Weeklog: Niet internationale solidariteit maar de Europese Commissie moet op de schroothoop
Deze week presenteerde de Europese Commissie voorstellen voor een migratiecompact met een aantal, vooral Afrikaanse ontwikkelingslanden. Ook diende ze een voorstel in om het voor hoogopgeleide mensen gemakkelijker te maken in de EU aan de slag te gaan. Beide voorstellen laten zien dat de Commissie alleen nog maar denkt aan de belangen van grote bedrijven, en de belangen van gewone mensen binnen en buiten de EU aan haar laars lapt.
De Commissie hoopt de stroom migranten naar de EU te stoppen via deals met derde landen. Daar zitten zelfs landen bij die bekend staan als de ernstigste schenders van mensenrechten, zoals Soedan en Eritrea. Mensenrechtenexperts binnen de Commissie klagen terecht dat het mensenrechtenbeleid hierbij geen rol meer speelt: alles is geoorloofd, als er maar minder mensen naar de EU vertrekken.
Het bedrijfsleven gaat bij deze plannen een grote rol spelen: via de fondsen van de EU en de lidstaten moeten investeerders worden aangetrokken die ervoor zorgen dat er nog veel meer geld beschikbaar komt. Leuk voor de multinationals, maar die doen echt geen zaken als ze er geen winst op kunnen maken. Bovendien: juist die multinationals hebben ervoor gezorgd dat alle verdiensten in ontwikkelingslanden direct worden doorgesluisd naar belastingparadijzen en dat ze er vooral geen belasting op hoeven te betalen in de ontwikkelingslanden zelf.
Als ontwikkelingslanden er niet in slagen om de migratiestroom te laten opdrogen, dan krijgen ze te maken met sancties, zowel op handelsgebied als waar het ontwikkelingsgelden betreft. Laat ik nu altijd gedacht hebben dat het enige doel van ontwikkelingssamenwerking was de armoede te bestrijden, maar kennelijk is er nu een tweede doel bijgekomen, te weten te voorkomen dat mensen naar de EU komen. Kleine bijkomstigheid: volgens de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens heeft iedereen het recht om zijn/haar land te verlaten. Maar ja, mensenrechten spelen, zoals gezegd, geen rol meer.
Om het nog erger te maken, heeft de Commissie gelijktijdig een voorstel ingediend om hoogopgeleiden juist wel de kans te geven naar de EU te komen. Dat is goed voor ons bedrijfsleven, zegt de Commissie. Alweer zie je hoe nauw de banden tussen de Commissie en de multinationals zijn. Je zou verwachten dat bij de heersende werkloosheidscrisis in de EU, de Commissie voorrang zou geven aan programma’s van de lidstaten om werklozen perspectief te geven via scholing. Maar kennelijk hebben de grote bedrijven liever snel (goedkope) arbeidskrachten uit Afrika, dan dat ze moeten helpen bij een heel scholingstraject voor mensen uit de EU zelf. En dus volgt de Commissie slaafs haar ‘Master’s voice’.
Dit laatste voorstel creëert alleen maar verwarring: wat zou je als Afrikaan doen, als je ziet dat de grenzen voor hoogopgeleiden verder opengaan, maar jij net niet aan de criteria voldoet? Juist, dan ga je zelf naar de EU. En dus moeten ontwikkelingslanden de migratiestroom stoppen, maar wordt dat door dezelfde Europese Commissie weer ondermijnd. Voeg daarbij dat juist hoogopgeleiden hard nodig zijn in ontwikkelingslanden om daar bij te dragen aan de economische ontwikkeling, dan wordt duidelijk dat het helemaal niet in het belang van de ontwikkelingslanden is, als er een braindrain naar de EU op gang gebracht wordt.
Als je werkelijk solidair bent met de ontwikkelingslanden, dan doe je, wat SP-Kamerlid Eric Smaling voorstelde: ‘Wij stellen voor om vakscholen voor jongeren op te richten zodat jongeren worden opgeleid in technisch vakmanschap en zo zichzelf kunnen onderhouden en een belangrijke bijdrage aan het land kunnen leveren. Dat zorgt voor werk en inkomen en neemt daarmee de motivatie voor migratie, inclusief riskante tochten door woestijn en over zee, weg.’ Zijn voorstel werd door de Tweede Kamer overgenomen. Meer ideeën over ontwikkelingssamenwerking die uitgaat van internationale solidariteit, zijn te lezen in de notitie ‘Handel in de Kleur van je Hart’ die Eric hierover schreef.
Er resteert maar één conclusie: niet internationale solidariteit, maar de Europese Commissie zelf moet op de schroothoop.
