Weeklog: Vrede
Deze week is het vredesweek. Een goed moment om stil te staan bij de vredespolitiek die de Europese Unie kenmerkt, of liever gezegd, kenmerkte. Want zonder dat er veel aandacht voor was, is de vredespolitiek veranderd in machtspolitiek. Dat gaat hand in hand met de ambities van ‘Brussel’ om een wereldmacht te zijn. De lobby van de wapenindustrie heeft de laatste tijd goede zaken gedaan: Europees geld bestemd voor onderzoek wil de Europese Commissie graag ook kunnen gebruiken voor militair onderzoek. Tsja. En ze wil snel meer geld voor defensie. De superstaat heeft bloedige tanden.
In de vredeskrant van PAX, de NGO die staat voor vrede, vind je een interview met Trineke Palm die als onderzoeker verbonden is aan de Universiteit Utrecht en een proefschrift schreef over ‘de normatieve macht van de EU in militaire operaties’. Oftewel: waarom doet de EU die? Waar vroeger sprake was van ‘pragmatisch idealisme’ komt Palm tot de conclusie dat tegenwoordig bij dat soort operaties de nadruk ligt op het beschermen van de grenzen tegen mensensmokkel, het beschermen van commerciële handelsroutes en het bestrijden van terrorisme. Eigen belang dus, waarbij het beschermen van burgers in conflictsituaties bijzaak is geworden. De EU is hiermee geen haar beter dan welke grote macht ook.
De noodzaak meer te doen aan onze defensie wordt aan ons verkocht door te wijzen op de dreiging die uitgaat van mensen als Poetin en Erdogan. Verder zou de Amerikaanse bescherming met de komst van Trump zijn weggevallen. Wat er niet bij wordt verteld is dat de defensie-uitgaven van de EU-lidstaten bijna het drievoudige zijn van die van Rusland en dat Poetin hooguit tot speldenprikken in staat is, maar zich een totale oorlog financieel helemaal niet kan veroorloven. En de VS zijn nog steeds gehouden NAVO-partners in tijden van agressie van buitenaf te beschermen. Maar ondertussen worden we flink bang gemaakt.
Zoals zo vaak gaan commerciële belangen voor boven die van menselijke waardigheid. Als liberale partijen zo graag benadrukken dat de EU een waardengemeenschap is, dan moeten ze consequent zijn en moeten we voorvechters blijven van vreedzame oplossingen. De bommen op Irak en Syrië hebben de situatie alleen maar verergerd. Hoe anders had het kunnen lopen, als de EU-lidstaten niet mee hadden gedaan aan die acties. Als wij de nadruk hadden gelegd op bescherming van burgers, aan hun sociaaleconomische positie en met vreedzame hulpmiddelen daadwerkelijk bijgedragen zouden hebben aan vrede. Ik hoop van harte dat de vredesweek ook tot in Brussel doordringt, want ook al is het nog niet te laat, we moeten snel zijn om de militarisering van de EU de kop in te drukken. Geen Europees leger, geen geld naar de wapenindustrie en volledige inzet op PAX, vrede dus.
