dramatisch. Terwijl andere landen hun uitgaven vanaf 2000 met gemiddeld 15 procent lieten stijgen, blijft Nederland steken op een groei van nul procent.
Minister Plasterk vindt het al heel wat dat hij niet bezuinigt op onderwijs, liet hij onlangs weten. Dat is wel heel makkelijk en het valt nog te bezien. Er gaan geruchten dat de regering wil bezuinigen op studenten, via een korting op de studiefinanciering of een verhoging van het collegegeld. Dat gaat volledig in tegen het pleidooi voor een kennissamenleving.
Niet minder kwalijk is het feit dat de regering het volwassenenonderwijs aan de markt wil overlaten. Juist in een economische crisis is volwassenenonderwijs ongelooflijk belangrijk, omdat het mensen een tweede kans biedt. Vanwege de crisis krijgt de regering ook een tweede kans. Het is de vraag of het die benut.
